20 stycznia to szczególna data w historii Ukrainy, to dzień, w którym już przez 5 lat z rzędu darzeni są czcią polegli „Cyborgowie”. Tego dnia w 2015 r. rosyjscy agresorzy wysadzili w powietrze wiązary terminalu lotniska w Doniecku, którego bronili żołnierze Sił Zbrojnych Ukrainy. Od trzech ton trotylu runęły stropy w wielu sekcjach konstrukcji, grzebiąc pod gruzami bohaterskich ukraińskich obrońców. Tylko w tym dniu w walkach zginęło prawie 50 żołnierzy ukraińskich.
Tak zakończyła się bohaterska obrona lotniska, trwająca w sumie 242 dni. Pełna liczba poległych w walkach na obiektach donieckiego lotniska wynosi 100 osób.
20 stycznia w Ministerstwie Obrony Ukrainy uczczono tę smutną datę uroczystościami, w których wziął udział prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski. W wydarzeniu uczestniczyli krewni poległych Bohaterów, przedstawiciele kierownictwa Ministerstwa Obrony, Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Ukrainy, oficerowie i pracownicy jednostek strukturalnych Resortu Obrony, kadeci liceów wojskowych stolicy, żołnierze Garnizonu Kijowskiego.
Uczestnicy uhonorowali obrońców Ukrainy chwilą ciszy i złożyli kwiaty przed Pomnikiem Pamięci. Następnie Minister Obrony Ukrainy Andrij Zahorodniuk spotkał się z rodzinami poległych „Cyborgów” i wręczył im pamiątkowe odznaczenia „Bohaterom Obrony Lotniska Donieckiego”.
„Dzisiaj - powiedział Andrij Zahorodniuk - obchodzimy piątą rocznicę tych smutnych wydarzeń. Pamiętamy wszystkich, którzy oddali życie za nasz kraj i nie zapominamy o ich najbliższych. Do tej rocznicy specjalnie opracowaliśmy odznaczenie, które chciałbym przekazać wszystkim rodzinom poległych Bohaterów, jako kolejny znak upamiętniający tamte dni, których na pewno nigdy nie zapomnimy”.
Odznaczenia te wręczono przedstawicielom ponad 50 rodzin żołnierzy poległych na lotnisku w Doniecku. Wśród nich są Ukraińcy polskiego pochodzenia.
W wiecznej pamięci pozostaną ich imiona. Wśród nich: strzelec 90. Batalionu Szturmowego „Cyborg” Bohater Ukrainy Igor BRANOWICKI (znak wywoławczy «Натрій»); starszy zwiadowca-strzelec 72. Zmechanizowanej Brygady Sił Zbrojnych, młodszy sierżant Maksym SŁOMCZYŃSKI z Białej Cerkwi (znak wywoławczy «Рижий»); dowódca roty saperów, kapitan Eugeniusz SARNAWSKI («Юджин»); obrońca Awdiejiwki, starszy sierżant Rusłan PIWEŃ (nazwiska jego polskich przodków: Syczewski, Paździuch); „Cyborg”, starszy sierżant Andrij HAWRYLUK (znak wywoławczy «Бур») z Hudeckich; „Cyborg” szeregowy Iwan MARCZENKO (znak wywoławczy „Мім”); dowódca plutonu Walery SZYSZAK (znak wywoławczy «Polak») i wielu innych…
W ciągu tych pięciu lat Związek Polaków „Bez Granic” z Bojarki prowadzi unikatowy ukraińsko-polski projekt pod dewizą „Razem - ramię przy ramieniu”. Pod tym nieformalnym hasłem, już przez ponad cztery lata, obywatele Ukrainy, w żyłach których płynie polska krew, walczą i niosą woluntarystyczną pomoc w Donbasie. Akcja została poświęcona udziałowi Ukraińców polskiego pochodzenia oraz obywateli Polski w wydarzeniach na Wschodzie Ukrainy w latach 2014 – 2019.
Pomysłodawczyni projektu, prezes Związku Polaków m. Bojarki „Bez Granic” Helena Sedyk, wolontariuszka, osoba o impulsywnej duszy i szczerym sercu przez te wszystkie lata osobiście opiekuje się krewnymi zmarłych bohaterów, a także wspiera i organizuje znaczącą wolentariacką pomoc tym, którzy przeszli przez tygiel wojny. W ostatnich latach Pani Helena w pełni i z ogromnym zapałem poświęca się tej szlachetnej sprawie.
Ekspozycja w postaci standów informacyjnych, przedstawiona w Ministerstwie Obrony Ukrainy zawiera materiały, dokumenty historyczne, rodowody, zdjęcia, poświęcone „Cyborgom”, broniących lotniska w Doniecku. Wszystko to stało się możliwym dzięki nieodpłatnej pracy członka Związku Polaków „Bez Granic” Olega Kyryluka.
31 stycznia ekspozycja wystawy poświęconej ukraińskim obywatelom polskiego pochodzenia, którzy brali udział w wydarzeniach na Wschodzie Ukrainy w okresie lat 2014 – 2019 (w pełnej wersji) otwarta też została w Kijowskim Domu Oficerów.
Andżelika PŁAKSINA
(Zdjęcia autora)
