Dziś: piątek,
08 grudnia 2023 roku.
Pismo społeczne, ekonomiczne i literackie
Historia


Hołd ruski. Bracia Szujscy na Sejmie Warszawskim (Jan Matejko)
Obraz zalegał i niszczał w piwnicach Muzeum Narodowego, gdyż obiekty związane z hołdem Szujskich były przez lata konsekwentnie usuwane i niszczone w imię rosyjskiej racji stanu, w obawie o drażnienie Rosji

Za czasów panowania Zygmunta III Wazy miało miejsce kilka istotnych wydarzeń, jak np. de facto przeniesienie stolicy do Warszawy, ale i słynne...

 
340. rocznica wyzwolenia Wiednia spod najazdu tureckiego


Kozak Jurij Kulczycki w stroju tureckim

Jerzy Franciszek Kulczycki herbu Sas urodził się w Kulczycach koło Sambora – rodzinnej wsi atamana Piotra Konaszewicza-Sahajdacznego na Ziemi Przemyskiej. O jego dzieciństwie nic nie wiadomo. Sam uważał się za „rodowitego Polaka”, pochodzącego z „królewskiego polskiego wolnego miasta Sambora. W ukraińskiej historiografii uważany jest za Kozaka i Ukraińca. W Serbii bywa określany Serbem – gdyż z Serbii przybył do Wiednia – w Austrii natomiast przyjmuje się, że był Austriakiem polskiego pochodzenia. Dwa imiona, których...

 
Losy i drogi


Upamiętnienie miejsca zesłania
. Zdjęcie z prywatnego archiwum śp. Zygmunta Wengłowskiego wykonane podczas jego wizytacji miejsc sowieckich zbrodni w Syberii

Wojna, rozwiązana przez rosję, w Ukrainie trwa już prawie 10 lat. Z tego półtora, to już wojna rozwiązana na pełną skalę, w której ruskie rakiety codziennie niszczą ukraińskie miasta na obszarze całej Ukrainy, zabijając nie tylko Obrońców naszego kraju, lecz i cywilnych. Ukraina ponosi duże straty: straty ludzkie, materialne,...

 
Dzieje


Europa środkowa i środkowa-wschodnia u Tacyta

Kontynuujemy cykl artykułów, które w pewnej mierze pomogą odpowiedzieć nam na to pytania. Niniejszy odcinek oparty jest na materiale pracy Jerzego Strzelczyka „Od Prasłowian do Polaków”.

Co starożytni wiedzieli o ziemiach polskich? Z badań wynika, że niewiele. Źródła, zwłaszcza Tacyt i Ptolemeusz, wymieniają wiele ludów zamieszkujących polskie lub sąsiadujące z nimi ziemie. Są to nazwy obce etnicznie (germańskie, celtyckie, trackie), albo należą do ludów bałtyckich (mających niezaprzeczalne...

 
Dzieje


Mapa „Germania Magna”, czyli Europa Środkowa, z atlasu „Geographia” sporządzonego przez greckiego uczonego Klaudiusza Ptolemeusza w 158 roku n.e. Indeks dzieła zawiera 94 „poleis” – miast i wśród nich jest „Calisia”, czyli dzisiejszy polski Kalisz

Kiedy i jak zaistniały ludy słowiańskie? Czy zawsze zajmowały swe historyczne, dobrze już...

 
Dzieje

Kiedy i gdzie zaistniały ludy słowiańskie? Czy zawsze zajmowały swe historyczne, dobrze już od wczesnego Średniowiecza udokumentowane źródłowo siedziby? A może przybyły na nie z innych terenów? Kontynuujemy cykl artykułów, które w pewnej mierze pomogą odpowiedzieć nam na te pytania. Niniejszy odcinek oparty jest na materiale pracy Jerzego Strzelczyka „Od Prasłowian do Polaków”.

Nowożytne poglądy

Pogląd, że Panonia była kolebką ludów słowiańskich nie utrzymał się, bo utrzymać się
nie mógł, ze względu na dotkliwy brak (poza przytoczonymi) racjonalnych argumentów. Nie będziemy także...

