Dziś: piątek,
08 grudnia 2023 roku.
Pismo społeczne, ekonomiczne i literackie
Przeczytaj
Św. Mikołaj

Urodził się w Patarze na terenie dzisiejszej Turcji, zmarł w Myrze (obecnie Demre, Turcja). Jego relikwie znajdują się w bazylice św. Mikołaja we włoskim Bari. Jest patronem żeglarzy, rybaków, kupców, pielgrzymów, dziewcząt pragnących wyjść za mąż.

Rodzice św. Mikołaja, bogaci, ale i bogobojni, długo modlili się o dziecko. Pan Bóg wysłuchał w końcu ich próśb i obdarzył synem, który już w dzieciństwie wyróżniał się bystrością umysłu, pobożnością i posłuszeństwem.

Po śmierci rodziców Mikołaj otrzymał znaczny spadek, którym podzielił się z ubogimi. Do naszych czasów przetrwało opowiadanie o trzech...

 

Za górami, za morzami, w dalekiej krainie czarów, przy kolebce małej księżniczki zebrały się dobre wróżki ze swą królową na czele.

I gdy otoczywszy księżniczkę patrzyły na uśpioną twarzyczkę dzieciny, królowa ich rzekła: — Niechaj każda z was obdarzy ją jakim cennym darem, wedle swej możności i chęci! Na to pierwsza wróżka, pochylając się nad uśpioną, wypowiedziała następujące słowa: — Ja daję ci czar piękności i mocą moją sprawię, że kto ujrzy twarz twoją, pomyśli, iż ujrzał cudny kwiat wiosenny.

— Ja — rzekła druga — dam ci oczy przezrocze i głębokie jak toń wodna.

 
Polskie rekordy Guinnessa

Gdzie znaleźć najwyższą konstrukcję z drewna? Odpowiedź jest prosta – w Gliwicach! To właśnie tam stoi maszt, który ustanowił rekord Guinnessa. Co więcej, radiostacja gliwicka imponuje nie tylko wysokością, ale i wiekiem – postawiono ją 88 lat temu.

Historia najwyższej drewnianej konstrukcji na świecie sięga 22 grudnia 1935 roku (data uruchomienia). Jej budowę rozpoczęto, gdy Gliwice znajdowały się jeszcze po niemieckiej stronie ówczesnej granicy. Za wykonanie wieży odpowiedzialna była firma Lorenz AG z Berlina. Niemcom zależało wówczas na zwiększeniu zasięgu własnych rozgłośni radiowych...

 
Wałęzizmy

Lech Wałęsa, mimo że od wielu lat jest na emeryturze, wciąż pozostaje jednym z najbardziej znanych polityków w Polsce.  Kojarzymy go dziś z ciętego języka, oraz niekiedy osobliwych wypowiedzi na temat tego, co dzieje się w kraju. Ukuto na nie nawet termin „wałęsizmy”, który doczekał się osobnego hasła na Wikipedii. Słownik Języka Polskiego sformułował definicję i podaje, że wałęsizmy lub wałęsaliki  to specyficzne powiedzenia i zwroty językowe pochodzące z publicznych wypowiedzi Lecha Wałęsy lub jemu przypisywane.

Wiele z nich przeniknęło na dłużej do języka polskiego i współczesnej polskiej kultury. Wiele jego wypowiedzi stało...

 
A jednak!

Kwestie matrymonialne dla znaczącej części dzisiejszej młodzieży zaczynają ją interesować przeważnie w przedziale trzydziestki.  Przyszli małżonkowie w tym okresie mają już w sprawach miłosnych pewne doświadczenie, ale nie gwarantuje to im szczęśliwego życia w przyszłym małżeństwie.

 Statystyka bezlitośnie świadczy o niepokojącej chwiejności związków małżeńskich.

W pierwszym półroczu 2023 roku na Ukrainie zarejestrowano 10139 spraw rozwodowych. To o jedną trzecią (+33%) więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku (7632). Kijów przoduje pod względem liczby rozbitych małżeństw w tym roku –1678 rozwodów.

