W dniach 17-18 maja, w Kijowie odbyło się szkolenie metodyczne pod nazwą „Polski bez barier”, skierowane do nauczycieli języka polskiego kijowskiego okręgu konsularnego.
Szkolenie zorganizowała Liga Polonistów, a jego realizacja była możliwa dzięki wsparciu Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Kijowie. Wydarzenie zgromadziło kilkudziesięciu nauczycieli z różnych placówek edukacyjnych, którzy przez dwa intensywne dni uczestniczyli w warsztatach, wykładach i ćwiczeniach praktycznych, dzieląc się doświadczeniem i wspólnie poszukując skutecznych metod nauczania języka polskiego.
Oficjalne otwarcie i mocny start
Pierwszy dzień szkolenia rozpoczął się od uroczystego powitania przez Konsula Ambasady RP w Kijowie Tomasza Sipowskiego oraz Prezes Ligi Polonistów Olenę Rudnyk, którzy podkreślili znaczenie wspierania nauczycieli języka polskiego w obecnych realiach. Już od pierwszych chwil panowała serdeczna, sprzyjająca współpracy atmosfera.
Pierwsze zajęcia poprowadziła mgr Ewa Mankowska – nauczycielka języka polskiego, trenerka zdolności poznawczych oraz dyrektorka Ukraińsko-Polskiego Sojuszu im.T. Padury w Równym. Prelegentka nie tylko mówiła o wyzwaniach i szansach, jakie niesie nauczanie polszczyzny, ale również przeprowadziła interaktywne ćwiczenia integracyjne, pozwalające uczestnikom lepiej się poznać i stworzyć zgraną grupę.
Następnie głos zabrała dr Dominika Izdebska-Długosz – językoznawczyni, autorka podręczników, m.in. “Po polsku bez błędu”, “Polski dla nas”, “Polski dla wschodnich sąsiadów”. W swoim zdalnym wystąpieniu przedstawiła typowe problemy gramatyczne, z jakimi borykają się uczniowie wschodniosłowiańscy podczas nauki języka polskiego. Prelekcja była pełna konkretnych przykładów zaczerpniętych z własnych materiałów dydaktycznych, a także praktycznych wskazówek dotyczących najczęściej popełnianych błędów. Jej prezentacja wzbudziła duże zainteresowanie uczestników i zainspirowała do refleksji nad codzienną praktyką nauczycielską.
Kolejnym punktem programu było wystąpienie psycholog Anny Bogdanowej, która poruszyła niezwykle ważny temat motywacji dzieci do nauki w warunkach przedłużającego się kryzysu wojennego. Uczestnicy otrzymali zestaw sprawdzonych strategii wspierania uczniów w sytuacjach stresowych, co okazało się jednym z najbardziej poruszających momentów dnia.
Dzień zakończyła mgr Eugenia Ustenko, nauczycielka języka polskiego z wieloletnim doświadczeniem oraz dyrektor ośrodka edukacyjnego Polonista Centrum. Zaprezentowała autorskie metody nauczania liczebników męskoosobowych – tematu, który bywa prawdziwym wyzwaniem zarówno dla uczniów, jak i nauczycieli. Jej dynamiczna, kreatywna prezentacja spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem i dostarczyła uczestnikom inspiracji do dalszego rozwijania własnych narzędzi dydaktycznych.
Dydaktyka, technologia i współpraca
Drugi dzień rozpoczął się od wystąpienia prof. Bartłomieja Maliszewskiego, językoznawcy, autora i redaktora licznych publikacji naukowych, w tym cenionych podręczników do nauki języka polskiego jako obcego – „Gramatyka z kulturą przez przypadki”, „Gramatyka z kulturą przez osoby” oraz „Leksyka z Kulturą”. Profesor poświęcił swoje wystąpienie nauczaniu leksyki wśród uczniów z Ukrainy, podkreślając znaczenie uwzględniania różnic kulturowych i językowych w procesie dydaktycznym. Zaznaczył, że dobra znajomość społeczno-kulturowego kontekstu ucznia znacząco wpływa na skuteczność nauczania.
Kolejną prelegentką była mgr Wiktoria Kołoczko – wykładowczyni, metodyczka, autorka specjalistycznych materiałów różnych platform edukacyjnych oraz aktywna członkini Ligi Polonistów. W swoim wystąpieniu zaprezentowała nowoczesne narzędzia cyfrowe wspierające naukę języka polskiego. Przedstawiła szereg aplikacji, platform edukacyjnych oraz metod pracy online, które pozwalają prowadzić zajęcia efektywnie i ciekawie.
Następnie głos zabrała mgr Olena Rudnyk – doświadczona nauczycielka języka polskiego, autorka programów i kursów, założycielka szkoły językowej działającej przy Lidze Polonistów. Jej wystąpienie dotyczyło różnic metodycznych w nauczaniu dzieci i dorosłych. Prelegentka przedstawiła praktyczne ćwiczenia oraz wskazówki, jak dostosowywać metody pracy do wieku, poziomu językowego i możliwości poznawczych uczniów.
Szczególnym momentem dnia była sesja warsztatowa prowadzona przez Karolinę Milenę Jermak – nauczycielkę Polskiej Sobotniej Szkoły oraz koordynatorkę młodzieżowego sektora Związku Polaków Ukrainy. Wspólnie z uczestnikami przeprowadziła ćwiczenie „problemy nauczycieli – rozwiązania”, oparte na analizie emocjonalnych i praktycznych aspektów codziennej pracy dydaktycznej. Zajęcia sprzyjały integracji i wspólnemu wypracowywaniu rozwiązań realnych trudności, z jakimi mierzą się nauczyciele.
Podsumowanie i perspektywy
Na zakończenie szkolenia odbyło się uroczyste wręczenie certyfikatów oraz podsumowanie wspólnych działań. Nie zabrakło wzruszeń, serdecznych podziękowań i planów na przyszłość. Organizatorzy wyrazili nadzieję na kolejne edycje szkolenia oraz dalszą współpracę środowisk polonijnych w zakresie edukacji.
Słowa szczególnej wdzięczności skierowano do Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Kijowie, a w szczególności do Konsulów Pawła Owada, Anny Marii Babiak-Owad i Tomasza Sipowskiego, którzy nie tylko wsparli projekt finansowo, ale również okazali zainteresowanie i zrozumienie dla wyzwań, z jakimi mierzą się nauczyciele języka polskiego w Ukrainie.
Podziękowania trafiły również do Związku Polaków Ukrainy i jego Prezes Lesi Jermak, za współorganizację, pomoc i obecność podczas całego przedsięwzięcia.
Szkolenie „Polski bez barier” pokazało, że nawet w trudnych warunkach można tworzyć przestrzeń wspólnoty, rozwoju i wzajemnego wsparcia. Dla wielu uczestników była to nie tylko okazja do pogłębienia wiedzy, ale także do wzmocnienia motywacji i poczucia sensu swojej pracy.
Olena Rudnyk