Działacze m. Bojarki, zrzeszeni w Związku Polaków „Bez Granic” przedstawili unikatowy ukraińsko-polski projekt pod dewizą „Razem - ramię przy ramieniu”.
12 września 2017 roku w Sali Kominkowej Drugiej Kaponiery Cytadeli Kijowskiej, odbyła się prezentacja tego audiowizualnego projektu - przedsięwzięcia, powiązanego z rocznicą Bitwy Warszawskiej stoczonej z bolszewikami 15 sierpnia 1920 r. , która to zadecydowała o zachowaniu niepodległości przez Polskę i przekreśliła plany rozprzestrzenienia rewolucji na Europę Zachodnią. Były to lata wspólnych zmagań Wojska Polskiego i Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej.
W ramach imprezy przedstawiono unikatowe materiały archiwalne, historyczne i współczesne, obejmujące współpracę polskich i ukraińskich żołnierzy w walce prowadzonej tym razem w nasze czasy przeciwko agresorom ze Wschodu. Akcja została poświęcona też udziałowi Ukraińców polskiego pochodzenia oraz obywateli Polski w wydarzeniach na Wschodzie Ukrainy w latach 2014 – 2017. Ekspozycja, przedstawiona w sali kominkowej drugiej kaponiery, po raz pierwszy na Ukrainie, zawiera materiały, dokumenty historyczne, rodowody, zdjęcia, poświęcone żołnierzom ATO, wolontariuszom, lekarzom polskiego pochodzenia polskim obywatelom, którzy brali udział w wydarzeniach na Wschodzie Ukrainy w okresie 2014 – 2017.
Pomysłodawczyni projektu, prezes Związku Polaków m. Bojarki „Bez Granic” Helena Sedyk
Wśród gości, którzy zaszczycili swoją obecnością to przedsięwzięcie, byli, z-ca Attaché Obrony przy Ambasadzie RP w Kijowie major Mariusz Sadowski, kierownik referatu Ambasady RP w Kijowie ds. współpracy naukowo-oświatowej Emilia Jasiuk, III sekretarz Ambasady RP w Kijowie wicekonsul Marek Gawin, dyrektor Instytutu Stosunków Międzynarodowych i Lingwistyki im. Averroesa Walery Cybuch.
Polaków Ukrainy reprezentowali: prezes Związku Polaków Ukrainy Antoni Stefanowicz, prezes Związku Polaków w Kociubyńskim „Rodacy” Ludmiła Antonenko, przedstawiciele Polsko-Ukraińskiego Kulturalno-Oświatowego Stowarzyszenie „Krynica” i inni.
Z wielkim szacunkiem witano głównych uczestników projektu, w tym Ukraińców polskiego pochodzenia: żołnierza 93 Zmechanizowanej Brygady Sił Zbrojnych Ukrainy, lejtnanta Ołeksandra Sosowskiego (nazwiska polskich przodków: Szostak, Lachowski) z Łucka; żołnierza 5 Oddzielnego Batalionu Ukraińskiego Korpusu Ochotniczego Prawego Sektora Jurija Rakowycza (nazwiska polskich przodków: Szaran) z Łucka; żołnierza Oddzielnego Plutonu Zwiadowczego 30 Zmotoryzowanej Brygady Sił Zbrojnych Ukrainy, starszego lejtnanta Wołodymyra Nieżenieckiego (nazwiska polskich przodków: Pawłowski, Maszkowski); sanitariusza Wiktora Milinczuka (przodkowie Zabłoccy) z Żytomierza; pogranicznika Ołeksija Ławrynowicza (przodkowie - Wertelecki, Zwalinski); obrońca strefy przemysłowej Awdijiwki Gleba Kozaczuka (polscy przodkowie: Słomczyńscy) z Kijowszczyzny; strzelca brygady przeciwlotniczej Romana Borytę (przodkowie: Liczniarowski, Winiarski, Owsiak) z Gródka Podolskiego.
Z linii frontu przybyli też ochotnicy będący obywatelami Polski - Konrad Kamilski; instruktor w medycyny i bezpieczeństwa, Damian Duda; polski i ukraińska dziennikarka, wolontariusz Bianka Zalewska.
W wiecznej pamięci pozostaną imiona Ukraińców polskiego pochodzenia, którzy polegli podczas wydarzeń na Wschodzie Ukrainie w latach 2014-2017, takich jak: strzelec 90. Batalionu Szturmowego „Cyborg” Bohater Ukrainy Igor Branowicki; starszy zwiadowca-strzelec 72. Zmechanizowanej Brygada Sił Zbrojnych, młodszy sierżant Maksym Słomczyński z Białej Cerkwi; dowódca roty saperów, kapitan Eugeniusz Sarnawski; obrońca Awdiejiwki, starszy sierżant Rusłan Piweń (nazwiska jego polskich przodków: Syczewski, Paździuch); „Cyborg”, starszy sierżant Andrij Hawryluk (z Hudeckich).
Gości i uczestników, którzy zawitali w tym dniu do Cytadeli witała Rycerska Promenada i krótkie warsztaty, przygotowane przez Szkołę Sztuk Walki im. Michała Wiśniowieckiego (założyciel i kierownik szkoły Jurij Szewczuk).
Kierownik referatu Ambasady RP w Kijowie ds. współpracy naukowo-oświatowej Emilia Jasiuk
Część oficjalną rozpoczęło wystąpienie Zasłużonej Wzorowej Orkiestry Reprezentacyjnej Sił Zbrojnych Ukrainy (naczelnik i kierownik artystyczny pułkownik Igor Bykowski), która wykonała hymny Ukrainy i Polski. Wojskowa orkiestra stała się prawdziwą ozdobą tego wydarzenia.
