Ołena Pogonec’- kierownik Departamentu Społeczno-Kulturalnego Narodowej Parlamentarnej Biblioteki Ukrainy, Ilia Lewitas - prezes Rady Mniejszości Narodowych Ukrainy, Lubow Zubko, kierownik Departamentu Mniejszości Narodowych i Ukraińskiej Diaspory
Według danych UNESCO, niemal połowa z 6000 języków świata jest zagrożona zanikiem w ciągu 2-3 pokoleń. Od 1950 r. zanikło już 250 języków.
W ramach tegorocznych obchodów Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego 18 lutego br. w Narodowej Bibliotece Parlamentarnej otwarto wystawę książek, mediów i publikacji w językach narodowości zamieszkujących Ukrainę.
Data obchodów Dnia Języka Ojczystego nie została wybrana przypadkowo. 21 lutego 1952 r. w miejscowości Dhaka (dzisiejsza stolica Bangladeszu) doszło do demonstracji, a następnie zamordowania pięciu studentów, którzy domagali się uznania ich języka ojczystego – bengalskiego za jeden z dwóch urzędowych języków ówczesnego państwa Pakistan.
Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego obchodzony jest już od czternastu lat. Został proklamowany podczas 30. Sesji Konferencji Generalnej UNESCO 17 listopada 1999 roku dla podkreślenia bogactwa różnorodności językowej świata i promocji wielojęzyczności. Dla Ukrainy (gdzie ten dzień obchodzony jest od 2002 roku) jest to święto niezwykle ważne, ponieważ oprócz tytularnego narodu ukraińskiego zamieszkuje tu 130 różnych grup etnicznych i narodowych.
Hasło tegorocznych obchodów brzmi: „Lokalne języki dla globalnego obywatelstwa: nauka w centrum uwagi” i podkreśla znaczenie języków ojczystych i lokalnych dialektów dla rozwoju edukacji globalnej, kształtującej umiejętności aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym
Często używamy terminu „język ojczysty”, ale nie do końca rozumiemy co to oznacza. Jedna z definicji określa, że język ojczysty jest pierwszym językiem, którego dziecko uczy się od matki, pierwszym językiem, w którym dziecko uczy się rozmawiać w rodzinie.
Prezes Związku Polaków Ukrainy Antonii Stefanowicz
„Wszelkie działania podejmowane dla promocji i upowszechniania języków służą nie tylko ochronie różnorodności językowej i edukacji w tej dziedzinie, ale także budowaniu świadomości bogactwa różnorodności kulturowej świata oraz potrzeby solidarności opartej na zrozumieniu, tolerancji i dialogu – czytamy w odezwie UNESCO do władz państw. Uwzględniwszy trudności z rozróżnianiem odrębnych języków i dialektów, językoznawcy szacują, że w historii ludzkości istniało ok. 13 tys. języków. Z upływem wieków niektóre z nich zanikały i ginęły, specjalistów niepokoi jednak tempo, jakie ten proces przybrał w ostatnich latach”.
„My wszyscy mamy świadomość, jak dramatyczne chwile w historii naszego kraju rozgrywają się na naszych oczach, ale jesteśmy tu, bo święto języka ojczystego to promocja pokoju, dialogu, kultury, tolerancji, odrzucania przemocy w relacjach między narodami naszego kraju” - powiedziała na uroczystym otwarciu Ołena Pogonec’ - kierownik Departamentu Społeczno-Kulturalnego Narodowej Parlamentarnej Biblioteki Ukrainy.
Jeden z założycieli Rady Mniejszości Narodowych Ukrainy Ilia Lewitas, po dziś stojący na jej czele, w swoim wystąpieniu przypomniał, że około 22 % ludności Ukrainy stanowią mniejszości narodowe, zaś wystawa prezentuje działalność literacką i wydawniczą 25 towarzystw mniejszości narodowych, skupiających ludzi, którzy urodzili się w naszym kraju lub pochodzą z innych krajów, ale razem z innymi narodami wspierają rozwój Ukrainy, jej kulturę, jej tożsamość, jej gospodarkę. W okresie 25 lat istnienia naszej Rady nie mieliśmy żadnego konfliktu etnicznego. Nigdy nie przeżywaliśmy zagrożenia terytorialnego i wyrażam przekonanie, że groźba konfliktów etnicznych lub terytorialnych między grupami etnicznymi wysuwana przez niektórych bezmyślnych polityków, jest bezpodstawna. Ukraina zawsze będzie krajem wielonarodowym, gdzie wszystkie grupy etniczne okazują sobie wzajemny szacunek i tolerancje.”
„Według spisu z 2001 na Ukrainie mieszka 146 tysięcy etnicznych Polaków, ale liczba ta jest zaniżona, gdyż po masowych aresztach w latach 1937/46 i w wyniku późniejszych prześladowań w oparciu o pochodzenie etniczne, nie wszyscy Polacy byli gotowi podać prawdziwe informacje o swoich korzeniach. Obecnie zwiększa się liczba osób uczących się literatury i języka polskiego i możemy mówić, że ona rośnie o 10-15 tysięcy rocznie” - powiedział prezes Związku Polaków Ukrainy Antonii Stefanowicz.
Lubow Zubko, kierownik Departamentu Mniejszości Narodowych i Ukraińskiej Diaspory przeczytała list gratulacyjny od Ministra Kultury Ukrainy.
Dodam, że wszyscy zebrani wyrazili nadzieję, że każdy organ medialny mniejszości narodowej w Ukrainie może liczyć na wsparcie finansowe państwa.
Sergiusz ŁUKASZ
