Kierownik Wydziału Konsularnego Ambasady RP na Ukrainie Tomasz Dederko z zespołem „Biała Cerkiew”
24 listopada Stowarzyszenie Kultury Polskiej im. Zygmunta Krasińskiego w Białej Cerkwi przeprowadziło zbiorczą wystawę-prezentację projektu „PRL. Droga donikąd”.
Wystawę tę, powiązaną z obchodami Święta Niepodległości Polski, rozmieszczono w Białocerkiewskim Muzeum Krajoznawczym. Muzeum zostało wybrane nie przypadkowo, ponieważ eksponowana jest w nim w nim stała wystawa pt.: „Biała Cerkiew powojenna”, która doskonale przeplata się z tematyką prezentowanego projektu towarzystwa. Jego celem jest zapoznanie szerokiej społeczności miasta z sytuacją panującą w powojennej Polsce poprzez wirtualne przemieszczenie się w dalekie lata 1944-1989, odczucie dominujących wówczas nastrojów i przedstawienie wydarzeń, które doprowadziły ostatecznie do upadku komunizmu w Polsce i Europie.
Stąd też chronologicznie ekspozycja pierwszych sal ilustruje okres realizmu socjalistycznego. Globalnie życie tego okresu w Polsce mało czym różniło się od życia w Białej Cerkwi. W Polsce sowiecka okupacja praktycznie zamieniła niemiecką. Polska stała się państwem satelickim, to znaczy państwem, kierowanym z zewnątrz przez inne państwo, w tym przypadku - Związek Radziecki. I nie przypadkowo okres ten, faktycznie wyłączony z historii budownictwa polskiej państwowości uważany jest za czas stracony.
Otwarcie wystawy-prezentacji - dr Czerniecki z prezentem
Na imprezę zawitali honorowi goście - kierownik Wydziału Konsularnego Ambasady RP na Ukrainie Tomasz Dederko oraz konsul Agnieszka Rączka, proboszcz kościoła Jana Chrzciciela ojciec Jarosław, przedstawiciel Związku Polaków na Ukrainie Olga Karaczarowa. Władze miasta reprezentował – prezydent miasta Biała Cerkiew Hennadij Dykyj, jego zastępca Mykoła Antoniuk, kierownik Departamentu Edukacji Jurij Petryk, historyk, naukowiec, pisarz Jewhen Czerneckyj, przedstawiciele Departamentu Kultury miasta, przedstawiciel czeczeńskiej diaspory na Ukrainie Tamara Sangarjewa.
Ciekawie, że Hennadij Dykyj w tym samym dniu został zaprzysiężony przez Radę Miasta na stanowisko prezydenta miasta Biała Cerkiew i była to jego pierwsza impreza w charakterze gospodarza miasta.
Prezentacja tego niełatwego historycznego okresu Polski odbyła się w przestronnej sali recepcyjnej muzeum i przebiegała w formacie interaktywnego dialogu-zwierzeń świadków tego okresu historycznego okresu. Członkowie stowarzyszenia podzielili się swoimi wspomnieniami z dzieciństwa i własnymi spostrzeżeniami z tych czasów.
Przedsięwzięcie otworzyła gospodyni muzeum Ludmiła Didenko, która podkreśliła fakt ścisłej współpracy z polskimi stowarzyszeniami miasta; prezydent miasta życzył wszystkim obecnym sukcesu i odnotował wielkie podobieństwo języka ukraińskiego i polskiego; Jewhen Czerneckyj podarował polskiej delegacji swoje książki, a konsul Tomasz Dederko podkreślić ważną rolę młodzieży w rozwoju każdego państwa i potrzebę stworzenia odpowiednich warunków do życia, aby młodzi ludzie nie opuszczali a rozbudowywali swój kraj.
Wspólne zdjęcie na pamiątkę wydarzenia
Ponieważ przedsięwzięcie poprzedziła szeroka kampania reklamowa w lokalnej telewizji do muzeum przyszło wiele nieobojętnych tematowi ludzi.
Prezentację prowadziła prezes stowarzyszenia Helena Chomenko. Na wstępie opowiadała i demonstrowała na slajdach zdjęcia ilustrujące te czasy - kolejki za artykułami pierwszej potrzeby i produktami spożywczymi, kartki i puste półki w sklepach. Przypominała, że Polacy niejednorazowo czynili opór władzy komunistycznej, organizowali strajki w latach 1956, 1968, 1970 i 1976, lecz prócz zamiany kolejnych przywódców nic to nie przynosiło. Dużym plusem pozostawało to, że Polska była jedynym krajem w bloku sowieckim, w którym nie udało się przeprowadzić kolektywizacji rolnictwa i gdzie kościół zachował niezależność od państwa.
Znamiennym i znaczącym w skutkach zdarzeniem w 1978 roku stał się wybór na tron papieski polskiego kardynała Karola Wojtyły. I kiedy w 1979 roku urzeczywistnił on swoją pierwszą podróż do ojczystego kraju, miliony Polaków usłyszeli słowa papieża Jana Pawła II o odpowiedzialności za losy ojczyzny, o ludzkiej godności i coraz częściej zaczęli zastanawiać się nad tym, odczuwać niespotykaną wcześniej jedność, podobieństwo uczuć i przebudzenie wzywające do solidarnych, wspólnych działań. Na takim wzlocie w 1980 roku w całej Polsce wybuchła fala strajków skierowanych przeciwko nieludzkim warunkom życia i pracy.
Sala muzeum socrealizmu. Od lewej konsul Tomasz Dederko, prezes Stowarzyszenia Helena Chomenko, prezydent miasta Biała Cerkiew Hennadij Dykyj
W swej opowieści Helena Chomenko nie pominęła roli księdza Jerzego Popieluszki, który miał odwagę w czasie wprowadzonego w kraju stanu wojennego szerzyć prawdę o reżimie, który tak lekceważył ludzi, księdza, który walecznie szerzył tezę o tym, że zło należy zwyciężać dobrem!
Całej opowieści towarzyszyła grupa wokalna stowarzyszenia „Biała Cerkiew”, która pod cichy akompaniament Ireny Lewiszczenko, śpiewała pieśni Pietrzaka i Kaczmarskiego, a w finale odśpiewała pieśń „Boże, ja modlę się za Ukrainę”.
H.Ch.
(Tłum. A. Kosowski)
