Ponad stu delegatów z różnych regionów Ukrainy 11 listopada przybyło do Kijowa na VIII Kongres Związku Polaków na Ukrainie - największego zrzeszenia organizacji polskich naszego kraju, aby omówić dokonania poczynione w okresie minionych 4 lat, nakreślić zamierzenia na przyszłość, wybrać nowe władze Związku.
To najwyższej rangi zgromadzenie zaszczycili swoją obecnością Ambasador RP na Ukrainie Jan Piekło, senator RP Robert Dowhan, radca - minister w Departamencie Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą MSZ Michał Greczyło, kierownik Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Kijowie Tomasz Dederko, II sekretarz Ambasady RP w Kijowie Karol Jazowski, attaché w wydziale Konsularnym Ambasady RP w Kijowie Agnieszka Rączka, przedstawiciel Ministerstwa Kultury Ukrainy Mychajło Paniuk, przewodniczący Rady Wspólnot Narodowych Ukrainy Aszot Awanesjan.
Kongres zaszczycili obecnością honorowi goście z Polski i Ukrainy
Po pobłogosławieniu obrad i wystąpieniach powitalnych zaproszonych gości Prezes ZPU Antoni Stefanowicz w niemal półgodzinnym sprawozdaniu przedstawił zebranym najważniejsze momenty w działalność ZPU zaistniałe w czteroletnim okresie działalności Związku od 1 stycznia 2012 do 19 listopada 2016 r.
Pracą Kongresu kierowało prezydium w składzie (od lewej)Antoni Stefanowicz, Natalia Szumlańska (prowadząca obrady), Stanisław Kostecki, Stanisław Panteluk
Mówca poinformował, że dziś blisko 30 tys. członków ZPU zrzeszonych jest w 115 oddziałach terenowych działających w 18 obwodach Ukrainy. W okresie sprawozdawczym w skład ZPU weszło 19 nowych organizacji. Zwiększyła się częstotliwość i różnorodność form przedsięwzięć kulturalno-oświatowych (festiwale, warsztaty artystyczne, konkursy recytatorskie, koncerty, wieczory poetyckie, uroczystości z okazji polskich świąt państwowych i religijnych). Przy czym imprezy takie nabierają nowego kształtu nie tylko w ośrodkach obwodowych, lecz i w wielu innych miejscowościach, gdzie zamieszkują Polacy.
Ambasador RP na Ukrainie zakończył wystąpienie słowami Zbigniewa Brzezińskiego: „Nie ma bezpiecznej Europy bez wolnej, niepodległej Ukrainy”
Uroczyście, na należytym poziomie odbyły się obchody 25-lecia ZPU.
Dla pogłębienia wiedzy z zakresu języka i kultury polskiej organizowane są wyjazdy dla dzieci i młodzieży na międzynarodowe imprezy do Polski.
„Niech obrady te toczą się w pokoju, w jedności i niech podjęte zostaną decyzje najbardziej trafne, które pomagać będą rozwojowi tego wspaniałego ruchu na Ukrainie” – o.Michał Bronkiewicz
Czynione są starania skierowane na rozszerzenie sieci szkolnictwa polskiego. Przy organizacjach podstawowych rośnie liczba szkół sobotnich, w których odbywa się edukacja dzieci w języku polskim, dzięki finansowemu wsparciu pozarządowych organizacji z Polski, w tym Fundacji „Wolność i Demokracja”. Obecnie na Ukrainie istnieje 6 szkół z polskim językiem wykładowym w Mościskach, Gródku Podolskim, Strzelczyskach, Szepietówce oraz dwie szkoły we Lwowie. Oprócz rodzimych nauczycieli polskiego, aktualnie na Ukrainie pracuje 48 nauczycieli z Polski.
Prezes ZPU podkreślił, iż cel priorytetowym jest otwarcie szkół lub (wstępnie)klas z nauczaniem w języku polskim w miejscowościach z największymi skupiskami Polaków. Takie inicjatywy prowadzone są już w Kijowie i Żytomierzu.
