W dniach 8-12 listopada 2024 r. odbyło się zgromadzenie liderów organizacji polonijnych całego świata pt. Senat Polonii – „Polska i Polonia razem w nowej globalnej rzeczywistości”.
Według programu ramowego, poprzednio ustalonego przez Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”, w obradach RPŚ brało udział do stu osób z prawie trzydziestu krajów. Posiedzenia odbywały się naprzemiennie w Warszawie i Pułtusku. Uczestnicy mieli do dyspozycji ekskluzywne sale, hotel na Zamku z restauracją oraz dwa autobusy.
Na pierwszym posiedzeniu RPŚ podczas sesji inauguracyjnej obrady się odbywały w gmachu Sejmu RP w Warszawie pod przewodnictwem Prezesa Rady Polonii Świata pana Jarosława Narkiewicza z Wilna.
Marszałek Senatu Małgorzata Kidawa-Błońska w liście do zgromadzonych napisała: „Senat, jako opiekun Polonii i Polaków za granicą, jest naturalnym partnerem otwartym na państwa głos, pomysły i zaangażowanie. Bardzo liczę na współpracę z waszymi organizacjami.”
List odczytał koordynator ds. Polonii i Polaków za granicą Robert Tyszkiewicz, tym samym wyznaczając wysokie tempo udziału delegatów w bardzo bogatym programie obrad.
Takie tempo trzydniowej pracy Rady uwarunkowały dwie plenarne sesje tematyczne, dwie fakultatywne sesje tematyczne, plenarna sesja zakończeniowa, uroczysta kolacja i spotkanie integracyjne oraz udział w uroczystościach Święta Niepodległości Polski i Mszy św. w Bazylice Pułtuskiej.
Programowa tematyka obrad ogarnęła wszystkie ważne kierunki zainteresowań i działalności organizacji polonijnych: od ustaw, praw obywatelskich, sytuacji w państwach ościennych, zagadnień kultury i oświaty do polonijnej aktywności młodzieży, harcerstwa, folkloru, sportu i turystyki. Bardzo aktualnym okazał się temat „Polskość, miejsca pamięci i trudna historia – przekaz międzypokoleniowy”.
Po zakończeniu obrad poprosiliśmy o opinię delegatów z Polonii ukraińskiej.
W wydarzeniu, reprezentując Związek Polaków Ukrainy, uczestniczyli: Stanisław Kostecki – wiceprezes ZPU, Wiktoria Laskowska-Szczur – członek ZG ZPU, Antoni Stefanowicz – honorowy członek Rady Polonii Świata
Stanisław Kostecki, Wice-Prezes ZPU, Prezes Partii Polaków Ukrainy:
“Mówiąc o sytuacji na Ukrainie przypomniałem, że przyjechałem z kraju walczącego z rosyjskim najeźdźcą w warunkach okropnej wojny, w której również walczą Polki i Polacy z Ukrainy i innych krajów. Mówiłem też o idei powołania Polskiego Towarzystwa Kombatantek i Kombatantów wojny rosyjsko-ukraińskiej.
Poruszyłem temat Rzezi Wołyńskiej, akcentując konieczność jak najszybszego przystąpienia do ekshumacji i godziwego pochówku szczątków niewinnych ofiar”.
Wiktoria Laskowska-Szczur, Prezes Kongresu Oświaty Polonijnej, Żytomierskiego Obwodowego ZPU wygłosiła referat o oświacie i mediach polonijnych, który wywołał zainteresowanie delegatów. Krótką tezę pani Wiktoria podała i do naszej gazety:
“Zjazd Rady Polonii Świata to kluczowy moment dla liderów polonijnych, w którym omawiane są najistotniejsze wyzwania i potrzeby Polaków na emigracji. Na tym ważnym zebraniu wyznaczono wspólne cele i strategię, a także umocniono więzi między społecznościami polonijnymi na całym świecie”.
Każdy Polak widzi nową globalną rzeczywistość nie tylko w tendencjach powszechnej militaryzacji świata, a po prostu nawet we własnym telefonie. Widzi również, że ogniwa kierownicze organizacji polonijnych, jak i cały Ruch Polonijny konsekwentnie starzeją się. Jak ma reagować Polonia na współczesne wezwania?
Delegaci z USA, Kanady, Australii, krajów UE w swoich wystąpieniach zwracali uwagę na konieczność zaangażowania młodzieży w Ruch Polonijny. Pierwszym poważnym krokiem w tym kierunku ma być Zjazd Liderów Młodzieżowych zaplanowany na 28 listopada br.
Dla aktywizacji działalności Polonii delegaci zaproponowali, aby prowadzić posiedzenia RPŚ nie jeden, a dwa razy na rok: jedne – w Polsce, drugie – w innym kraju. Również proponowano wyznaczyć kadencję prezesowania na dwa lata zamiast czterech.
Wielkie zainteresowanie obradujących wywołała kwestia nowelizacji Karty Polaka. Zaproponowałem, aby włączyć jednego przedstawiciela RPŚ do składu Komisji sejmowej z nowelizacji KP, a nie usuwać warunku otrzymania KP na podstawie “aktywnej działalności na rzecz polskiej kultury, oświaty, tradycji”.
Rezolucja przyjęta na zakończenie obrad RPŚ będzie do dyspozycji wszystkich organizacji polonijnych.
Eugeniusz Gołybard
