Uczestnicy IV Międzynarodowego Seminarium Naukowe ku czci Wacława Lipińskiego
W końcu listopada odbyło się kolejne, już szóste Międzynarodowe seminarium naukowe ku czci Wacława Lipińskiego, Polaka, ukraińskiego konserwatysty, związanego z Żytomierzem. Jego tematem przewodnim stała się bardzo aktualna obecnie sprawa partycypacji obywatelskiej w życiu społeczno-politycznym w Europie Środkowo-Wschodniej. Tradycyjnie już w pierwszym dniu obradowano w Kijowie, w Instytucie Państwa i Prawa Narodowej Akademii Nauk Ukrainy.
Instytut też wystąpił współorganizatorem seminarium i za to mu należą się słowa podziękowania. Udział w posiedzeniu wzięli przeważnie naukowcy kijowscy, którzy omawiali ideologię konserwatyzmu i jej wpływ na kształtowanie się solidarności społecznej, polityki państwowej. Poruszano też zagadnienia partycypacji obywatelskiej oraz jakże aktualne obecnie kwestie tradycji militarnych ukraińskiego społeczeństwa obywatelskiego.
Wacław Lipiński (В'ячесла́в Липи́нський) – ukraiński polityk polskiego pochodzenia, historyk, socjolog, publicysta, teoretyk i czołowy przedstawiciel ukraińskiego konserwatyzmu
Natomiast w Żytomierzu w tym samym dniu, 24 listopada po południu na Uniwersytecie Państwowym im. Iwana Franki studenci wraz z wykładowcami i gośćmi z Polski zebrali się na posiedzenie Okrągłego Stołu, poświęcone wojnie na Wschodzie: omawiano teorie konfliktów i wojen hybrydalnych, źródła różnic w kulturze politycznej Ukraińców i Rosjan, prognozy, co do dalszego rozwoju wydarzeń.
Cieszy mnie jako wykładowcę, prowadzącego zajęcia z geopolityki, że studenci wydziału historycznego Maria Chomczuk i Oleg Łagowski zastosowali wiedzę nabytą podczas słuchania kursu z geopolityki. Swoje umiejętności zaprezentowała także studentka I (!) roku studiów wydziału fizyczno-matematycznego Wiktoria Bondar.
Prof. Wołodymyr Gorbatenko otwiera sesję kijowska
Referat na posiedzeniu wygłosił dr Tomasz Szczepański z Muzeum Katyńskiego (Oddział Muzeum Wojska Polskiego) w Warszawie. Stół nie był tym razem okrągły, bo sala konferencyjna nie mogłaby zmieścić wszystkich chętnych, do dyskusji wraz z dziekanem wydziału historycznego Aleksandrem Żukowskim, kierownikiem Katedry Filozofii Mikołajem Kozłowcem i politologiem Wiktorem Radczukiem. Uniwersytet Państwowy im. Iwana Franki po raz kolejny występuje współorganizatorem seminarium i w tym miejscu należałoby mu podziękować za wsparcie, także w postaci udziału w pierwszym i drugim dniu imprezy prorektorów: ds. naukowych (prof. Natalia Sejko) i wychowawczych (doc. dr Andrzej Szewczuk).
Konferencja drugiego dnia rozpoczęła się od złożenia kwiatów pod tablicą pamiątkową ku czci Wacława Lipińskiego na gmachu Uniwersytetu, w którym mieściło się I Gimnazjum męskie i właśnie w nim uczył się Lipiński.
Pod tablicą pamiątkową ku czci Wacława Lipińskiego na gmachu Uniwersytetu Żytomierskiego złożono kwiaty
Obrady naukowe toczyły się na sali konferencyjnej Uniwersytetu Państwowego w Żytomierzu. Omawiano na posiedzeniu z udziałem licznej (bo siedmioosobowej) delegacji z Muzeum Katyńskiego w Warszawie kwestie partycypacji obywatelskiej i roli w tym procesie Muzeum Katyńskiego, samorządu terytorialnego, duchowieństwa katolickiego i inne zagadnienia. Należy zaznaczyć, że po raz pierwszy współorganizatorem seminarium wystąpiło Muzeum Katyńskie w Warszawie (oddział Muzeum Wojska Polskiego), i w tym miejscu warto podziękować wszystkim członkom delegacji na czele z dyrektorem Muzeum Sławomirem Frątczakiem, a szczególnie (nie pomniejszając zasług kierownictwa i całej delegacji) dr Ewie Kowalskiej, która włożyła wiele wysiłku do nawiązania współpracy. Cieszy mnie także, że delegacji polskiej udało się wyjechać do podkijowskiej Bykowni i nawiązać wiele kontaktów.
W dniu 27 listopada w Krakowie w Polskiej Akademii Umiejętności obradowali uczestnicy konferencji polsko-ukraińskiej, poświęconej obywatelskiej partycypacji w życiu społecznym, publicznym i politycznym w Polsce i na Ukrainie w okresie przemian ustrojowych.
W trakcie dyskusji na seminarium w Uniwersytecie (w centrum autor materiału)
Była to swoista kontynuacja obrad naukowych w Kijowie i Żytomierzu. W krakowskiej konferencji polsko-ukraińskiej udział wzięli naukowcy z Krakowa, Torunia i Kalisza, a także liczna delegacja naukowców ukraińskich z Kijowa, Doniecka, Łucka i Żytomierza. Wysłuchano referatów poświęconych partycypacji obywatelskiej i reprezentacji politycznej, aktywności społeczeństwa w różnych dziedzinach życia społecznego. Wiele miejsca w referatach, a jeszcze więcej – w dyskusji, poświęcono obywatelskości w odniesieniu do obecnej sytuacji na Ukrainie.
W drugim dniu seminarium omawiano współpracę w dziedzinie wydawniczej pomiędzy Polską Akademią Umiejętności, Polskim Towarzystwem Naukowym w Żytomierzu i Instytutem Państwa i Prawa Narodowej Akademii Nauk Ukrainy, bowiem te trzy instytucje wystąpiły założycielem czasopisma naukowego „Studia Politologica Ucraino-Polona”, kolejny IV numer którego ukazał się drukiem przed seminarium ku czci Lipińskiego.
Kierownik Muzeum Katyńskiego Sławomir Frątczak na otwarciu seminarium
W tym roku dzięki staraniom kolegium redakcyjnego z polskiej strony, a szczególnie dr hab. Agnieszki Kastory udało się zdobyć dla pisma numer ISSN. W tym miejscu trzeba też podziękować PAU za wysiłek włożony w organizację konferencji, wydawanie pisma a ważną rolę w tym odgrywa prof. Irena Stawowy-Kawka, przewodnicząca kolegium redakcyjnego pisma z polskiej strony. Skoro jesteśmy przy piśmie, to do jego wydania przyczyniła się Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych, a jeśli już mówimy o pomocy, to słowa uznania należą się MSZ RP za wsparcie seminarium Lipińskiego za pośrednictwem Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie”.
Sergiusz RUDNICKI