Chwila po ogłoszeniu przez przewodniczącego Komisji Skrutacyjnej Wadyma Pokidko (L) wyników głosowania. Nowo wybrany Prezes ZPU Antoni Stefanowicz dziękuje za okazane zaufanie
Systematycznie funkcjonuje sieć informacyjna ZPU, w tym mocno zakorzenione w życie Polaków pisma, takie jak: „Dziennik Kijowski”(ogólnoukraiński - wychodzący od 25 lat), „Słowo Polskie”, „Mozaika Berdyczowska”, a także czasopisma „Krynica”, „Tęcza Żytomierszczyzny”, „Głos Polonii”, „Handel PU” Skromnie objętościowo, ale nadawane są audycje radiowe i telewizyjne opowiadające o naszej działalności(poprzez ogólnoukraiński program „Kultura”, czy „Radio Berdyczów”). Rośnie liczba portali internetowych.
Wiele kwestii poruszonych w wystąpieniu Antoniego Stefanowicza znalazło swe miejsce w programie działalności ZPU na najbliższe 4 lata, który publikujemy w tym numerze.
Franciszek Miciński (jeden z grona pierwszych założycieli ZPU) i Wioletta Fedczyszyna)debatują w sprawach organizacyjnych
Po złożeniu sprawozdania Komisji Rewizyjnej przez jej przewodniczącego Franciszka Micińskiego głos zabierali delegaci Kongresu.
Tadeusz Załucki, honorowy prezes Oddziału Związku Polaków na Ukrainie im. A. Mickiewicza w Odessie, informując o pracach swojej najstarszej i największej w obwodzie odesskim organizacji, mówił o notowanym obecnie zwiększonym zainteresowaniu nauczaniem języka polskiego. W placówkach organizacji, przy wsparciu warsztatowym okazywanym przez Fundację „Wolność i Demokracja” zajęcia językowe prowadzi ośmiu nauczycieli, w tym jedna nauczycielka z Polski. Zwracając się do przedstawiciela Ministerstwa Kultury Ukrainy zaznaczył, że niestety instytucja ta nie wspomaga takich działań edukacyjnych i zaapelował o współpracę. Pan Tadeusz przekazał Ambasadorowi RP niedawno wydaną książkę pt.:„Odessa natchnienie Polaków” o Polakach zamieszkujących ten nadmorski region.
Odeskim humorem i optymistycznym spojrzeniem w przyszłość zaraził salę Tadeusz Załucki, honorowy prezes Oddziału Związku Polaków na Ukrainie im. A. Mickiewicza w Odessie
O szeroko zakrojonej działalności wydawniczej, o wysokiej klasy zespołach artystycznych promujących polską kulturę opowiedziała Maria Nakoneczna - członek Kulturalno-Oświatowego Stowarzyszenie „Aster” w Nieżynie.
Wiceprezes ZPU Wiktoria Radik, mówiła o zadawalającym funkcjonowania Biura Związku. Powiadomiła też, że ukraińskie sądy nie akceptują wniosków obywateli polskiego pochodzenia o zmianę danych dotyczących narodowości ich krewnych.
Prezes Żytomierskiego Obwodowego Związku Polaków na Ukrainie Wiktoria Laskowska-Szczur powiadomiła o aktywnych działaniach jej organizacji, wzywając do aktywniejszej współpracy pomiędzy organizacjami. Proponowała też wnikliwiej sprawdzać działalność organizacji, wnioskujących o wstęp do ZPU.
Dmytro Graczow, delegat z Doniecka, podziękował rządowi polskiemu za pomoc w ewakuacji Polaków (około 400 osób) z okupowanych regionów Doniecka i Ługańska.
O trudnościach wynikających przy nauce języka polskiego (brak podręczników i materiałów dydaktycznych) w okupowanym Krymie opowiadała Józefa Myszkowska, prezes Stowarzyszenia Polaków na Krymie.
Weteran ZPU Bolesław Kulczycki, powiedział, że zwrócił się do Służby Migracyjnej Ukrainy z prośbą, aby wpisać do dokumentu tożsamości jego narodowość - Polak, gdyż ma polskie korzenie i cała jego rodzina rozmawia po polsku, szanuje zwyczaje i tradycje narodu polskiego, ale rozpatrzenie jego wniosku zalega w sądzie szewczenkowskiej dzielnicy Kijowa.
Z propozycją utworzenia ośrodka pomocy prawnej dla obywateli Ukrainy polskiego pochodzenia, którzy chcą założyć wspólny biznes w Polsce i na Ukrainie wystąpił Włodzimierz Szczepaniak wiceprezes Związku Przedsiębiorców Polaków Ukrainy.
