Pamięć historyczna to w pewnym zakresie też pamięć kulturowa. Stanowi ona istotną cześć naszej świadomości i tożsamości. W istotny sposób kreuje i określa naszą wizje świata. Burze dziejowe, zmiany granic historycznych, powojenne migracje lub osobiste decyzje – rozrzuciły Polaków po świecie. Kolejne pokolenia Polaków uczyły się żyć z dala od gniazd rodzinnych, budując nowe w innych, obcych miejscach osiedlenia. Wychodźcy wtapiali się w miejscowe społeczności, z nimi budowali przyszłość. Ale mieli też coś własnego – tęsknotę za Ojczyzną, wspomnienia i pamiątki. Tradycje rodzinne, które dają wiedzę o ojcach, świadomość, korzeni, dumę z...
Найбільш важлива подія другої половини ХІХ ст. в історії становлення національно-визвольного руху поляків і українців − повстання в Королівстві Польському та на Правобережній Україні в 1863 році. Безпосередньою причиною вибуху повстання була спроба забрати на службу в російську армію патріотично налаштовану молодь Варшави. У ніч з 14 на 15 січня 1863 року росіяни спробували відловити рекрутів, але більшість з них...
Marek Pantuła, autor i koordynator Bukowińskich Spotkań ze sztuką na Ukrainie, w Rumunii, Mołdawii i Polsce. Od 25 lat zajmuje się...
Autor artykułu Aleksander Ryziński na spotkaniu w Szymbarku z młodzieżą Zespołu Szkół nr 13 w Gdyni przed chatą przywiezioną z Syberii
„Nawet gdybyś dał człowiekowi
wszystkie wspaniałości świata,
nic to mu nie pomoże,
jeśli nie ma przyjaciela ,
któremu mógłby o tym powiedzieć”
E. Goethe
„Gdy pociąg ruszył,...
16 stycznia 1919 r. premier i jego ministrowie przyjęli nominacje z rąk Tymczasowego Naczelnika Państwa. Następnego dnia narodowa demokracja przyjęła entuzjastyczną deklarację skierowaną do swoich zwolenników: „Mamy obecnie rząd polski, który musi być otoczony zaufaniem całego narodu i wszystkich jego warstw. Na czele jego stoi Ignacy Paderewski. Pierwszy Obywatel Polski, człowiek niezmiernych zasług i wielkiego imienia w całym świecie”. W rzeczywistości nastroje wśród sympatyków prawicy nie były tak optymistyczne. Paderewskiego oskarżano o nadmierną ustępliwość wobec żądań Piłsudskiego.
Co ciekawe, w inauguracyjnym przemówieniu na pierwszym posiedzeniu...
Starcie powstańców z Rosjanami pod Kowalem na Wołyniu, 1863 r.
Gdy na ziemiach Królestwa Polskiego już od przeszło trzech miesięcy trwało powstanie, na Litwie dopiero się zaczynało. W tym też czasie kierujący walką Tymczasowy Rząd Narodowy w Warszawie zaczął domagać się od komitetu Rusi, by podniósł sztandar powstańczy na Ukrainie w województwach: kijowskim, wołyńskim i podolskim.
W dniu 8 kwietnia 1863 r., podczas narady pułkowników Edmunda Różyckiego i Zygmunta Miłkowskiego z gen. Józefem Wysockim, wyznaczono termin rozpoczęcia walki na Ukrainie na miesiąc później....
100 lat temu, 16 stycznia 1919 r., stanowisko premiera rządu RP objął Ignacy Jan Paderewski. Cieszący się powszechnym szacunkiem światowej sławy pianista rozpoczynał bardzo trudną misję, której celem miało być zjednoczenie podzielonego politycznie kraju. Jej rezultaty budziły wśród polityków wiele zażartych dyskusji.
U progu 1919 r. jednym z największych problemów odrodzonej Polski był brak uznania jej rządu na arenie międzynarodowej. Państwa alianckie za jedynego reprezentanta polskich interesów uważały Komitet Narodowy Polski w Paryżu. Rząd Jędrzeja Moraczewskiego oraz przywództwo Józefa Piłsudskiego postrzegano jako proniemieckie.
Przedłużanie...
Jak wyglądałby dzisiaj świat lub przynajmniej Europa, gdyby zamiast Rzeczypospolitej Polskiej w 1918 r. utworzono przy wsparciu Waszyngtonu Stany Zjednoczone Polski, z wybieralnym prezydentem na czele, który byłby jednocześnie królem Polski, Litwy, Polesia i Halicji?
Czy brzmi to absurdalnie? Być może dla wielu z nas dość surrealistycznie. Nie był to jednak pomysł wymyślony na kolanie przez jakiegoś domorosłego fantastę, ale zaproponowana 11 stycznia 1917 r. prezydentowi Thomasowi Woodrowowi Wilsonowi koncepcja niepodległego państwa polskiego autorstwa samego Ignacego Jana Paderewskiego. Republika i monarchia w jednym, federacja i jednocześnie jednolita struktura państwowa, jedno państwo i wiele narodów, kultur i języków. A wszystko to wzorowanie na amerykańskiej Unii, którą powołał do życia w 1776 r. Kongres Kontynentalny 13 północnoamerykańskich byłych kolonii...
