Parlamentarzyści z Polski, Litwy i Ukrainy spotkali się w Kijowie, gdzie w dniach 30 - 31 maja 2016 r. toczyła swe obrady VII sesja Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Najwyższej Ukrainy, Sejmu Republiki Litewskiej, Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej.
Zgromadzenie Parlamentarne jest konsultacyjnym organem międzyparlamentarnym, powołanym 13 maja 2005 r. w celu opracowania zagadnień i projektów, stanowiących przedmiot trójstronnego zainteresowania. Sesje plenarne odbywają się raz w roku w każdym z krajów członkowskich po kolei. Poprzednia sesja odbyła się w maju 2015 r. w Wilnie.
Polska delegacja składała się z 7 posłów i 3 senatorów (reprezentujących wszystkie kluby). Przewodniczył jej marszałek Senatu RP Stanisław Karczewski.
Pierwszego dnia przed rozpoczęciem obrad polscy parlamentarzyści złożyli kwiaty na Polskim Cmentarzu Wojennym w Bykowni.
Otwierając posiedzenie Zgromadzenia przewodniczący Rady Najwyższej Ukrainy Andrij Parubij podziękował parlamentarzystom z Polski i Litwy za wspieranie narodu ukraińskiego w jego dążeniu do samostanowienia, zaznaczając także, że w czasie wojny nie mniej, niż pomoc ekonomiczna i militarna, ważne jest wsparcie moralne udzielane przez przyjaciół.
Pierwszego dnia parlamentarzyści omówili zagadnienia dotyczące współpracy parlamentarnej między Ukrainą, Polską i Litwą w zakresie polityki regionalnej oraz bezpieczeństwa w kontekście, trwającego już od dwóch lat, konfliktu zbrojnego z prorosyjskimi separatystami, wspieranymi przez RF.
Podczas obrad Zgromadzenia
Przewodnicząca Sejmu Republiki Litewskiej Loreta Graužinienė zwróciła uwagę na konieczność kontynuowania przez Ukrainę reform, mających na celu przybliżenie członkostwa Ukrainy w Unii europejskiej i strukturach NATO.
Marszałek Stanisław Karczewski wyraził przekonanie, że Litwa i Polska razem wspierać będą działania Komisji Europejskiej, mające m.in. na celu podtrzymanie Ukrainy na forum Światowej Organizacji Handlu, przeciwko restrykcyjnym i odwetowym działaniom Rosji w sferze handlu, jak też państwa te okażą Ukrainie wsparcie techniczne i finansowe, pozwalające jej efektywniej dostosowywać się do standardów obowiązujących w Unii Europejskiej.
Odbyły się także posiedzenia komisji ds. współpracy kulturalno-humanitarnej i komisji ds. integracji europejskiej i euroatlantyckiej Ukrainy, na jednym z których Stanisław Karczewski wyraził zadowolenie, że to trójstronne zgromadzenie nie ogranicza się jedynie do tematów politycznych i gospodarczych, lecz pamięta również o łączących nas kulturowych i historycznych więzach. „Nasze narody razem stworzyły Rzeczpospolitą i wspólnie zbudowały europejską przestrzeń na Wschodzie. Razem wyszliśmy z obozu komunistycznego i - głęboko w to wierzę - razem odnajdziemy się w zjednoczonej, a więc bezpiecznej Europie” - powiedział.
Zapewnił także, że Polsce zależy na współpracy w duchu budowania wspólnej przyszłości, pielęgnując jednocześnie pamięć o wydarzeniach z przeszłości, co ma szczególne znaczenie edukacyjne dla społeczeństw, zwłaszcza dla młodego pokolenia.
W ramach wizyty marszałek Stanisław Karczewski spotkał się z premierem Ukrainy Wołodymyrem Hrojsmanem
W ramach wizyty marszałek Karczewski wraz z delegacją spotkał się też z premierem Ukrainy Wołodymyrem Hrojsmanem. Wśród poruszonych tematów rozmawiano o współpracy przy wdrażaniu wspólnych kontroli graniczno-celnych i wymianie informacji o odprawianych obywatelach, towarach i środkach transportu.
Zgromadzenie przyjęło wspólną polsko-litewsko-ukraińską deklarację, w której m.in. podkreślono, że Warszawa i Wilno będą przekonywały państwa unijne, iż zachodnie sankcje wobec Rosji nie mogą być zawieszone czy ograniczone do czasu, kiedy Kreml nie wypełnieni wszystkich zobowiązań wobec Ukrainy. W deklaracji ujęto też propozycję nadania, trójnarodowej brygadzie LITPOLUKRBRIG imienia księcia Konstantego Ostrogskiego, pod którego dowództwem - jak przypomniał przewodniczący RNU Andrij Parubij - Polacy, Ukraińcy i Litwini stali ramię w ramię, powstrzymali agresora i odnieśli zwycięstwo nad wojskami rosyjskimi.