 
Mariana Hnot donosi ze stolicy

Muzeum Jana Pawła II to miejsce inicjatyw i możliwości

 

Jeżeli szukasz nowych możliwości, ciekawych projektów i nowych doświadczeń, warto zgłosić się w charakterze  wolontariusza  do Muzeum Jana Pawła II.

Przykładowo „BIEG PAPIESKI” odbędzie się już 14 października, a to już szesnaste tego typu wydarzenie na sportowej mapie warszawskiej Woli. Motywem przewodnim Biegu Papieskiego jest uczczenie kanonizacji Papieża Jana Pawła II oraz wspólne przebiegnięcie ulicami Warszawy.

Będzie to bieg dla dzieci na dystansach od 200 do 1000 metrów, a także bieg główny – 5 km, marsz Nordick Walking  i strefa zabaw dla...

 
Staropolskie nazwy stopni pokrewieństwa

Rodzina zawsze była ważna dla Polaków. Szczególnie dla tych, którzy żyli kilka stuleci temu. Nasi przodkowie przykładali dużą wagę do tego, kto jest kim w rodzinie. Z tego powodu używano skomplikowanych (z naszej perspektywy) nazw stopni pokrewieństwa. Sprawdźcie, kim byli jątrew, paszenog i szurzyna!

Krewni po mieczu i kądzieli

W dobie staropolskiej istotne było to, czy jest się krewnym po mieczu (ze strony ojca), czy po kądzieli (ze strony matki). Przodków ze strony ojca nazywano agnatami, a ze strony matki – kognatami. Potomkowie męscy stanowili bliższą rodzinę – to oni dziedziczyli herb i nazwisko. Czy dziś ktoś z nas przejmuje się...

 

Tryzub to symbol znany od starożytności. Nie wiemy, co dokładnie oznaczał. Prawdopodobnie miał ukazywać pikującego sokoła.

Wokół pochodzenia tryzuba do dziś toczą się naukowe dyskusje. Nie ma w tej sprawie konsensusu. Archeologia i ikonograficzne źródła historyczne dostarczają nam niezbitych dowodów, że już w X wieku ten znak bity był na monetach i innych artefaktach związanych z dynastią Rurykowiczów, czyli skandynawskich założycieli Rusi Kijowskiej. Ale skąd oni czerpali inspirację?

O Rusi Kijowskiej możemy mówić tak naprawdę dopiero od II połowy X wieku, ale nad środkowym Dnieprem pojawiają się przedstawiciele dynastii Ruryka, czyli kogoś, kto pochodzi ze Skandynawii,...

 

Epitet ten zdobył sobie dużą popularność, ponieważ trafnie przedstawiała sytuację w Europie po konferencji w Jałcie: kontynent został podzielony ideologiczną barierą, izolującą państwa komunistyczne przed kontaktem i wpływem reszty świata. Żelazna, bo trudna do pokonania.

Określenie zostało jednak błędnie przypisane Winstonowi Churchillowi. Churchill tylko je spopularyzował swoim przemówieniem z Fulton, natomiast autorem jest niemiecki minister propagandy i oświecenia publicznego III Rzeszy, Josef Goebbels.

Po raz pierwszy określenie "żelazna kurtyna" pojawiło się w artykule "Rok 2000", zamieszczonym w "Das Reich" z 25 lutego 1945 r.: "Jeśli naród niemiecki złoży broń, wówczas Sowieci, zgodnie z porozumieniem zawartym między Rooseveltem, Churchillem i Stalinem, zajmą całą wschodnią i południowo-wschodnią Europę, w tym większą część Rzeszy. Nad tym terytorium zajętym przez Związek Radziecki...

