Pogrzeb Giedymina 1888. Olej na płótnie.
Obraz, za który malarz w roku 1888 otrzymał I nagrodę w Petersburgu, a rok później brązowy medal na Wystawie Powszechnej w Paryżu. Obecnie eksponowany w krakowskich Sukiennicach
Przyszedł na świat 20 grudnia 1840 roku w Dziembowie, na terenie historycznej Litwy (dziś Białoruś, pow. grodzieński). Młodzieńcze lata spędził w Wilnie i w okolicach Kijowa, gdzie pracował jako zarządca majątku ziemskiego. Walczył w powstaniu styczniowym na Litwie, co przypłacił zesłaniem do Wierchutorii za Uralem i tam zaczął malować amatorsko, a nawet utrzymywał się ze sprzedaży obrazów o tematach religijnych.
Właściwe studia malarskie Alchimowicz rozpoczął dopiero po powrocie z zesłania (ok. 1869 r.). Początkowo uczył się w warszawskiej Klasie Rysunkowej i w prywatnej pracowni Wojciecha Gersona, jednego z najwybitniejszych przedstawicieli polskiego dziewiętnastowiecznego akademizmu, później studiował w Akademii monachijskiej u Aleksandra Wagnera.
Obrona Olsztyna 1881. Olej na płótnie.
Obrona Olsztyna (koło Częstochowy) wiąże się z walkami o tron polski po śmierci Stefana Batorego pomiędzy zwolennikami Zygmunta III Wazy, a arcyksięcia Maksymiliana Habsburga. W centralnej części obrazu przedstawiony Kacper Karliński w półzbroi husarskiej trzymający w prawej ręce szablę, a lewą ręką odpychający żonę i przygotowujący się do strzału z armaty do zbliżających się Austriaków. Wystrzał ten przyniesie śmierć jego synowi.
Lata 1876-1878 spędził we Francji, zajmując się m.in. malowaniem na fajansie i porcelanie. Po powrocie do kraju zamieszkał na stałe w Warszawie gdzie w 1880 roku otworzył własną pracownię. Od lat 90 XIX wieku uczył rysunku w prywatnej szkole. Pod koniec XIX wieku stał się bardzo popularnym malarzem, którego dzieła często wystawiano w galeriach.
Na etapie. 1894. Olej na płótnie.
Kazimierz Alchimowicz uważany był za jednego z ostatnich romantyków w malarstwie polskim. Był przedstawicielem pokolenia, na którym powstanie w 1863 roku pozostawiło niezatarty ślad. "Cierpienia wysubtelniły tę przeźroczystą duszę, dając jej zasoby idealnej podniety do plastycznej twórczości, o silnym patriotycznym podłożu. Gdyby nie warunki cenzuralne, które przez lat tyle krępowały każdy poryw uczucia, Alchimowicz byłby stworzył cały epos narodowej walki i sybirskiej Golgoty. Ten moment dziejowy miałby w nim miarodajnego ilustratora, przeżył go on, bowiem i własnymi nań patrzał oczyma. Nieszczęście mieć chciało, że zaledwie parę z takich przeżytych tragicznych epizodów mógł namalować; poza wartością artystyczną mają one znaczenie dokumentów źródłowych" - pisał współczesny mu (nb. urodzony w Kijowie) malarz Henryk Piątkowski.
Dziewczynka w lesie. 1893. Olej na płótnie.
Pozostał wierny dotychczasowym tradycjom malarskim, zmiany w malarstwie europejskim nie miały na niego żadnego wpływu. Uprawiał wszelkie rodzaje malarstwa: na płótnie, na murze, zdobienie porcelany i fajansu. Modelował w glinie i rzeźbił w drewnie.
Przywiązany do rodzinnej Wileńszczyzny, w swoich obrazach chętnie sięgał do romantycznej, baśniowej tematyki zaczerpniętej najczęściej z dawnych, legendarnych dziejów Litwy. Tworzył także sceny z powstania styczniowego, obrazy rodzajowe, historyczne i religijne, portrety i pejzaże. Wielbiciel poezji Mickiewicza, namalował 12 obrazów na motywach z Pana Tadeusza i wykonał cykl ilustracji do tego poematu. Zajmował się również rzeźbą i malarstwem ściennym.
Kazimierz Alchimowicz (1840 - 1916)
Przez współczesnych mu ludzi uważany był za prawego człowieka i wypróbowanego polskiego patriotę. Pozostawił po sobie liczne obrazy, dziś głównie prezentowane w Muzeum Narodowym w Warszawie.
Oprac. Stanisław PANTELUK
