Współczesny pejzaż miasta - kombinat metalurgiczny
Donieck to miasto, które pod względem wielkości i zaludnienia, zajmuje na Ukrainie piąte miejsce, jest jednym najważniejszych ośrodków przemysłowych kraju. Liczy sobie niemal milion mieszkańców, a wraz z sąsiednimi miastami tworzy konurbację.
Od Warszawy dzieli go 1562 km, od Kijowa – 730, od Moskwy 1023 i zaledwie 253 km od Rostowa nad Donem. Miasto leży na Wyżynie Donieckiej w krajobrazie stepowym, w strefie klimatu umiarkowanego ciepłego, kontynentalnego. Ziemie wokół Doniecka są wykorzystywane przede wszystkim pod uprawę, gdyż znajdują się na nich żyzne szare gleby leśne i czarnoziem.
Tereny donieckie od dawien dawna były świadkami wielu ważnych wydarzeń, m.in. pogromu wojsk ruskich przez Mongołów w XIII wieku czy rządów Chanatu Krymskiego, a potem Imperium Osmańskiego. Jeszcze sto pięćdziesiąt lat temu nie było tu nic poza bezkresnymi stepami zwanymi Dzikimi Polami tak romantycznie opisanymi w powieściach Sienkiewicza.
Dom Hughesa w 2006 r.
W takim właśnie szczerym stepie powstał Donieck.
Początki założenia miasta i jego historii datuje się na 1869 rok, kiedy to na propozycję rządu Imperium Rosyjskiego John Hughes przedsiębiorca i wynalazca, który wsławił się projektami uzbrojenia i opancerzenia okrętów wojennych założył na tym terenie pierwszy zakład metalurgiczny.
54-letni Hughes zabrał ze sobą z Walii żonę, ośmioro dzieci oraz stu doświadczonych hutników i górników. Po bardzo wyczerpującej podróży Brytyjczykom przyszło znosić ciężkie zimy, upalne lata i liczne epidemie cholery w trudnych warunkach.
John Hughes - założyciel Doniecka
Hughes zainwestował 24 tys. funtów w budowę osady wzorowanej na walijskim miasteczku: z herbaciarniami, szkołami, pubem, szpitalem oraz kościołem pod wezwaniem św. Jerzego i św. Davida. Miasto nazwano Juzowka (od słowiańskiej wymowy nazwiska Hughes, w wersji angielskiej to: Hughesovka). Na pobliskich terenach powstało także wiele kopalń.
Okoliczne osady, założone jeszcze w XVII wieku przez Kozaków, zaczęły błyskawicznie się zaludniać, a mieszkańcy znajdowali tam pracę. Tworzyła się społeczność złożona z wielu grup etnicznych.
Donieck - kopalnia „Pietrowska”
W niecałe trzydzieści lat, populacja wzrosła tutaj z kilkuset ludzi do niemal trzydziestu tysięcy, zaś tuż przed rewolucją październikową miasto liczyło już 70 tysięcy mieszkańców. Hughes zmarł w 1889 r., podczas podróży biznesowej do Sankt Petersburga. Od tamtej pory zakładami metalurgicznymi w Juzowce zarządzali jego synowie, którzy potem zostali zmuszeni przez komunistów do wyjazdu.
W 1924 roku doszło do pierwszej zmiany nazwy miasta – był to na mgnienie Trock, ale śpiesznie przemianowano je na Stalino(oczywiście jeszcze za życia „wodza”, jak to często praktykowali bolszewicy). Kopalnie zostały znacjonalizowane. W chwili wybuchu II wojny światowej tereny miasta zamieszkiwało już pół miliona osób.
Pamiątka po EURO-2012 - port lotniczy w Doniecku
Wojna przyniosła Donieckowi olbrzymie straty, zarówno jeśli chodzi o ludzi (pozostało ich niecałe 200 tysięcy), jak i infrastrukturę, która została w większej części zniszczona. W historii powojennego Doniecka niemałą rolę odegrali fińscy jeńcy, którzy po wojnie zmuszeni byli do odbudowy domów.
Po wojnie tereny miasta stały się bardzo ważne dla całego Związku Radzieckiego, bowiem wydobywano tutaj wielkie ilości węgla kamiennego i prężnie rozwijało się hutnictwo. Październik 1961 roku to czas destalinizacji, a zatem Stalino zostało przemianowane na Donieck (nazwę wzięto od rzeki Siewierskij Doniec, płynącej w znacznej odległości od miasta).
7 Kwietnia 2014 Donieck został faktycznie opanowany przez prorosyjskich separatystów - przeciwników rządu w Kijowie i dziś, aż się nie wierzy, że jeszcze niedawno było to jedno z czterech wesołych ukraińskich miast, w których rozgrywano mecze EURO 2012.
PROK
