W Kijowie odsłonięto popiersie polskiego naukowca prof. Wojciecha Świętosławskiego, absolwenta Politechniki Kijowskiej, który - w ocenie inicjatorów jego upamiętnienia – „jednoczy narody Polski i Ukrainy”.
Wojciech Świętosławski - uzyskał 46 patentów na wynalazki. Napisał łącznie ponad 300 publikacji specjalistycznych z zakresu chemii fizycznej. Wykształcił ponad 20 profesorów i 100 doktorów. Był członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk od momentu jej powstania w 1951 r., działaczem Polskiego Towarzystwa Chemicznego i Naczelnej Organizacji Technicznej, rektorem Politechniki Warszawskiej, ministrem wyznań religijnych i oświecenia publicznego. Stworzył Instytut Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Został doktorem honoris causa ośmiu uczelni świata. Jako jeden z twórców współczesnej termochemii - był dwukrotnie zgłaszany do Nagrody Nobla.
„ Jesteśmy zaszczyceni, że tak znamienity absolwent naszej uczelni (w brązie wprawdzie), ale powrócił do Narodowego Uniwersytetu Technicznego Ukrainy „Kijowskiego Instytutu Politechnicznego" – powiedział rektor KPI Mychajło Zhurowśkyj
Ten wybitny naukowiec, pedagog, polityk i społecznik urodził się i wychował na Ukrainie, a swe życie poświęcił pracując na rzecz Polski. Kilka lat temu opublikowaliśmy esej poświęcony drodze życiowej uczonego, zakończony apelem prezesa polskiej Sekcji Wychowanków Politechniki Kijowskiej Janusza Fuksa o upamiętnienie jego postaci w Kijowie.
Ambasador RP na Ukrainie Henryk Litwin zaznaczył, że projekt Ukraińsko-Polskiego Centrum Doskonalenia OZE skierowany jest na umocnienie niezależności energetycznej Polski i Ukrainy
Apel spotkał się z dużą aprobatą i jesienią (5 października) ubiegłego roku, z inicjatywy profesora Mychajła Zhurowskiego, rektora Politechniki Kijowskiej (nb. b. ministra nauki i oświaty Ukrainy, odznaczonego w lipcu br. Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi RP), przy wsparciu Ambasady RP w Kijowie, Politechniki Warszawskiej, Fundacji Edukacyjnej „Perspektywy” oraz Stowarzyszenia Absolwentów „KPI” przed budynkiem Wydziału Chemii KPI, w którym pracował uczony, położono kamień węgielny pod budowę Jego pomnika.
I oto 30 sierpnia br. przy licznie zgromadzonej, mimo deszczowej pogody, publiczności dokonano uroczystego odsłonięcia pomnika.
Niezwykle interesującą wycieczkę po kampusie KPI przeprowadził osobiście rektor uczelni Mychajło Zhurowśkyj
W uroczystościach na kampusie Politechniki Kijowskiej wzięli udział: rektor Narodowego Uniwersytetu Technicznego Ukrainy „Kijowskiego Instytutu Politechnicznego" Mychajło Zhurowśkyj, Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny RP na Ukrainie Henryk Litwin, delegacja władz Politechniki Warszawskiej na czele z jej rektorem, prof. Janem Szmidtem i prorektorem Stanisławem Wincenciakiem, prezydent Polskiej Fundacji Edukacyjnej „Perspektywy” Waldemar Siwiński, prezes Sekcji Wychowanków Politechniki Kijowskiej Janusz Fuksa, przedstawiciele instytucji rządowych i władz miasta.
Podczas spotkania „Okrągłego Stolu”
Przedsięwzięcie zaszczycił swoją obecnością wicepremier Ukrainy Kostiantyn Hryszczenko, który po tym jak opadła płachta zasłaniająca popiersie uczonego powiedział m.in.: „Wojciech Światosławski był człowiekiem, który uosabia najlepsze cechy obu narodów polskiego i ukraińskiego. Swoim przywiązaniem do macierzystej uczelni, swoją służbą dla nauki może być przykładem dla wielu pokoleń”.
„Obie uczelnie prowadzą wiele wspólnych programów naukowych i dydaktycznych, a także działają aktywnie na rzecz rozwoju współpracy między uczonymi obu krajów” – zaznaczył w swoim wystąpieniu prorektor KPI Serhij Sydorenko
Rektor Politechniki Kijowskiej Mychajło Zhurowśkyj wyraził przekonanie, że działalność Świętosławskiego będzie wzorowym przykładem dla współcześnie kształcącej się młodzieży. „Naszym zadaniem jest wychowywanie kolejnych pokoleń uczonych i działaczy państwowych. Możemy to robić powołując się na tak wspaniałych ludzi, jakim był Świętosławski” - podreślił.