 
Dzieje

Polacy stanowią część wielkiej rodziny ludów słowiańskich. Początki narodu i państwa polskiego, podobnie jak całej Słowiańszczyzny, gubią się w pomroce dziejów. Zbrojni doświadczeniami wielu pokoleń badaczy, spróbujmy uchylić choć rąbka tajemnicy… Skąd się wzięły ludy słowiańskie? Czy zawsze zajmowały swe historyczne, dobrze już od wczesnego Średniowiecza udokumentowane źródłowo siedziby? A może przybyły na nie z innych terenów?

Pozostaje jednak wtedy pytanie: kiedy? Czy można uchwycić w czasie i przestrzeni proces ukształtowania się Słowiańszczyzny, a następnie próbować prześledzić późniejsze wędrówki i przesunięcia ludów...

 


Józef Potocki obraz Ádáma Mányoki (I poł. XVIII w.)

Często kiedy myślimy o ludziach z odległej przeszłości w kontekście ich codziennego życia zastanawiamy się jak myśleli, co jedli, jakie mieli przyzwyczajenia i nawyki, gdzie bywali. Panuje także przekonanie, że zwłaszcza w okresie staropolskim mobilność, czyli przemieszczanie się zwykłych ludzi z miejsca na miejsce była bardzo ograniczona i wynosiła zwykle kilkanaście kilometrów od miejsca swojego zamieszkania. Nieco inaczej było w przypadku szlachty, która przemieszczała się znacznie dalej za pomocą...

 
Wiedzcie, że jestem tu...


Józefa i Bronisław Szczyradłowscy

 135 rocznica urodzin Bronisława Mikołaja Szczyradłowskiego – podpułkownika piechoty Wojska Polskiego, kawalera Orderu Wojennego Virtuti Militari, ofiary zbrodni katyńskiej, pochowanego na Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.

 „Co oznacza to milczenie? Proszę nie zapominać o biednej samotniczce, która wyczekuje na wieści i proszę ją wieśćmy od czasu do czasu zasilać... Cieszę się, że tegoroczne święta już w swoim ognisku domowym spędzimy, tylko czy wszyscy się w nim znajdą...”

Takie słowa 14 listopada 1915 roku...

 


Jak potoczyłyby się losy Polski, Europy, świata, gdyby Bole­sław Chrobry Wielki żył choć dziesięć lat dłużej? Gdzie dziś leżałaby stolica zjednoczonej Europy?

Jak cię zrozumieć, Bolesławie? Czy był na przełomie tysiącleci ktoś, komu mogłeś zaufać, zwierzyć się ze swych planów? Kogo naprawdę, oprócz żony Emnildy kochałeś, a kto był tylko pion­kiem w twym ręku dla urzeczywistnienia planów mogących każ­dego przyprawić o drżenie serca? Czy wielkie plany zrodziły...

 
Symbole


Slogan "Chwała Ukrainie!" i odpowiedź "Po całej ziemi chwała!" był używany jeszcze w społeczności ukraińskich studentów w Charkowie pod koniec XIX wieku

"Cлава Україні!", czyli "Chwała Ukrainie!", to pozdrowienie, które w ostatnich czasach nabrało szczególnego znaczenia. Tymi słowami swoje przemówienia kończy prezydent Zełenski. Także Polacy często wypowiadają je lub piszą w mediach społecznościowych, by dodać otuchy sąsiadom z dotkniętego wojną  kraju.

Skąd się wzięło to popularne dziś hasło, które przez lata nieraz wzbudzało kontrowersje?

Zwrot ten po raz pierwszy pojawił się w wierszu Tarasa...

 
Tak było…


Profesor Jan Zachwatowicz

14 lutego 1945 r. powołano do życia Biuro Odbudowy Stolicy – instytucję, której zadaniem była odbudowa Warszawy ze zniszczeń wojennych. Efektem prac BOS była m.in. rekonstrukcja Starego i Nowego Miasta, Krakowskiego Przedmieścia oraz budowa trasy W-Z.

Powojenne władze bardzo szybko podjęły prace nad odbudową zniszczonej przez Niemców Warszawy. Ówczesny prezydent stolicy Marian Spychalski, absolwent przedwojennego Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, już pięć dni po wkroczeniu do miasta polskich oddziałów utworzył Biuro Organizacji Odbudowy Warszawy (BOOW) i powierzył...