 
  • Monidło – czy tu chodzi o jakąś niesympatyczną Monikę? Zupełnie nie. Monidło wisiało niegdyś w wielu domach. Był to portret ślubny wykonany na podstawie fotografii. Malarze bardzo często upiększali parę młodą (ot, taki dawny Photoshop), stąd też nazwa tego typu dzieła – monidło oznacza bowiem coś, co mami, zwodzi.
  • Ladaco – tak nazwiemy człowieka nieodpowiedzialnego, lekkomyślnego, który wszystko ma za błahostkę. Lada co oznaczało dawniej ‘byle co’. Jest to słowo nieodmienne.
  • Wszeteczeństwo – inaczej rozpusta i nieprzyzwoitość. Słowo nieco archaiczne, ale mimo swojego negatywnego znaczenia brzmi według nas bardzo wyjątkowo.
  • Wiktuały – brzmi to nieco dostojnie, a oznacza po prostu produkty...

 
Punkt widzenia


Ile będzie trwała wojna? Nie brakuje chętnych odpowiedzieć na to pytanie, ale większość ekspertów unika dokładnego zaznaczenia terminów, wykorzystując raczej emocje zamiast argumentów.

O tym, że dzisiejsza wojna miała się zacząć 2014 roku, uprzedziłem siedem lat przed tym w artykule pt. „Куди коливається маятник” („W jakim kierunku kołysze się wahadło”) – gazeta „Українське...

 
Wagony Konstal 105na z polskiej stolicy wkrótce wyruszą torami ukraińskiego miasta Konotop


Tramwaj z nowym logiem warszawskiego transportu publicznego warszawa

Polska wspiera Ukrainę w jej walce z rosyjskim agresorem w każdy możliwy sposób, nie tylko na polu boju, a także w głębi naszego kraju. To stosuje się nie tylko Rządu RP oraz jej prezydenta, ale i gmin, biznesu i nawet zwykłych obywateli.

Wygląda tak, że sytuacja, jaka składa się na sieci tramwajowej we wschodnioukraińskim mieście Konotop, jest prawdziwym kryzysem: tabor wagonów na razie jest w takim stanie, że bez jego odnowienia konotopski tramwaj po prostu zniknie. W warunkach wojny miasto nie ma środków dla zakupu...

 
Chrześcijańskie tradycje

Skąd wzięły się Środa Popielcowa i Wielki Post? Czy zawsze i wszędzie trwał 40 dni? Jak kiedyś wyglądał obrzęd posypania popiołem? O genezie Środy Popielcowej i Wielkiego Postu oraz zwyczajach z nimi związanych w rozmowie z Family News Service opowiedział o. prof. Bazyli Degórski, patrolog, z Papieskiego Uniwersytetu św. Tomasza z Akwinu w Rzymie.

„W pierwszych wiekach chrześcijaństwa poszczono tylko przez 40 godzin w Wielki Piątek i w Wielką Sobotę” – mówi o. prof. Bazyli Degórski. „Post trwający 40 dni poprzedzających Wielkanoc rozpowszechnił się w pierwszej połowie IV wieku” – dodaje. Pod koniec pontyfikatu Grzegorza Wielkiego (zmarł w...

 

A było to w grudniu 1941 roku. Ten niezwykły na swój sposób „konflikt zbrojny” trwał aż do 1957 roku. 7 grudnia 1941 roku wojska japońskie zaatakowały amerykańską bazę wojskową w Pearl Harbor. W następstwie tej agresji, Wielka Brytania wypowiedziała wojnę Cesarstwu Japonii, podobnie jak rządy emigracyjne Holandii, Belgii i właśnie Polski.

Rząd japoński uznał jednak, że Polacy działają pod presją Brytyjczyków i nie przyjął naszego „wyzwania”. Formalnie, konflikt trwał niemal 16 lat, a zakończono go podpisaniem układów o przywróceniu normalnych stosunków między Polską a Japonią. Aż do końca żadna ze stron nie wystrzeliła nawet jednego...

 
Chciałem, by Warszawa była wielka…

Radni miasta stołecznego Warszawy jednogłośnie poparli stanowisko w sprawie ustanowienia roku 2023 rokiem Stefana Starzyńskiego. Starzyński był komisarycznym prezydentem Warszawy od 1934 roku.

