5 sierpnia to jeden z kilku dni w roku, w którym upamiętniane są ofiary Wielkiego Terroru z lat 1937-1938. To właśnie 5 sierpnia 1937 roku weszła w życie uchwała Biura Politycznego Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii „O elementach antyradzieckich”, która dała impuls do najmasywniejszych represji politycznych reżimu stalinowskiego.
To właśnie 5 sierpnia na terenie Narodowego Rezerwatu Historycznego "Bykowniańskie Mogiły" zgromadzili się działacze organizacji społecznych stolicy oraz przedstawiciele społeczności polskiej i niemieckiej, aby uczcić...
Karykatura brytyjska z 20 września 1939 r. Hitler i Stalin w osobliwy sposób "witają" się nad trupem Polski
O tym, że historia jest nauczycielką życia, przekonywać nikogo nie trzeba. Modelowanie rzeczywistości, w tym planów na przyszłość, polega na twórczym wykorzystaniu cząstek, wątków i struktur z przeszłości. W całej operacji najważniejsze zadanie polega na znalezieniu najbardziej adekwatnego punktu odniesienia. Mając to na uwadze, możemy stwierdzić, że ostatnie miesiące przed II wojną światową stanowią zbiór cennych wskazówek dla...
Karykatura przedstawiająca brytyjskiego premiera, Neville’a Chamberlaina. W dole włoskie i niemieckie bagnety; trzeszczącą linę w każdej chwili może przeciąć japoński żołnierz, 28 czerwca 1939 r.
O tym, że historia jest nauczycielką życia, przekonywać nikogo nie trzeba. Modelowanie rzeczywistości, w tym planów na przyszłość, polega na twórczym wykorzystaniu cząstek, wątków i struktur z...
Po upływie wielu dziesięcioleci po najeździe mongolskim odważyli się powrócić do Kijowa ojcowie dominikanie. W 1412 roku z woli litewskiego księcia Władysława Jagiełły w Kijowie powstało biskupstwo katolickie. Znajdowało się ono u podnóża Góry Zamkowej i rzeki Hłyboczycy. Dlatego też miejsce, gdzie obecnie jest Żytni Targ, zwane było Biskupszczyzną. W XV w. książęta litewscy nadali Kijowowi prawo magdeburskie. Na starej pieczątce miasta mieści się wizerunek kuszy.
Unia Lubelska 1569 roku połączyła Polskę i Litwę w jedno państwo, i Kijów został pod władzą królów polskich. Unia Brzeska 1596 roku połączyła katolików i prawosławnych, utworzyła kościół...
9 lipca 1521 roku, na wieży Katedry Wawelskiej został umieszczony dzwon ufundowany przez króla Zygmunta Starego. Cztery dni później po raz pierwszy nad miastem rozległ się jego głos. “Zygmunt” bije podczas największych uroczystości kościelnych i państwowych.
Legendy mówią, że jego głos rozwiewa chmury i przynosi słoneczną pogodę, a panna, która dotknie jego serca, wkrótce wyjdzie za mąż i będzie szczęśliwa w miłości.
Dzwon Zygmunt przez wiele lat był największym dzwonem w Polsce. Obecnie pod względem wielkości ustępuje jedynie dzwonowi Bazyliki w Licheniu. “Zygmunt” Zygmunt waży 12 ton 600 kg. Sprawa się jednak trochę komplikuje, bo okazuje się, że...
Hołd ruski. Bracia Szujscy na Sejmie Warszawskim (Jan Matejko)
Obraz zalegał i niszczał w piwnicach Muzeum Narodowego, gdyż obiekty związane z hołdem Szujskich były przez lata konsekwentnie usuwane i niszczone w imię rosyjskiej racji stanu, w obawie o drażnienie Rosji
Za czasów panowania Zygmunta III Wazy miało miejsce kilka istotnych wydarzeń, jak np. de facto przeniesienie stolicy do Warszawy, ale i słynne...