Prezydent Gabriel Narutowicz wychodzi z Sejmu po zaprzysiężeniu na najwyższy urząd (11.12.1922)
14 stycznia 2019 r. tłumy warszawiaków zebrały się pod Pałacem Kultury, by oddać hołd zamordowanemu prezydentowi Gdańska Pawłowi Adamowiczowi. Stamtąd manifestacja udała się pod budynek „Zachęty”. Dlaczego?
Odpowiedzi na to pytanie należy szukać w wydarzeniach, które rozegrały się nieco ponad 92 lata temu. 16 grudnia 1922 r. Eligiusz Niewiadomski – malarz, bezrobotny urzędnik państwowy o radykalnie narodowych poglądach – w ciągu...
Wybitny angielski aktor, reżyser, scenarzysta i producent James Mason, Sophia Loren i Michał Waszyński
W październiku 2018 roku w kijowskiej Galerii „Dukat” pisarz i scenarzysta i reżyser Stanisław Calyk i reżyser filmowy Oleg Czarny zorganizowali wieczór wspomnień poświęcony reżyserowi Michałowi Waszyńskiemu. Stanisław Calyk opowiedział o jego szlaku życiowym, a Oleg Czorny opisał dorobek tego najpłodniejszego międzywojennym dwudziestoleciu reżysera, montażysty i scenarzysty filmowego, który w latach 1929–1939 nakręcił 40 filmów....
Na tle portretu autor i kurator projektu dr hist. Oksana Łobko (druga od lewej)
20 grudnia w obwodowym muzeum w Szepetówce odbyła się prezentacja artystycznego projektu autorskiego „Wokół Jednego Obrazu. Portret Heleny z Radziwiłłów Potockiej autorstwa Mojżesza Lejbowskiego”. Obraz ten stał się przedmiotem wielkoskalowych badań doktora nauk historycznych Oksany Łobko autora i kuratora projektu.
Prawie 15 lat pracowała ona nad tym, aby rozwikłać tajemnicę podobizny, która od lat tytułowana była "Nieznana dama, nieznanego malarza". Okazało się, że jest to praca...
Рішенням Віденського конгресу 1814-1815 рр. польські землі було поділено між Австрією, Пруссією та Росією. На території колишнього герцогства Варшавського, яке ввійшло до складу Росії було створено Королівство Польське. Імператором Олександром І було надано Польщі конституцію. Вона отримала можливість мати свій виборчий сейм, власну армію. Уряд Польщі очолив царський намісник – Великий князь...
Referat wygłoszony w Kijowie w dniu 6 X 2018r. na Międzynarodowej Konferencji Naukowo-Praktycznej poświęconej 80. rocznica tragedii w Bykowni.
Польську національну меншину поряд з іншими зарахували до «шкідницьких народів», саме так висловився стосовно національних меншин один з лідерів комуністичної партії Олександр Шліхтер. Уперше про «шкідницьку» діяльність поляків у середовищі співробітників НКВД заявив на...
SYLWETKI WYBITNYCH DZIAŁACZY KULTURY POLSKIEJ
Dla większości Polaków decyzje podjęte na Konferencji w Jałcie wywołały szok. Rozgoryczenie było nawet nieraz większe niż w momentach zdradzieckiej zbrojnej napaści Armii Czerwonej na Polskę 17 września 1939 r., czy chociażby reakcji na wspólne faszystowsko-radzieckie defilady w Brześciu i Krakowie. Zwycięzcy okazali się porzuconymi przez sojuszników i wielu Polaków nie chciało wracać do socjalistycznej Polski.
Wśród takich był i Gustaw Herling-Grudziński. Miał za sobą doświadczenia z więzień w Witebsku, Leningradzie, Wołogdzie. Pamiętał doskonale rzeczywistość obozową łagru w...
130 lat temu w Krzyworówni na Huculszczyźnie urodził się polski prozaik, eseista, filozof kultury, czciciel, badacz i piewca folkloru huculskiego Stanisław Vincenz. W czasach sowieckich, jego imię przemilczano i dopiero w latach 70. wyszedł on z zapomnienia, poczęto popularyzować jego twórczy dorobek.
W Kołomyi na gmachu byłego gimnazjum ustanowiono mu tablicę pamiątkową, jeszcze jedna, ale już wspólna z Iwanem Franką, jest w Obwodowej Bibliotece Iwano-Frankiwska. Jego imię nosi Polska Szkoła Sobotnia w Kołomyi.
Gdzie tylko zamieszkał, skupiał wokół siebie przyjaciół. Całe jego życie było nieustannym dialogiem z ludźmi i całym światem. Wybitni...
Ratusz w Śniatyniu zbudowany w 1861 r. Jego wieża o wysokości 50 metrów pod tym względem ustępuje tylko wieży ratusza we Lwowie
Na Przykarpaciu, koło słynnego Śniatyna, leżą miejscowości, które dały światu całą plejadę wybitnych osobistości, jak chyba żadna inna okolica na dawnym Pokuciu i zachodzie Bukowiny.
Zacznijmy od samego Śniatyna, gdzie mieszkała, pracowała i zmarła w wieku zaledwie lat 30 szarytka, siostra Marta Więcka. Opiekując się w szpitalu chorymi, zaraziła się tyfusem i zmarła na...