Spotkanie z rodakami
W serdecznej i bezpośredniej atmosferze upłynęło spotkanie wysokiej rangą delegacji z przedstawicielami Polaków Ukrainy w Ambasadzie RP w Kijowie, które tym razem (ku uciesze ostatnich) było pierwszym punktem w programie wizyty.
Na wstępie Marszałek Senatu Stanisław Karczewski podziękował zebranym przedstawicielom środowisk polskich na Ukrainie za ofiarną pracę społeczną, za duże zaangażowanie w krzewienie polskiej kultury, języka, tradycji, za podtrzymywanie więzi z Polską.
„Senat stawia sobie za jedno z najważniejszych zadań wzmocnić swoją rolę w pieczy nad Polonią i Polakami zamieszkałymi za granicami kraju. Główny nasz cel, w tym aspekcie, to wzmacnianie dobrych działań, maksymalnie efektywnych, sprzyjających budowie polskiej wspólnoty narodowej”.
Marszałek zaznaczył, iż z chwilą ponownego przejęcia przez Senat opieki nad Polonią i Polakami za granicą przystąpiono do wspólnego wypracowania nowego modelu zlecania zadań publicznych w tym zakresie. Wspólnego, z Polakami mieszkającymi za granicą, którzy to na jego apel przesłali – jak przyznał - wiele rzeczowych opinii, sugestii i propozycji, co pozwala szybciej i lepiej identyfikować, poznawać problemy oraz określać bieżące potrzeby. Sądząc z listów dziś środowiska polonijne oczekują pomocy, przede wszystkim, w postaci doinwestowania i dofinansowania polskich placówek kulturalnych i oświatowych. „Z każdego miejsca skąd otrzymywaliśmy pisma czytaliśmy w nich: - Język polski, język polski, język polski! - z czego wynika, jak wielką jest obecnie troska o utrzymanie lub nauczanie języka pradziadów”.
W temacie przepływu informacji o Polsce Marszałek Senatu RP m.in. podkreślił: „Będziemy traktować Państwa, jako ambasadorów Polski i pragniemy, żeby dobrze mówiono o Polsce za granicą, żeby nie przekazywano informacji nieprawdziwych, jednostronnych, trywialnych. Zależy nam na tym, żebyście z języka informacji wykreślili określenia, które są dla nas, dla Polaków obraźliwe.
Mile wspomniał on też swoje niedawne spotkanie z rodakami we Lwowie. Wyraził satysfakcję z faktu budowy Domu Polskiego w tym mieście zwierzając się: „Moim marzeniem jest to, żeby dom ten został oddany do użytku na setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości”.
Przed przejściem do drugiej części spotkania - rozmów kuluarowych - zabrzmiało kilka wystąpień otwartych, w których liderzy ośrodków polskich mówili o problemach najbardziej nurtujących dziś społeczność polską na Ukrainie.
Poruszono tu wciąż nierozwiązany problem, dotyczący zwrotu świątyń rzymskokatolickich parafianom w Kijowie i innych miejscowościach kraju.
Kolejny raz zabrzmiała kwestia powstania Domu Polskiego w Kijowie. Wypowiedział się w tym temacie Ambasador RP na Ukrainie Henryk Litwin zaznaczając: „W Kijowie, gdzie działa wielka ilość organizacji polskich, wynika kwestia racjonalnego zagospodarowania tego ewentualnego wspólnego Domu Polskiego. Uważam, że bez wstępnego porozumienia między głównymi uczestnikami przyszłego korzystania z tego obiektu, trudno będzie taką inicjatywę przeprowadzić. Myślę, że na wzór Lwowa, tu też musi powstać podobna zjednoczona inicjatywa kijowska, co umożliwi zrealizowanie takiego planu.
W kwestiach procedury dofinansowania projektów realizowanych przez ośrodki i stowarzyszenia polskie podkreślano potrzebę odejścia od zadomowionej, już niestety, praktyki przekazywania środków niemal w połowie, zamiast na początku roku, oraz możliwości bardziej elastycznego podejścia do kierunków rozdysponowania tych środków, w zależności od bieżącej, często zmieniającej się, sytuacji.
W drugiej, niezwykle intensywnej, części spotkania zaistniała doskonała możliwość obopólnej wymiany zdań i konkretnych informacji, za co serdecznie dziękujemy organizatorom.
Stanisław PANTELUK
