«Дай Боже, щоби таких місць зустрічі з Богом і ясної відповіді Бога на наші потреби, було як можна більше» – reflektował w kazaniu biskup Witalij Krywicki
W sobotę 14 lipca na Ziemi Czerkaskiej w Łysiance ordynariusz diecezji kijowsko-żytomierskiej bp Witalij Krywicki odprawił Mszę Świętą w trakcie uroczystości poświęcenia krzyża upamiętniającego miejsce, gdzie znajdował się kościół parafialny św. Józefa Oblubieńca NMP.
W uroczystości uczestniczyło kilkudziesięciu mieszkańców Łysianki i okolic, parafianie z nieodległego Fastowa, przedstawiciele władz i administracji rejonu łysiańskiego na czele z Wołodymyrem Pawłyczukiem, liczni duchowni, bracia i siostry. Ministerstwo Spraw Zagranicznych Polski reprezentował I radca Wydziału Konsularnego Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej na Ukrainie Bartosz Jabłoński.
Gości powitał serdecznie, wręczając przybyłym symboliczny chleb i sól, gospodarz Łysianki – Przewodniczący Rady Osiedla Oleksandr Korolenko.
Kościół parafialny św. Józefa w Łysiance (rycina sygnowana na płycie: „A. Musiałowski” – 1883 r.)
Obecnych przedstawił zebranym inicjał or przedsięwzięcia o. Jan Piątkowski OP.
Na uroczystość przybyło duże grono duchownych, z bliska i z daleka, a mianowicie – o. Krzysztof z Bohusława, o. Marek ze Stawyszcza, o. Stanisław z Talnego, o. Michał Romaniw – przeor kościoła w Fastowie, o. Jewhen z grekokatolickiego kościoła w Białej Cerkwi, o. Igor Gnius – wykładowca z klasztoru dominikanów w Kijowie, o. Mateusz – sekretarz biskupa Witalia Krywickiego. Z polskiego Raciborza przybyli – o. Zbigniew Gajewski i o. Jerzy Hetmańczyk.
Ojciec Jan Piątkowski powitał też siostry-mniszki z Fastowa, które to przygotowały uroczystość, oraz siostry ze Zgromadzenia Sióstr Boskiego Odkupiciela w Humaniu i podziękował serdecznie wszystkim, którzy dołożyli starań przy stworzeniu zespołu pamiątkowego, w tym szczególnie – Stanisławowi Szpakowskiemu, Wołodymyrowi Beszarabowi i Ryszardowi Fronczakowi.
„Не важли́во, яко́го ми віросповіда́ння, важли́во те, що ми зустрі́лися на спі́льній моли́тві” – podkreślił inicjator i opiekun projektu ojciec Jan Piątkowski OP
Ojciec Jan pokrótce opowiedział też o historii powstania i trudnych losach budowli kościoła. Pierwszy drewniany kościół rzymskokatolicki z klasztorem franciszkanów ufundowała tu księżna Teofila Jabłonowska w roku 1733. Kościół murowany p.w. św. Józefa Oblubieńca NMP zbudowano w 1820 roku, a konsekrowano w 1826 roku. Kustoszami parafii byli ojcowie franciszkanie. W roku 1832, w następstwie represji po Powstaniu Listopadowym, klasztor zamknięto. Do parafii należały wówczas kaplice w Steblowie u Onufrego Hołowińskiego, w Korsuniu, Ryżanówce u Andrzeja Obrębskiego, Wodzianikach u Szczęsnego Rościszewskiego i Onufryjowej u hrabiego Adama Bierzyńskiego. W roku 1913 parafia liczyła 686 wiernych i należała do dekanatu zwinogródzkiego. Po rewolucji 1917 roku kościół został zamknięty, a w latach 30. XX wieku świątynię zburzono.
Obecny kompleks pamiątkowy, zaprojektowany przez Andrzeja Mikulskiego (z Krakowa) stanowi: krzyż, sześcienna bryła z jasnego granitu z wizerunkiem zniszczonego kościoła i płyty nagrobne, w tym XVIII wieczna płyta z nagrobku pułkownika wojsk polskich Stanisława Czarkowskiego.
MSZ Polski reprezentował I radca Wydziału Konsularnego Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej na Ukrainie Bartosz Jabłoński
Inicjatywa powstania kompleksu została wsparta przez władze lokalne, a także przez Wydział Konsularny Ambasady RP na Ukrainie (ze środków Senatu RP), Fundację Pomoc Polakom na Wschodzie i patrona Plastics-Ukraina Sp. z o.o.
Na zakończenie uroczystości ordynariusz diecezji kijowsko-żytomierskiej bp Witalij Krywicki, podziękował wszystkim za udział w liturgii a dobroczyńcom za ofiary na zbudowanie pomnika.
Przed poczęstunkiem z ciekawą informacją wystąpił tutejszy krajoznawca Mychajło Ławrega, a nawet odczytał swój patriotyczny wiersz poświęcony postaci pułkownika Stanisława Czarkowskiego.
Warto wiedzieć, że Łysiankę odwiedził Adam Mickiewicz, przebywając w gościnie u Hermana Hołowińskiego w pobliskim Steblowie. Kilka lat spędził tu (w rodzinie swego dziada) Paweł Jasienica – polski historyk, pisarz historyczny, eseista i publicysta „Tygodnika Powszechnego”. Jest to też miasto, w którym urodził się wybitny polski matematyk i logik profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego Jan Śleszyński.
Stanisław PANTELUK