Radna Beata Michalec przypomniała, ze w roku 2023 przypada 130 rocznica urodzin Stefana Starzyńskiego i zwracając się do zebranych zaznaczyła: „Warszawa powinna pamiętać o jego wielkim zaangażowaniu w rozwój miasta poprzez ożywienie inwestycji na terenie stolicy, ustabilizowanie budżetu, likwidację biurokracji i poprawę estetyki miasta. W latach 1934-39 Stefan Starzyński, jako gospodarz stolicy, przyczynił się do budowy ponad 100 tysięcy mieszkań z infrastrukturą, ponad 30 gmachów szkolnych i...

 
Naprawdę dziki rezerwat


W strefie dosłownie wszędzie widoczna jest robota bobrów. Wzrost ich populacji w ostatnich latach może być jednym z najważniejszych wydarzeń w ekosystemie tej strefy.

Łącznie strefy zamknięte na Ukrainie i Białorusi, wyodrębnione po katastrofie w Czarnobylu, zajmują obszar nieco ponad 4144 km2. To jeden z największych naprawdę dzikich rezerwatów w Europie.

Od czasu katastrofy w Czarnobylu i całkowitego wyludnienia tego obszaru minęło już ponad trzydzieści lat, jednak nadal nie...

 
Spacery po mieście


Kamienną cerkiew św. Cyryla wzniosła wdowa po księciu Wsiewołodzie Olgowiczu – Maria, zakładając jednocześnie nekropolię swojej linii książąt czernihowskich. Obecna bryła cerkwi pochodzi z czasów ukraińskiego baroku

W kolejnym etapie zwiedzania Kijowa zawitamy do jednej z najważniejszych świątyń sięgających do korzeni Rusi Kijowskiej – Cerkwi Św. Cyryla

Cerkiew powstała na po­czątku XII wieku i z czasem...

 
Spacery po mieście


Pomnik Ju­liusza Słowackiego

W kolejny etap zwiedzania Kijowa rozpoczniemy pomnika Ju­liusza Słowackiego

Stoi on przy ulicy Wielkiej Wasilkowskiej nieopodal kościoła św. Miko­łaja, o którym pisaliśmy w poprzednim odcinku. Pomnik odsło­nięto (przy żarliwym poparciu idei jego powstania przez nestora współczesnej poezji ukraińskiej Dmytra Pawłyczki - od red.) w 2012 roku dzięki polsko-ukraińskim ustaleniom, by w ten sposób za­akcentować związki wiesz­czów z oboma krajami. W Warszawie przy ulicy Goworka wzniesiono pomnik Tarasa Szewczenki, bo choć nie ma bezpośrednich świa­dectw, że...

 
Spacery po mieście

 W kolejny etap zwiedzania Kijowa rozpoczniemy spod Chóralnej Sy­nagogi Centralnej

To zdecydowanie naj­bardziej dekoracyjna syna­goga w Kijowie. Bogato zdo­biona elewacja frontowa zawiera w sobie elementy zarówno neoromańskie, jak i neogotyckie. Niestety remont przeprowadzony w latach 90 ubiegłego wieku, pozba­wił zdobień elewację boczną. Ponoć były tam wcześniej orientalne wzory wykonane z niewielkich kafelków. Ale i bez tych dekoracji syna­goga prezentuje się okazale, ze względu na swą unikalną architekturę, choć starzy lu­dzie twierdzą, że kiedyś była wyższa. To wrażenie powo­dują z pewnością wysokie budynki, które wyrosły do­okoła. Synagoga...

 
Spacery po mieście


Plac przed szpitalem Twierdzy

Kijowskie wydawnictwo „Duch i Litera” tradycyjnie przykłada dużą wagę do książek poświęconych historii i kulturze Polski, stosunkom polsko-ukraińskim oraz postaciom wybitnych Polaków.

