CENTRUM KULTURY POLSKIEJ “AKERMAN” W OBWODZIE ODESKIM

Polacy Ukrainy

15.12.2024

Kontynuujemy cykl prezentacji polskich organizacji ZPU.

Jednym z priorytetowych zadań ZPU kadencji 2024- 2028 jest stworzenie łatwo dostępnej, czytelnej bazy organizacji ZPU o charakterze informacyjno-porządkującym, która przybliży Państwu naszą działalność i umożliwi kontakt ze sobą.

Informacja którą zaprezentujemy opowiada o tym co robimy, dla kogo, jak i dlaczego. Poznać bliżej organizację, jej działalność można także przez stronę każdej organizacji, do zapoznania się i polubienia których też serdecznie zapraszamy!

Nazwa organizacji: CENTRUM KULTURY POLSKIEJ “AKERMAN” W OBWODZIE ODESKIM

Rok założenia organizacji: 2005

Założyciele:

Sergiusz Kwiatkowski
Witalij Melnyk
Walerij Curkan

Obecne władze organizacji:

Prezes: Sergiusz Kwiatkowski, Zasłużony dla Kultury Polskiej
Wiceprezes: Wiera Mandryczenko, Medal Przyjaciela Uniwersytetu Łódzkiego (edukacja)
Wiceprezes: Walerij Curkan, Zasłużony dla Kultury Polskiej, Zasłużony Pracownik Kultury Ukrainy (kultura)

Główne kierunki działalności organizacji:

Edukacja:

Prowadzenie szkoły polonijnej, która zapewnia wysoką jakość nauczania języka polskiego oraz przedmiotów związanych z kulturą i historią Polski.
Organizowanie lekcji i warsztatów dotyczących polskiej historii, kultury oraz tradycji, skierowanych do różnych grup wiekowych.

Kultura:

Organizowanie bardzo wielu projektów kulturalnych o stałym charakterze, takich jak: koncerty, wystawy, festiwale, spotkania literackie, które promują polską sztukę i literaturę.
Utrzymywanie i promowanie polskich tradycji, zwyczajów i świąt poprzez organizację wydarzeń społecznych, które angażują lokalną społeczność.

Pomoc społeczna:

Wsparcie Polaków, którzy mieszkają w naszym mieście oraz obwodzie odeskim, w zakresie integracji społecznej i zawodowej.
Pomoc osobom starszym, ciężko chorym oraz osobom z niepełnosprawnością, oferowanie wsparcia w codziennych obowiązkach oraz dostępu do odpowiednich usług.

Promocja Polski i Polonii:

Działania na rzecz promowania pozytywnego wizerunku Polski i Polaków za granicą, w tym współpraca z mediami i organizacjami non-profit.
Udział w międzynarodowych projektach i inicjatywach, które mają na celu zwiększenie świadomości na temat polskiej kultury oraz historii.
Współpraca z polskimi placówkami dyplomatycznymi i organizacjami międzynarodowymi, w celu wzmacniania więzi między Polonią a Polską oraz wspierania Polaków za granicą.

Charakterystyka organizacji (osiągnięcia):

Liczba członków organizacji wynosi ponad 550 osób. Organizacja działa w obwodzie odeskim, w tym w miastach takich jak: Odessa, Białogród nad Dniestrem, Czarnomorsk oraz inne miasta regionu.

W 2016 roku w Białogrodzie nad Dniestrem (Akermanie) otwarto Centrum Kultury Polskiej „Akerman” (ul. Wojskowej Sławy 16a). Znajduje się tam biuro Stowarzyszenia, sala uroczystości, pomieszczenie do prób wokalnego zespołu oraz zajęć muzycznych, a także polska klasa. Centrum Kultury Polskiej w Białogrodzie nad Dniestrem, dzięki aktywnej postawie i rozległym kontaktom, stało się centrum współpracy z innymi stowarzyszeniami narodowo-kulturalnymi miasta (niemieckim, bułgarskim, białoruskim, mołdawskim, romskim, rumuńskim).

Ważne miejsce w kalendarzu kulturalnym Stowarzyszenia zajmuje Międzynarodowy Festiwal „Akermański Polonez”, który odbywa się tradycyjnie od 2007 roku. Uczestnikami Festiwalu były m.in. twórcze zespoły organizacji polonijnych z Mołdawii, Białorusi, Rosji, Czech, Słowacji, Polski oraz Ukrainy (artyści z polonijnych środowisk Odessy, Doniecka, Lwowa i innych). Festiwal sprzyja rozwojowi współpracy między organizacjami polonijnymi z różnych zakątków Europy. Festiwal ma swój hymn „Świat nasz przepiękny”, który podkreśla, że choć Polacy mieszkają w różnych krajach, to wszyscy są jednością.