Kozak Jurij Kulczycki w stroju tureckim
Jerzy Franciszek Kulczycki herbu Sas urodził się w Kulczycach koło Sambora – rodzinnej wsi atamana Piotra Konaszewicza-Sahajdacznego na Ziemi Przemyskiej. O jego dzieciństwie nic nie wiadomo. Sam uważał się za „rodowitego Polaka”, pochodzącego z „królewskiego polskiego wolnego miasta Sambora. W ukraińskiej historiografii uważany jest za Kozaka i Ukraińca. W Serbii bywa określany Serbem – gdyż z Serbii przybył do Wiednia – w Austrii natomiast przyjmuje się, że był Austriakiem polskiego pochodzenia. Dwa imiona, których...
Upamiętnienie miejsca zesłania. Zdjęcie z prywatnego archiwum śp. Zygmunta Wengłowskiego wykonane podczas jego wizytacji miejsc sowieckich zbrodni w Syberii
Wojna, rozwiązana przez rosję, w Ukrainie trwa już prawie 10 lat. Z tego półtora, to już wojna rozwiązana na pełną skalę, w której ruskie rakiety codziennie niszczą ukraińskie miasta na obszarze całej Ukrainy, zabijając nie tylko Obrońców naszego kraju, lecz i cywilnych. Ukraina ponosi duże straty: straty ludzkie, materialne,...
Europa środkowa i środkowa-wschodnia u Tacyta
Kontynuujemy cykl artykułów, które w pewnej mierze pomogą odpowiedzieć nam na to pytania. Niniejszy odcinek oparty jest na materiale pracy Jerzego Strzelczyka „Od Prasłowian do Polaków”.
Co starożytni wiedzieli o ziemiach polskich? Z badań wynika, że niewiele. Źródła, zwłaszcza Tacyt i Ptolemeusz, wymieniają wiele ludów zamieszkujących polskie lub sąsiadujące z nimi ziemie. Są to nazwy obce etnicznie (germańskie, celtyckie, trackie), albo należą do ludów bałtyckich (mających niezaprzeczalne...
Mapa „Germania Magna”, czyli Europa Środkowa, z atlasu „Geographia” sporządzonego przez greckiego uczonego Klaudiusza Ptolemeusza w 158 roku n.e. Indeks dzieła zawiera 94 „poleis” – miast i wśród nich jest „Calisia”, czyli dzisiejszy polski Kalisz
Kiedy i jak zaistniały ludy słowiańskie? Czy zawsze zajmowały swe historyczne, dobrze już...
Kiedy i gdzie zaistniały ludy słowiańskie? Czy zawsze zajmowały swe historyczne, dobrze już od wczesnego Średniowiecza udokumentowane źródłowo siedziby? A może przybyły na nie z innych terenów? Kontynuujemy cykl artykułów, które w pewnej mierze pomogą odpowiedzieć nam na te pytania. Niniejszy odcinek oparty jest na materiale pracy Jerzego Strzelczyka „Od Prasłowian do Polaków”.
Nowożytne poglądy
Pogląd, że Panonia była kolebką ludów słowiańskich nie utrzymał się, bo utrzymać się
nie mógł, ze względu na dotkliwy brak (poza przytoczonymi) racjonalnych argumentów. Nie będziemy także...
Polacy stanowią część wielkiej rodziny ludów słowiańskich. Początki narodu i państwa polskiego, podobnie jak całej Słowiańszczyzny, gubią się w pomroce dziejów. Zbrojni doświadczeniami wielu pokoleń badaczy, spróbujmy uchylić choć rąbka tajemnicy… Skąd się wzięły ludy słowiańskie? Czy zawsze zajmowały swe historyczne, dobrze już od wczesnego Średniowiecza udokumentowane źródłowo siedziby? A może przybyły na nie z innych terenów?
Pozostaje jednak wtedy pytanie: kiedy? Czy można uchwycić w czasie i przestrzeni proces ukształtowania się Słowiańszczyzny, a następnie próbować prześledzić późniejsze wędrówki i przesunięcia ludów...
Józef Potocki obraz Ádáma Mányoki (I poł. XVIII w.)
