Praca Polskiego Kulturalno-Oświatowego Stowarzyszenia „Aster” w Nieżynie – ważną cegiełką w wielkiej historii polsko-ukraińskich relacji.
Od niepamiętnych czasów Czernihowszczyznę, a w szczególności Nieżyn, zamieszkiwali i po dziś dzień zamieszkują przedstawiciele wielu narodów i narodowości. Naturalnie, że wielki wkład do rozwoju gospodarczego tego regionu, krzewienia kultury i sztuki włożyli Polacy i dziś ten ich udział promują i kontynuują działacze zrzeszeni w Polskim Kulturalno-Oświatowym Stowarzyszeniu „Aster”, które w tym roku obchodzi swój piękny Jubileusz – 25-lecie działalności.
Głównym nurtem działań Stowarzyszenia jest wieloletnia konstruktywna praca naukowa, prowadzona wspólnie z pracownikami naukowymi Nieżyna, Czernihowa i innych miast, podsumowywana na corocznych konferencjach naukowych, poświęconych badaniom polskich wątków historyczno-kulturalnych Czernihowszczyzny.
Znaczący dorobek stanowi już dziesięć gruntownie opracowanych edycji zbiorów materiałów i artykułów z cyklu „Polacy w Nieżynie”; opracowania dotyczące starodruków z okresu XVI-XVIII st. „Polonika” oraz regularnie przygotowywane aktualne foldery informacyjne.
Ważnym kierunkiem działalności Stowarzyszenia „Aster” jest też regularna praca na niwie kultury i oświaty. Tradycją stało się już organizowanie festiwali kultury polskiej i uroczystych obchodów Dnia Konstytucji, Dnia Niepodległości Polski, Dnia Polonii. Niemałym zainteresowaniem cieszą się pogadanki poświęcone twórczości M. Konopnickiej, odczyty tematyczne w rodzaju „Polska i Ukraina – razem do Europy”. Świetnym pomysłem stały się Festiwale Kuchni Polskiej.
Promienny nastrój, kwiaty, prezenty, gratulacje i życzenia sukcesu, ciepła i radosna atmosfera – wszystko to zapanowało w dniu 13 listopada w gościnnym i pięknym Nieżynie. Na obchody Jubileuszu z Kijowa przybyli dostojni goście: konsulowie Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Kijowie Paweł Owad i RP Anna Babiak-Owad, których serdecznie powitali rektor Nieżyńskiego Uniwersytetu Państwowego im. M. Gogola Ołeksandr Samojłenko, prezes Polskiego Kulturalno-Oświatowego Stowarzyszenia „Aster” w Nieżynie Weronika Mandryko, władze miasta i rejonu.
Jednym z ważnych punktów jubileuszowego programu była prezentacja dziesiątego tomu zbioru „Polacy w Nieżynie”. Prezes Stowarzyszenia „Aster” Weronika Mandryko zwróciła się ze słowem powitalnym do gości i uczestników, zaznaczając m.in.: „Chcę powiedzieć, że dziesiąty tom naszej książki to nasze wspólne dzieło, bo tworzyliśmy je razem. Przekazaliśmy w nim swoje pozytywne emocje i myśli, a przede wszystkim, pokazaliśmy w nim, jak my tworzyliśmy kronikę życia Polaków w Nieżynie”.
Prezes Stowarzyszenia „Aster» Weronika Mandryko podczas prezentacji dziesiątego tomu zbioru „Polacy w Nieżynie”
Mer miasta Ołeksandr Kodoła, przede wszystkim, podziękował polskiej społeczności miasta, która rozwija dobrosąsiedzkie stosunki z Polską, a także podziękował Rzeczypospolitej Polskiej i narodowi polskiemu za powszechne i bardzo potrzebne wsparcie dla Ukrainy w ciężkich wojennych czasach.
Konsul RP w Kijowie Paweł Owad podziękował za zaproszenie i możliwość uczestniczenia w takim ważnym wydarzeniu w Nieżynie, zaznaczając: „Promocja dziesiątego tomu zbioru „Polacy w Nieżynie” pokazuje, jak silna jest tutaj polska wspólnota i jak ona mocno włączona jest w rozwój miasta. Polacy Nieżyna nie zamykają się w swoim gronie, a wychodzą na zewnątrz, współpracując z Uniwersytetem, z władzami miasta i regionu. I jest to wzorem godnym naśladowania. Ważnym jest też, że miejscowe władze dostrzegają obecność polskiej wspólnoty, wspierają ją i wspólnie budują swoją małą ojczyznę”.
Następnie goście z dużym zainteresowaniem zwiedzili Muzeum Starodruków Biblioteki Państwowego Uniwersytetu w Nieżynie im. M. Gogola, gdzie można zobaczyć unikatowe rarytasy drukarstwa polskiego z początku XVI wieku. Po salach muzeum delegację oprowadził kierownik działu starodruków Ołeksandr Morozow, który ciekawie i szczegółowo opowiedział, zarówno o historii powstania muzeum, o wszystkich znajdujących się tu wartościowych przedmiotach, jak też o owocnej współpracy z Uniwersytetem Warszawskim.