Słowa do hymnu zostały napisane przez polskiego poetę Wojciecha Galeckiego z miasta Otwock, a muzykę skomponował Walerij Curkan.

Organizacja od wielu lat bierze aktywny udział w realizacji projektów międzynarodowej wymiany młodzieży. Twórcze zespoły z Ukrainy i Polski odwiedzają się wzajemnie, biorąc udział w wydarzeniach kulturalnych obu krajów. Dziś praktycznie wszystkie zespoły twórcze naszego miasta i regionu odwiedziły Polskę.

Młodzież w organizacji to dzieci z rodzin polonijnych, które uczą się języka polskiego i uczestniczą w licznych projektach edukacyjnych oraz historycznych związanych z Polską. Młodzież bierze udział w spotkaniach z polskimi uniwersytetami, realizuje projekty dotyczące historii i kultury Polski, co pomaga jej w rozwijaniu zainteresowania Polską i jej tradycjami. Po zakończeniu szkoły wielu absolwentów wybiera studia na polskich uczelniach, gdzie kontynuują swoją naukę, jednocześnie pielęgnując i podtrzymując tradycje naszego stowarzyszenia w Polsce. Młodzi ludzie wzajemnie się wspierają i utrzymują kontakty, co sprzyja budowaniu silnej polonijnej wspólnoty.

Głównymi organizatorami wydarzeń w Polsce są: burmistrz Ustrzyk Dolnych i CPK „Akerman”. Są to festiwale: „Karpacki Jarmark Turystyczny” oraz „Od źródeł Strwiąża do Morza Czarnego”. W festiwalach uczestniczyły również zespoły innych narodowo-kulturalnych stowarzyszeń obwodu (mołdawskie, bułgarskie), które mają w swoim repertuarze polskie pieśni i tańce i chętnie się ich uczą.

Formy działalności organizacji:

Szkoła języka polskiego, do której uczęszczają członkowie Stowarzyszenia w różnym wieku. Nauczyciel: Janusz Huk, wykształcenie wyższe z politologii w Polsce, obywatel Polski, wykładał na warszawskich uczelniach. Podczas letnich wakacji dzieci biorą udział w obozie języka polskiego w Zatoce, gdzie nauka języka polskiego łączy się z wypoczynkiem nad morzem oraz poznawaniem dziedzictwa kulturowego Polski i Ukrainy.
Zespół wokalno-taneczny „Akermańcy”, kierownik zespołu: Zasłużony Pracownik Kultury Ukrainy, Zasłużony dla Kultury Polskiej, zastępca prezesa Stowarzyszenia – Walery Curkan. Kierownikiem grupy tanecznej jest Wioletta Mołodecka.
Klub Młodego Widza – młodzież ma możliwość oglądania polskich filmów. Członkowie klubu organizują wydarzenia w Odessie, Białogrodzie nad Dniestrem, Owidiopolu oraz Czarnomorsku.
Klub literacki i teatralny dla dzieci „Pisarze Polscy”, w którym młodzież pogłębia swoją wiedzę o kulturze polskiej. Klub organizuje m.in. występy artystyczne, takie jak „Mickiewicz w Akermanie”.
Klub Złoty Student przy Stowarzyszeniu, kierownik Wiera Mandryczenko – odbywają się tu spotkania studentów polskich uczelni z kandydatami, którzy planują studiować w Polsce. Klub organizuje prezentacje polskich uczelni w szkołach w Odessie i Białogrodzie nad Dniestrem. Zawsze służy pomocą członkom Stowarzyszenia, którzy chcą zdobyć wykształcenie w Polsce oraz organizuje wycieczki do Polski w celu zapoznania się z jej kulturą i systemem edukacji.
Koło medyczne (członkami są pracownicy medyczni): prowadzi wykłady na temat dietetyki, zdrowego trybu życia, higieny dla dzieci i młodzieży, a także warsztaty dla członków Stowarzyszenia na temat „Zasady udzielania pierwszej pomocy w Unii Europejskiej”.
Koło sportowe, program koła „W zdrowym ciele zdrowy duch”. Prowadzi: wykłady dla dzieci i młodzieży w Stowarzyszeniu na tematy: „Wiadomości sportowe z Polski” oraz „Piłka nożna w Polsce”, gdzie młodzież może pogłębiać swoją wiedzę o polskim sporcie i sportowcach.

