Gdzie znaleźć najwyższą konstrukcję z drewna? Odpowiedź jest prosta – w Gliwicach! To właśnie tam stoi maszt, który ustanowił rekord Guinnessa. Co więcej, radiostacja gliwicka imponuje nie tylko wysokością, ale i wiekiem – postawiono ją 88 lat temu.
Historia najwyższej drewnianej konstrukcji na świecie sięga 22 grudnia 1935 roku (data uruchomienia). Jej budowę rozpoczęto, gdy Gliwice znajdowały się jeszcze po niemieckiej stronie ówczesnej granicy. Za wykonanie wieży odpowiedzialna była firma Lorenz AG z Berlina. Niemcom zależało wówczas na zwiększeniu zasięgu własnych rozgłośni radiowych dlatego też jeden z nadajników postawiono w nadgranicznym mieście.
Wybór drewna, jako budulca najwyższej drewnianej budowli na świecie może być dla wielu zaskakujący, tym bardziej, że w tamtym czasie z powodzeniem stawiano już wielkie konstrukcje stalowe. Pomysł niemieckich ekspertów zakładał jednak, że pionowa antena zawiśnie wewnątrz wieży, a drewno nie zakłócało nadawanego sygnału (gdyby wieża była z żelaza, fale radiowe nie wydostałyby się na zewnątrz – klatka Faradaya).
Jako materiału do zbudowania najwyższej drewnianej budowli użyto różnej grubości belek modrzewiowych o prostokątnym przekroju. Konstrukcję łączą różnej długości śruby – łącznie jest ich ponad 16 tysięcy). Jej podstawa (cztery stopy) zakotwiczone są w betonowych fundamentach, z których każdy waży 87 ton.
31 sierpnia 1939 roku gliwicka radiostacja była głównym świadkiem tragicznych wydarzeń, które w założeniu Niemców, miały uzasadniać ich późniejszy atak na Polskę. Mowa o tak zwanej prowokacji gliwickiej, podczas której Niemcy przeprowadzili sfingowany napad na swoją własną rozgłośnię, a jako odpowiedzialnych za napad wskazali Polaków.
Po zakończeniu II wojny światowej, w wyniku zmiany granic wieża ponownie znalazła się na terytorium naszego kraju. Najwyższą drewnianą konstrukcję w Polsce aż do 1956 roku wykorzystywano głównie do zagłuszania odbioru radia Wolna Europa. Obecnie, wieża wraz z przylegającymi do niej bocznymi budynkami dawnej rozgłośni radiowej jest własnością Muzeum w Gliwicach. Całe oprzyrządowanie techniczne z 1935 roku zachowało się w niemal nienaruszonym stanie dzięki czemu miejsce to służy przede wszystkim celom edukacyjnym.
Środki na utrzymanie i konserwację wieży pochodzą między innymi z opłat wnoszonych przez właścicieli około 50 umieszczonych na niej anten (na przykład operatorzy telefonii komórkowej oraz miejski hot-spot). Eksperci szacują, że całą konstrukcja jest w stanie przetrwać jeszcze 15-20 lat.
A teraz najważniejsza informacja, czyli wysokość budowli! Najwyższy podest jest położony na wysokości około 109,5 m, na nim stoi stół drewniany o wysokości 1,58 m, co razem daje wynik prawie 111,1 m. Jeżeli do tej wysokości doliczymy jeszcze stalowy maszt, otrzymamy rekord zapisany w Księdze Rekordów Guinnessa, czyli 118 metrów!
Basia DYDYMSKA