 


Patrol KOP w powiecie stołpeckim. 1929 r.

Granica ze Związkiem Radzieckim oznaczała dla II RP niekończące się kłopoty. Zwłaszcza na odcinku, gdzie obecnie istnieje coraz mniej niepodległa Białoruś.

Zwożeni na białoruską granicę z polecenia prezydenta Alaksandra Łukaszenki migranci stali się dla Polski politycznym problemem. Jednak kłopoty, które powoduje polityka satrapy, działającego w porozumieniu z dyktatorem władającym Rosją, to nadal tylko mała niedogodność. Z wyzwaniami o wiele większego kalibru musiały sobie radzić władze II RP, zmagając się z groźbą utraty kontroli nad bardzo...

 

1914-18 - I wojna światowa

1914 - Utworzenie Polskiej Organizacji Wojskowej przez Józefa Piłsudzkiego

1918 - Odzyskanie niepodległości

1919 - Uchwalenie Małej Konstytucji

1919-21 - Wojna polsko-bolszewicka

1921 - Bitwa warszawska (cud nad Wisłą)

1921 - Traktat ryski, ustanowienie granic...

 

1672 - Najazd turecki na Polskę, zdobycie przez Turków Kamieńca Podolskiego

1673 - Zwycięstwo pod Chocimiem w bitwie pomiędzy Rzecząpospolitą Obojga Narodów   a Imperium Osmańskim

1683 - Odsiecz wiedeńska. Bitwa pod dowództwem Jan III Sobieskiego zakończona klęską Osmanów, którzy od tej pory przestali stanowić zagrożenie dla chrześcijańskiej  części Europy  .

1717 - Sejm Niemy kończący okres walk szlachty z królem Augustem II Mocnym.

1768-72 - Konfederacja barska - zbrojny związek szlachty polskiej, utworzony w Barze na Podolu skierowany przeciwko: kurateli Imperium Rosyjskiego, królowi Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu

1772 - I rozbiór Polski dokonany przez Rosję, Austrię i Prusy

1788-92 - Sejm Wielki Czteroletni

1791 - Uchwalenie Konstytucji...

 

1569 - Unia lubelska - porozumienie pomiędzy stanami Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego

1570 - Unia sandomierska, porozumienie wszystkich wyznań protestanckich (z wyjątkiem arian) o zaprzestaniu wzajemnemu przeciwstawianiu się

1573 - Konfederacja warszawska, pierwsza wolna elekcja

1596 - Unia brzeska - połączenie Cerkwi prawosławnej z Kościołem łacińskim w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, dokonane w Brześciu Litewskim

1600 - Początek wojny ze Szwedami

1605 - Bitwa pod Kircholmem w czasie polsko-szwedzkiej wojny o Inflanty

1618-48 - Wojna trzydziestoletnia między cesarzami z rodu Habsburgów i katolickimi książętami Rzeszy

1622 - Rozejm ze Szwedami...

 

966 - Chrzest Polski

1000 - Zjazd w Gnieźnie

1138 - Podział Polski na dzielnice

1226 - Sprowadzenie Krzyżaków do Polski przez księcia mazowieckiego Konrada

1241 - Najazd Tatarów, bitwa pod Legnicą

1327 - Początek wojny z Zakonem Krzyżackim

1331 - Bitwa pod Płowcami, pokonanie Krzyżaków

1335 - Zjazd w Wyszehradzie monarchów Czech, Węgier i Polski w celu rozstrzygnięcia wojny z Krzyżakami

1343 - Zawarcie pokoju w Kaliszu

1385 - Unia polsko - litewska

1410 - Bitwa pod Grunwaldem

1411 - Pokój w Toruniu

1431-35 - Wojna z Krzyżakami zakończona pokojem w Brześciu Kujawskim

1444 - Bitwa po Warną

1454 - 66 Wojna trzynastoletnia z Zakonem Krzyżackim

1466...

 
Передплатити „Dziennik Kijowski” можна протягом року в усіх відділеннях зв’язку України