Autor idei upamiętnienia postaci prof. Świętosławskiego Janusz Fuksa opowiedział o wieloletniej i wielostronnej działalności polskiej Sekcji Wychowanków Politechniki Kijowskiej, której przewodniczy
Ambasador RP Henryk Litwin zaznaczył, że proces przyjaznych kontaktów między Polską i Ukrainą nabiera nowych obrotów i nowej jakości: „Dziś tysiąc polskich studentów studiuje na Ukrainie i prawie dziesięć tysięcy ukraińskich w Polsce. Rosną możliwości odbycia staży naukowych, zdobycia podwójnego dyplomu, a zatem nasze więzy są coraz bliższe i, być może, kiedyś nasi potomkowie odsłonią nowe pomniki wybitnych osobistości, podobnych do Wojciecha Świętosławskiego”.
Autor popiersia - Zasłużony Artysta Ukrainy rzeźbiarz Mykoła Olejnyk
Po porannym odsłonięciu pomnika w Sali Administracyjnej uczelni odbyło się spotkanie w formacie „Okrągłego Stołu” pod dewizą: „Prof. Wojciech Świętosławski, człowiek, który połączył Ukrainę i Polskę”, przygotowane przez Centrum Ukraińsko-Polskie „KPI” oraz Fundację Edukacyjną „Perspektywy”, gdzie gospodarze i goście z Polski wystąpili z ciekawymi referatami, które zostaną ujęte w odrębnej publikacji.
W znak wdzięczności za pomyślną współpracę Rektor Kijowskiej Politechniki Mychajło Zhurowśkyj wręczył Ambasadorowi RP na Ukrainie Henrykowi Litwinowi obraz przedstawiający główny gmach KPI
Kolejnym niezwykle interesującym punktem programu Dnia Polski na Politechnice Kijowskiej była prezentacja wspólnego projektu Ambasady RP na Ukrainie i Narodowego Uniwersytetu Technicznego Ukrainy „KPI” celem jakiego jest utworzenie naukowo-edukacyjnego „Ukraińsko-Polskiego Centrum Doskonalenia Odnawialnych Źródeł Energii i Efektywności Energetycznej”. Jego zadaniem będzie wsparcie ukraińskiej nauki w rozwoju OZE przy pomocy transferu polskiej wiedzy i technologii. Centrum będzie także ośrodkiem promocji polskich technologii i producentów oraz punktem wyjściowym do aktywizacji współpracy pomiędzy Politechniką Kijowską a polskimi uczelniami. Projekt finansowany jest ze środków Polskiej Pomocy Rozwojowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP.
Dyrektor Instytutu OZE Stepan Kudria (L) oraz kurator z polskiej strony projektu stworzenia „Ukraińsko-Polskiego Centrum Doskonalenia Odnawialnych Źródeł Energii i Efektywności Energetycznej II sekretarz Ambasady RP na Ukrainie Bartosz Musiałowicz podczas prezentacji ośrodka
Ze stanem obecnym tej placówki, najbliższymi etapami prac i zamierzeniami dotyczącymi jego funkcjonowania zapoznali zebranych dziekan wydziału Ołeksandr Jandulskyj, dyrektor Instytutu OZE Stepan Kudria oraz kurator projektu z polskiej strony II sekretarz Ambasady RP na Ukrainie Bartosz Musiałowicz. Obecnie zainstalowano tu już część wyposażenia. Opracowywane są specjalne programy naukowe, co pozwala sądzić, iż w pełni działalność ośrodka zostanie uruchomiona w październiku.
Jak uzupełnił Ambasador Henryk Litwin jest to największy projekt Ambasady w tej dziedzinie, który jednocześnie z walorami ekologicznymi skierowany jest na wzmocnienie niezależności energetycznej Polski i Ukrainy, tym bardziej w sytuacji, gdy 40% źródeł organicznych wykorzystywanych w energetyce Ukrainy mogą zamienić źródła energii odnawialnej. Dla polsko ukraińskich partnerów przewidziane jest wydanie 30 grantów stymulujących działania w tym zakresie.
Goście z Polski wzięli udział w obchodach „Święta Studentów Pierwszego Roku”. Na zdjęciu przyszli inżynierowie na Placu Wiedzy wpatrzeni w napis KPI, stworzony na niebie z wielobarwnych baloników
Finałowym polskim akcentem w tym dniu na Politechnice Kijowskiej stał się udział gości z Polski w uroczystym ceremoniale „Święta Studentów Pierwszego Roku” dla których swe sale wykładowe KPI otworzyła już 115. raz z kolei. O rozwoju tej potężnej ukraińskiej uczelni świadczy fakt, iż w 1898 roku w jej ławach zasiadło zaledwie 360 „fuksów”, dziś zaś do siedmiu segmentów Kijowskiej Politechniki wstąpiło 5000 wczorajszych abiturientów.
Dzień Polski w KPI był bogaty w inne ciekawe momenty, do których powrócimy jeszcze nieraz na łamach naszego pisma.
Stanisław PANTELUK