W toku debat poruszano wiele innych kwestii dotyczących spraw promocji kultury i oświaty, budzenie polskiej tożsamości polskiej, organizacji szkoleń dla aktywu polskich społeczników, opieki nad miejscami pamięci narodowej. Podniesiono również kwestie zwrotu świątyń parafiom katolickim i problem braku finansowania działalności organizacji mniejszości narodowych ze strony instytucji ukraińskich.
Głosuje Olena Sedyk – prezes Stowarzyszenia Polaków „Bez Granic” z m. Bojarka
Kongres jednogłośnie przegłosował zreferowane przez wiceprezes Helenę Chomenko zmiany do statutu, niezbędne ze względu na konieczność wpisania ZPU do nowego ogólnoukraińskiego rejestru organizacji nienastawionych na osiąganie zysku.
Jednym z głównych punktów porządku dnia Kongresu były wybory prezesa ZPU.
Na stanowisko to wysunięto trzy kandydatury – Antoniego Stefanowicza, Stanisława Kosteckiego i Andrzeja Iwaszkę.
Andrzej Iwaszko - prezes Polsko-Ukraińskiego Stowarzyszenia Kulturalnego w Mariupolu wycofał swoją kandydaturę twierdząc, iż na dzień dzisiejszy nie ma możliwości ewentualnego objęcia stanowiska prezesa.
Obrady Kongresu urozmaiciły występy Zespołu „Polanie znad Dniepru” (kier. Lesia Jermak)
Po krótkim przedstawieniu własnych programów działania i burzliwej dyskusji - w której naświetlano dodatnie i ujemne strony kandydatów, analizując ich działania podczas wcześniejszego już pełnienia funkcji prezesa - uczestnicy Kongresu przystąpili do tajnego głosowania.
Wyniki głosowania ogłosił przewodniczący Komisji Skrutacyjnej Wadym Pokidko. Nowym (byłym) prezesem ZPU został wybrany Antoni Stefanowicz, który zdobył 63 głosy przy 35 głosach oddanych na Stanisława Kosteckiego.
Stefan Wieloch, Eugeniusz Morgulec
Następnie przeprowadzono wybory do Zarządu Głównego ZPU, gdzie wysunięto 22 kandydatury. W wyniku jawnego głosowania delegatów za każdego z kandydatów do Zarządu Głównego Związku Polaków na Ukrainie weszli:
Helena CHOMENKO
Igor JANISZEWSKI
Maryna GORBACZ
Lesia JERMAK
Wiktoria LASKOWSKA-SZCZUR
Rozalia LIPIŃSKA
Wiktor MARENICZ
Franciszek MICIŃSKI
Włodzimierz MIDZIANOWSKI
Arseniusz MILEWSKI
Stanisław PANTELUK
Olga PAWLUK
Wadym POKIDKO
Halina POMAZAN
Wiktoria RADIK
Jerzy SOKALSKI
Aleksander STEFANOWICZ
Natalia SZUMLAŃSKA
Halina UDOWENKO
Stefan WIELOCH
Jerzy WÓJCICKI
Tadeusz ZAŁUCKI
Po ogłoszeniu składu Zarządu Głównego prowadząca Natalia Szumlańska stwierdziła, że porządek obrad Kongresu został wyczerpany i ogłosiła zamknięcie VIII Kongresu Związku Polaków na Ukrainie.
Ludmiła Kotik, Jerzy Wójcicki
W czasie przerw organizacyjnych posiedzenie delegatów Kongresu urozmaicali swoimi występami zespół jazzowy, działający przy Kijowskiej Szkole Jazzowej, (która nb. udostępniła swoje pomieszczenie organizatorom Zgromadzenia) oraz zespół artystyczny „Polanie znad Dniepru”.
Włodzimierz Iszczuk, Maksym Kwasznin
Kierownik Wydziału Konsularnego Przy Ambasadzie RP w Kijowie Tomasz Dederko, pogratulował nowo wybranemu prezesowi i życząc pomyślnej pracy wszystkim członkom organizacji zaznaczył: „Wspieramy i nadal będziemy wspierać Związek Polaków na Ukrainie w działaniach na rzecz krzewienia kultury polskiej”
Informacja własna
(Zdjęcia: A. Płaksina)