Pomysłodawczyni projektu, prezes Związku Polaków m. Bojarki „Bez Granic” Helena Sedyk przedstawiła jego sens i aktualność w swym przemówieniu, kierując do gości następujące słowa:
„To wielki zaszczyt w tej sali Cytadeli Kijowskiej powitać gości, którzy sami, niczym żywa forteca stali i stoją na drodze wroga, broniąc każdego z nas. Mój ukochany Papież Jan Paweł II, podróżując po świecie i spotykając się z Polakami na wszystkich kontynentach, powiedział: „Polacy wiele przeszli i wiele wycierpieli, lecz nie stracili świadomości tego, że na świecie są wszystkim potrzebni i daj Boże, aby zawsze byli potrzebni, jak najbardziej potrzebni”.
Publiczność poruszyło wystąpienie autora oficjalnego hymnu ATO, pieśni „Bracia Ukraińcy”, Włodzimierza Gejzera, lidera zespołu „Szabla” i Zasłużonej Wzorowej Orkiestry Reprezentacyjnej Sił Zbrojnych Ukrainy pod batutą Igora Bykowskiego .
Organizatorzy i krewni Bohaterów walk na Wschodzie
Bardzo nam miło, że imprezę wsparła aktywnie Ambasada i Wydział Konsularny Ambasady RP w Kijowie. W swym przemówieniu z-ca Attaché Obrony przy Ambasadzie RP w Kijowie major Mariusz Sadowski oraz wicekonsul Marek Gawin podkreślili ważne znaczenie wzmocnienia przyjaznych relacji Ukrainy i Polski, wręczając upominki uczestnikom projektu i rodzinom poległych Bohaterów.
Miłą niespodzianką dla wszystkich obecnych stał się list Nadzwyczajnego i Pełnomocnego Ambasadora Ukrainy w Rzeczypospolitej Polskiej Andrija Deszczycy, który odczytał prowadzący, wiceprezes Związku Polaków „Bez Granic” Eugeniusz Slepow.
W swym liście Ambasador w imieniu Ambasady Ukrainy w RP i własnym szczerze podziękował za inicjatywę powołania i prezentację projektu audiowizualnego „Razem – ramię przy ramieniu”. Zwrócił uwagę na to, że niejednokrotnie ukraińscy i polscy żołnierze, prezentując ogromny przykład wzajemnej pomocy, męstwa i bohaterstwa, ramię przy ramieniu stawiali opór wrogim agresorom, w ten sposób w dużej mierze przyczyniając się do bezpieczeństwa i rozwoju cywilizacji europejskiej. Przypomniał również, że co roku, w dniu 15 sierpnia Polska obwodzi rocznicę Bitwy Warszawskiej – wielkiego zwycięstwa nad inwazją bolszewicką w 1920 roku, która otrzymała nazwę „Cudu nas Wisłą”. Zaznaczył, że to zwycięstwo stało się jednym z wyraźnych przykładów sojuszu Wojska Polskiego i Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej. Hasło tamtych czasów „Za naszą i waszą wolność” jest nadal aktualne.
Prezes Związku Polaków Ukrainy Antoni Stefanowicz, który był współorganizatorem projektu „Razem ramię przy ramieniu” również podkreślił historyczne korzenie Ukrainy i Polski, akcentując na jedności naszych narodów.
W programie artystycznym wystąpiła aktorka Kijowskiego Akademickiego Teatru Młodego Anny Lew z pieśnią „Wstawaj Ukraino!” oraz finalista show „X Factor-5” Cyryl Kapłunowski, który zadziwił widzów swym aksamitnym barytonem.
Niespodziewanym dla wielu gości stało się wystąpienie znanego ukraińskiego muzyka, kompozytora, producenta i śpiewaka Edwarda Dilija Prystupy, który wykonał pieśni „Wojna” i „Woda”, wywołując burzliwy aplauz. Śpiewak wezwał wszystkich do optymizmu i wiary w świetlaną przyszłość.
Poetka Irena Bonitenko wyrecytowała autorski wiersz w języku polskim „Lwowski walc” oraz wiersz słynnego polskiego poety Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego „List jeńca”, zaprezentowała zbiór własnych ukraińskich przekładów znanych polskich poetów i podarowała go obecnym uczestnikom ATO i rodzinom poległych żołnierzy.
Jako prawdziwi profesjonaliści wykazali się w swym wystąpieniu rycerz Jurij Szewczuk oraz jego uczniowie. Zaprezentowali sztukę walki arystokracji wojskowej narodów Europy Środkowej XVI-XVIII w. – szermierkę, która została wysoko oceniona przez publiczność.
Następnie goście mogli się zapoznać z ekspozycją, porozmawiać z żołnierzami ATO i rodzinami poległych bohaterów.
Wierzymy, że to tylko początek organizowania podobnych przedsięwzięć i że ilość ich uczestników będzie stale wzrastać, a ekspozycję można będzie obejrzeć nie tylko na Ukrainie, ale również i w Polsce.
W tym miejscu chcielibyśmy podziękować wszystkim, którzy przyczynili się do organizacji tej uroczystości: Administracji Muzeum „Cytadela Kijowska” w osobie Oksany Nowikowej-Wygran oraz Oksany Juszczenko, dyrektorowi firmy „Globalswit” Aleksandrowi Switelskiemu, projektantowi makiet Olegowi Kyrylukowi, administracji i pracownikom „Pizza Weterano”, prezesowi „Ligi Kobiet Kijowszczyzny” Natalii Ulianowej oraz wielu innym, którzy wsparli nasze przedsięwzięcie.
Oksana SLEPOWA
Członek Związku Polaków m. Bojarki „Bez Granic”
(oprac. tekstu Irena Rudnicka, zdjęcia Oleksandr Bielenkyj)