Konsulowie Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Kijowie Paweł Owad i RP Anna Babiak-Owad
Delegacja z Kijowa odwiedziła także cmentarz katolicki, na którym oddano hołd modlitwą i minutą ciszy. Goście zawitali także do Gimnazjum nr 2, gdzie dyrektor Ludmiła Matiach razem z uczniami powitała delegację chlebem i solą. W gmachu gimnazjum znajduje się Centrum Kultury Polskiej, w którym obywatele polskiego pochodzenia dzięki wielorakim przedsięwzięciom poznają bliżej kulturę, język, tradycje i obyczaje swej praojczyzny. Funkcjonuje tu też Polska Szkoła Sobotnia. Polscy dyplomaci przekazali na ręce Pani Prezes materiały informacyjne, książki z zakresu historii i literatury oraz prezenty jubileuszowe.
Podczas spotkania w Centrum Kultury Polskiej prezes Weronika Mandryko wspomniała o pani Wiesławie Świerszcz, nauczycielkę języka polskiego, skierowaną do pracy w Nieżynie przez ORPEG. Powiedziała, że już od czterech lat pani Wiesława pracuje w Nieżynie. Szkoda, że ze względu na działania wojenne musi wykonywać swoje obowiązki online, ale nieobecność w miejscu skierowania nie obniża jej zaangażowania w działalności Stowarzyszenia. Pani Wiesława bierze udział w każdym ważnym wydarzeniu kulturalnym. Jest autorem artykułów do cyklu „Polacy w Nieżynie”, doskonale łączy zadania dydaktyczne z krzewieniem kultury polskiej.
Wspaniałą kulminacją jubileuszowego programu stał się świąteczny Festiwal Kultury Polskiej, zorganizowany w auli Nieżyńskiego Uniwersytetu Państwowego im. M. Gogola i przygotowany przez członków Stowarzyszenia „Aster”.
W Muzeum Starodruków Biblioteki Państwowego Uniwersytetu w Nieżynie im. M. Gogola, gdzie można zobaczyć unikatowe rarytasy drukarstwa polskiego z początku XVI wieku
Burzliwą owacją widownia przyjęła wystąpienie młodzieżowego chóru „Switycz”, uczestnika międzynarodowych festiwali i koncertów pod kierownictwem artystycznym Zasłużonych Działaczek Kultury Ukrainy – Ludmiły Szumskiej i Ludmiły Kostenko. W jego wystąpieniu znalazły się dzieła muzyczne relewantne dla kultury polskiej, a także ukraińskie pieśni ludowe.
Długo nie ścichały brawa podczas występu legendarnej już Orkiestry Instrumentów Narodowych uniwersyteckiego Wydziału Kultury i Sztuki, laureata szeregu międzynarodowych festiwali i Ukraińskiego Konkursu im. Borysa Ratoszyńskiego, której kierownikiem i dyrygentem jest Zasłużony Artysta Ukrainy, docent Mikołaj Szumski. Zespół zaprezentował publiczności utwory polskie i ukraińskie we własnych aranżacjach, wśród których znalazły się utwory muzyki polskiej, w tym „Polonez” W. Kilara z filmu „Pan Tadeusz” Andrzeja Wajdy.
Na scenie wystąpiły także dzieci i młodzież, członkowie Stowarzyszenia, w tym laureaci krajowych i międzynarodowych konkursów.
Występy zakończono uroczystym wręczeniem wszystkim uczestnikom koncertu Dyplomów Uznania w imieniu Ambasady RP w Kijowie i Stowarzyszenia „Aster”.
Wzruszające słowa uznania brzmiały pod adresem wieloletniej śp. Prezes Feliksy Bielińskiej, która była sercem i duszą Stowarzyszenia. Bez Jej energii, bez Jej zaangażowania niemożliwe byłoby efektywne działanie Stowarzyszenia przez te lata. Bardzo ważnym jest to, że Jej dzieło nadal żyje i Stowarzyszenie potężnie pracuje dzięki staraniom Pani Prezes Weroniki Mandryko.
Wystąpienie młodzieżowego chóru „Switycz”, kierownictwem artystycznym Zasłużonych Działaczek Kultury Ukrainy – Ludmiły Szumskiej i Ludmiły Kostenko
W toku świątecznego programu Festiwalu rektor Uniwersytetu, władze miasta i regionu, dziękowały Pani Prezes Weronice za ścisłą i owocną współpracę. List gratulacyjny w imieniu Związku Polaków Ukrainy odczytała członek Zarządu Głównego ZPU, redaktor naczelna gazety „Dziennik Kijowski” Andżelika Płaksina.
Składając gratulację wicekonsul Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Kijowie Anna Babiak-Owad pogratulowała Stowarzyszeniu z okazji Jubileuszu i zaznaczyła: „Praca Polskiego Kulturalno-Oświatowego Stowarzyszenia „Aster” w Nieżynie jest ważną cegiełką w wielkiej historii polsko-ukraińskich relacji. Jest to organizacja niezwykle aktywna i stanowi bardzo ważną część społeczeństwa obywatelskiego Ukrainy”.
A potem gościnni gospodarze tradycyjnie zaprosili zebranych na uroczystą kolację w przytulnej kawiarni „Autograf”, znajdującej się w samym centrum miasta. Jej uczestnikami i gośćmi troskliwie opiekował się gospodarz kawiarni – wieloletni aktywny działacz Stowarzyszenia „Aster” Wołodymyr Mamedow – radny Rady Miejskiej Nieżyna (czterech kadencji) poeta, mecenas i filantrop. Tutaj, w nieformalnej atmosferze, zebrani mieli okazję porozmawiać, podzielić się wrażeniami o wieloaspektowej pracy Stowarzyszenia oraz rozważyć zamierzenia na przyszłość.
Andżelika PŁAKSINA