Główne cele organizacji:

• zapewnienie i wspieranie działalności na rzecz duchowej i kulturalnej odnowy Polaków na Ukrainie,
• promocja języka polskiego oraz historii i kultury Polski poprzez organizację programów edukacyjnych, warsztatów i kursów,
• nawiązywanie współpracy z polskimi organizacjami oraz ośrodkami edukacyjnymi na Ukrainie i w Polsce w celu prowadzenia wspólnych działań,
• promowanie polskiego szkolnictwa wyższego poprzez współpracę z polskimi uczelniami oraz organizowanie spotkań informacyjnych i warsztatów na temat możliwości studiowania w Polsce,
• wspieranie młodzieży polonijnej w przygotowaniach do studiów na polskich uczelniach, w tym pomoc w wyborze kierunku studiów, procesie aplikacji oraz adaptacji w Polsce,
• integracja społeczności polonijnej poprzez tworzenie przestrzeni do współpracy, dialogu i wzajemnego wsparcia,
• ochrona i promocja dziedzictwa polskiego na Ukrainie poprzez organizację wydarzeń kulturalnych, konferencji oraz projektów historycznych, mających na celu upowszechnienie wiedzy o polskim dziedzictwie,
• wspieranie rozwoju edukacyjnego i zawodowego członków organizacji poprzez organizowanie szkoleń i kursów,
• rozwijanie współpracy międzynarodowej z organizacjami polonijnymi w innych krajach oraz instytucjami międzynarodowymi,
• organizowanie działań charytatywnych na rzecz potrzebujących członków społeczności oraz innych grup społecznych.

Ciekawostki z życia organizacji:

1. Największy poeta polski Adam Mickiewicz

Poeta przybył do Akermanu prawdopodobnie w maju 1825 roku. Teraz w Akermanie można znaleźć ulice Polską i Mickiewicza oraz tablicę pamiątkową Adama Mickiewicza. Tablica pamiątkowa powstała na terenie Wyższej Szkoły Pedagogicznej dzięki projektowi naszej organizacji przy wsparciu finansowym Polski i znajduje się w sąsiedztwie pomnika ukraińskiej poetki Lesi Ukrainki.

Adam Mickiewicz napisał sonet „Stepy akermańskie” pod wpływem swojej podróży do Akermanu (obecnie Białogród nad Dniestrem): „To błyszczy Dniestr, to weszła lampa Akermanu”. Mickiewicz opisuje światło na horyzoncie, którego nie potrafi określić. Najczęściej spotykaną interpretacją jest uznanie lampy Akermanu za latarnię morską. Niestety, nie ma już stepów akermańskich; zostały tylko w twórczości Mickiewicza, co sprawia, że przekazywanie wiedzy o nich staje się jeszcze cenniejsze.

Nasza organizacja planuje zbudować lampę Akermanu na brzegu Limanu Dniestru w pobliżu twierdzy akermańskiej, gdzie niegdyś się znajdowała. Proponuje się dostarczenie ważnej, pomniejszonej kopii latarni morskiej, o której mowa w sonecie „Stepy akermańskie”. Planowana jest także reprodukcja dźwiękowa utworu w języku polskim i ukraińskim z akompaniamentem muzycznym. Podane zostaną również informacje o poecie i historii powstania sonetu. Jeśli ten projekt zostanie zrealizowany, sonet „Stepy akermańskie” dostanie drugie życie w Akermanie.

2. Wydarzenie dotyczące pamięci II wojny światowej:

W Centrum Polskiej Kultury „Akerman” 10 września 2022 roku odbyło się wydarzenie poświęcone pamięci II wojny światowej. Uczestnicy mieli okazję usłyszeć archiwalny zapis wystąpienia spikera Polskiego Radia, Józefa Małgorzewskiego, z rana 1 września 1939 roku, który ogłosił początek wojny. W momencie, gdy w Polskim Radiu zabrzmiała syrena, w akermańskim również rozległa się syrena. Tak więc w naszym Centrum jednocześnie brzmiały syreny Warszawy z 1939 roku oraz akermańska z 2022 roku.

3. Działalność w czasie wojny w Ukrainie:

Podczas wojny w Ukrainie wielu członków naszej organizacji znalazło schronienie w Polsce. W tych trudnych czasach nie tylko utrzymujemy ze sobą bliskie kontakty, ale także wzajemnie wspieramy się w potrzebie. Angażujemy się w działalność wolontariacką, niosąc pomoc wszystkim, którzy jej potrzebują, zarówno w Polsce, jak i na terenie Ukrainy. Nasze działania obejmują wsparcie uchodźców, osób starszych, rodzin w trudnej sytuacji, a także pomoc ukraińskiej armii.

Współpraca z pozarządowymi organizacjami w Polsce i za granicą: