Dziś: piątek,
08 grudnia 2023 roku.
Pismo społeczne, ekonomiczne i literackie
Edukacja
Mowa - grunt myśli naszej

O nazwiskach

Jaki szyk obowiązuje w języku polskim: imię-nazwisko czy odwrotnie; jak piszemy nazwiska dwuczłonowe typu: Dołęga-Mostowicz ?

Poprawny szyk to imię-nazwisko, szyk odwrotny może być stosowany wyłącznie w spisach alfabetycznych. Poza nimi układ nazwisko-imię jest uznawany za błędny, postrzegany jako oznaka braku wykształcenia. Tak jest od bardzo dawna, co najmniej od 100 lat. Nazwiska dwuczłonowe (złożone) piszemy zawsze z łącznikiem.

W cudzysłowie czy w „cudzysłowiu”?
Poprawna forma miejscownika, to w cudzysłowie. Rzeczownik ten odmieniamy tak jak rów, a więc: rowu/cudzysłowu, rowowi/cudzysłowowi, rowem/cudzysłowem, w rowie/ w cudzysłowie.

Dni i dnie
W liczbie mnogiej występują dwie formy oboczne, dni i dnie, jednak z liczebnikami używa się tylko pierwszej (dwa dni). Miejscownik liczby pojedynczej brzmi: dniu (...w tym dniu). W stylu starannym, urzędowym nie należy używać sformułowania na dniach, można je zastąpić słowem wkrótce, można także powiedzieć: w tych dniach, lada dzień lub w najbliższym czasie.

Polaki?

W jakim wypadku można (jeśli w ogóle można) użyć słowo Polaki zamiast Polacy?

Różne mogą być powody użycia takiej formy: stylizacja na dawną polszczyznę, na dialekt ludowy, na mowę cudzoziemską (np. Rosjanina, który słabo mówi po polsku), a także zamierzona deprecjacja, oparta na analogii do ekspresywnych rzeczowników typu fajtłapy, kutwy, moczymordy.

Передплатити „Dziennik Kijowski” можна протягом року в усіх відділеннях зв’язку України