Często kiedy myślimy o ludziach z odległej przeszłości w kontekście ich codziennego życia zastanawiamy się jak myśleli, co jedli, jakie mieli przyzwyczajenia i nawyki, gdzie bywali. Panuje także przekonanie, że zwłaszcza w okresie staropolskim mobilność, czyli przemieszczanie się zwykłych ludzi z miejsca na miejsce była bardzo ograniczona i wynosiła zwykle kilkanaście kilometrów od miejsca swojego zamieszkania. Nieco inaczej było w przypadku szlachty, która przemieszczała się znacznie dalej za pomocą...
Józefa i Bronisław Szczyradłowscy
135 rocznica urodzin Bronisława Mikołaja Szczyradłowskiego – podpułkownika piechoty Wojska Polskiego, kawalera Orderu Wojennego Virtuti Militari, ofiary zbrodni katyńskiej, pochowanego na Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.
„Co oznacza to milczenie? Proszę nie zapominać o biednej samotniczce, która wyczekuje na wieści i proszę ją wieśćmy od czasu do czasu zasilać... Cieszę się, że tegoroczne święta już w swoim ognisku domowym spędzimy, tylko czy wszyscy się w nim znajdą...”
Takie słowa 14 listopada 1915 roku...
1914-18 - I wojna światowa
1914 - Utworzenie Polskiej Organizacji Wojskowej przez Józefa Piłsudzkiego
1918 - Odzyskanie niepodległości
1919 - Uchwalenie Małej Konstytucji
1919-21 - Wojna polsko-bolszewicka
1921 - Bitwa warszawska (cud nad Wisłą)
1921 - Traktat ryski, ustanowienie granic...
1672 - Najazd turecki na Polskę, zdobycie przez Turków Kamieńca Podolskiego
1673 - Zwycięstwo pod Chocimiem w bitwie pomiędzy Rzecząpospolitą Obojga Narodów a Imperium Osmańskim
1683 - Odsiecz wiedeńska. Bitwa pod dowództwem Jan III Sobieskiego zakończona klęską Osmanów, którzy od tej pory przestali stanowić zagrożenie dla chrześcijańskiej części Europy .
1717 - Sejm Niemy kończący okres walk szlachty z królem Augustem II Mocnym.
1768-72 - Konfederacja barska - zbrojny związek szlachty polskiej, utworzony w Barze na Podolu skierowany przeciwko: kurateli Imperium Rosyjskiego, królowi Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu
1772 - I rozbiór Polski dokonany przez Rosję, Austrię i Prusy
1788-92 - Sejm Wielki Czteroletni
1791 - Uchwalenie Konstytucji...
1569 - Unia lubelska - porozumienie pomiędzy stanami Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego
1570 - Unia sandomierska, porozumienie wszystkich wyznań protestanckich (z wyjątkiem arian) o zaprzestaniu wzajemnemu przeciwstawianiu się
1573 - Konfederacja warszawska, pierwsza wolna elekcja
1596 - Unia brzeska - połączenie Cerkwi prawosławnej z Kościołem łacińskim w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, dokonane w Brześciu Litewskim
1600 - Początek wojny ze Szwedami
1605 - Bitwa pod Kircholmem w czasie polsko-szwedzkiej wojny o Inflanty
1618-48 - Wojna trzydziestoletnia między cesarzami z rodu Habsburgów i katolickimi książętami Rzeszy
1622 - Rozejm ze Szwedami...
966 - Chrzest Polski
1000 - Zjazd w Gnieźnie
1138 - Podział Polski na dzielnice
1226 - Sprowadzenie Krzyżaków do Polski przez księcia mazowieckiego Konrada
1241 - Najazd Tatarów, bitwa pod Legnicą
1327 - Początek wojny z Zakonem Krzyżackim
1331 - Bitwa pod Płowcami, pokonanie Krzyżaków
1335 - Zjazd w Wyszehradzie monarchów Czech, Węgier i Polski w celu rozstrzygnięcia wojny z Krzyżakami
1343 - Zawarcie pokoju w Kaliszu
1385 - Unia polsko - litewska
1410 - Bitwa pod Grunwaldem
1411 - Pokój w Toruniu
1431-35 - Wojna z Krzyżakami zakończona pokojem w Brześciu Kujawskim
1444 - Bitwa po Warną
1454 - 66 Wojna trzynastoletnia z Zakonem Krzyżackim
1466...
