W mieście Sumy niedawno opublikowana została książka Ihora Skrypczenki i Iwana Abarowskiego pt.: „Nedryhajlywszczyzna w zwierciadle historii”. Jest to pierwsze wydanie opisujące najbardziej dokładnie dzieje tego regionu – od czasów najdawniejszych do początku XXI stulecia.
Odnośnie daty powstania Nedrygajłowa i szeregu innych miejscowości w tym kraju, autorzy odwołują się do opracowanej gruntownie monografii naukowca z Narodowego Uniwersytetu „Akademia Ostrogska” Petra Kułakowskiego „Ziemie Czernihowsko-Siewierskie w składzie Rzeczpospolitej w latach 1618-1648”.
Nedryhaijliw założony został w marcu roku 1639 przez polskiego dworzanina Krzysztofa Sinożackiego – inspiratora i organizatora zagospodarowania tutejszych ziem. Krzysztof Sinożacki – podkomorzy koronny w latach 1625-1644, służył pod protektoratem marszałka nadwornego Adama Kazanowskiego, zaś w 1648 Jaremy Wiśniewieckiego. Był uczestnikiem wypraw moskiewskich 1609-1611 i 1616-1618, oraz wojny Smoleńskiej 1632-1634.
Był jednym z najbardziej przemyślnych organizatorów ruchu zasiedlania wschodnich terenów i wiele czasu poświęcił rozszerzeniu i rozwojowi rejonu romeńskiego Sumszczyzny. Dzięki jego staraniom powstały osady Lipowa Dolina, Konstantynów i wielu innych miejscowości, które istnieją do chwili obecnej.
Powołanie K. Sinożackiego na miejscowego dzierżawcę nastąpiło prawdopodobnie z inicjatywy Szczęsnego Wyszela – nieżyńskiego wójta, a następnie legata moskiewskiego, który organizując akcje kolonizacyjne na ziemie Czernihowsko-Siewierskie doskonale orientował się w osiadłych tu przydatnych mu zasobach ludzkich do których właśnie należał Sinożacki. Z powyższym wiąże się też niezwykle intensywny (szczytowy w 1648 roku) rozwój miasta Romny i jego okolic – terenów, które pod jego kierownictwem stały się jednym z najbardziej aktywnych ośrodków osadnictwa na górnym Posulu.
Polskim Nedryhajliw pozostawał de jure do roku 1647 roku, lecz de facto – do 1644 r., kiedy to został zajęty przez kozaków będących na służbie u moskiewskiego cara.
Omawiana książka adresowana jest do nauczycieli, historyków, krajoznawców, studentów i uczniów, a zatem do szerokiego koła czytelników.
Anatol ZBOROWSKI