Jedną z takich pozycji jest książka Hanny Litwin pt.: „Kijów po polsku: od Chrobrego do Majdanu”. Z zezwolenia dyrektora wydawnictwa Leonida Finberga na łamach naszego pisma publikujemy fragmenty tego przewodnika w języku polskim, prezentującego najciekawsze historyczne i kulturalne miejsca stolicy Ukrainy.

W kolejnym etapie zwiedzania Kijowa zwiedzimy...

 
Spacery po mieście


Relikwia Świętej Barbary z Nikomedii w
Soborze Włodzimierskim Kijowa

Kijowskie wydawnictwo „Duch i Litera” tradycyjnie przykłada dużą wagę do książek poświęconych historii i kulturze Polski, stosunkom polsko-ukraińskim oraz postaciom wybitnych Polaków.

Jedną z takich pozycji jest książka Hanny Litwin pt.: „Kijów po polsku: od Chrobrego do Majdanu”. Z zezwolenia dyrektora wydawnictwa Leonida Finberga na łamach naszego pisma publikujemy fragmenty tego najnowszego przewodnika w języku polskim, prezentującego najciekawsze historyczne i kulturalne miejsca stolicy...

 
Spacery po mieście


Płaskorzeźba na Domu Płaczącej Wdowy

Za domem Horodeckiego („z himerami”) jest niewielki ogród a w nim schody, którymi można zejść do Narodowego Aka­demickiego Teatru Drama­tycznego im. Iwana Franki na plac jego imienia i dalej ulicą Architekta Horodeckiego dojść do Chreszczatyku. Je­śli jednak miniemy schody i pójdziemy dalej prosto, to dojdziemy do bramy, która wyprowadzi nas na ulicę Luterańską, gdzie od XVIII wieku mieszkali niemieccy i skan­dynawscy mieszczanie, wierni Kościoła ewangelicko-luterańskiego. Nieco z prawej, po przeciwnej stronie ulicy stoi wybudowany w połowie...

 
Spacery po mieście


Centralne schody wewnątrz
Domu pod Chimerami (zbudowanego niegdyś na wła­sne potrzeby przez polskiego architekta Władysława Horodeckiego) to prawdziwe arcydzieło: balustrady osadzone na ptasich łapach, lustrzane kinkiety o kształcie splecionych ryb  i niecodzienna akustyka

Od poprzedniego obiektu naszej wycieczki - Rynku Besarabskiego - można wrócić drugą stroną...

 


Kijów. Plac Niepodległości

Ulica Kościelna zapro­wadzi nas stromo w dół na Plac Niepodległości, wprost pod tzw. Bramę Lacką zwieńczoną figurą Michała Archanioła - budowla ma przypominać, że w tym miej­scu znajdowała się jedna z trzech bram prowadzą­cych do Grodu Jarosława Mądrego i jednocześnie do wspomnianej Słobody Lac­kiej.

Patrząc spod bramy możemy objąć okiem cały ogromny plac - Majdan Nezałeżnosti (Plac Niepodległo­ści).

To tu dokonały się prze­miany i rozegrały najbardziej krwawe wydarzenia na przełomie 2013 i 2014 roku. Po roz­biciu studenckiej pokojowej manifestacji na Majdan...

 
Spacery po mieście


Kościół konkatedralny pw
. św. Aleksandra w Kijowie wzniesiony na Słobodzie Lackiej (Woli Polskiej) - terenie dawnego kwartału polskiej gminy kupieckiej 

Po zwiedzeniu Akademii Kijowsko-Mohylańskiej idąc w stronę Dniepru ulicą Ilińską, lub Skoworody, dojdziemy do dwóch uroczych, niewielkich, sąsiadujących ze sobą cerkiewek na ulicy Poczajnińskiej Cerkwi Świętego Mikołaj na Nabrzeżu i Cerkwi Świętego Eliasza.

Ta pierwsza wchodzi w skład niewielkiego kompleksu składającego...

 
1 | 2 |
Передплатити „Dziennik Kijowski” можна протягом року в усіх відділеннях зв’язку України