11 listopada – Dzień Niepodległości Polski w Mykołajowie powitano bardzo uroczyście. Pamiętnej dacie poświęcono koncert orkiestry kameralnej muzyki dawnej i współczesnej „Ars Nova”. Koncert zainicjowała Mykołajowska obwodowa filharmonia i kulturalno – oświatowe towarzystwo „Krynica” a zrealizowano go wspólnie z radą narodowych organizacji Mykołajowszczyzny i obwodowym towarzystwem Polaków. Ta twórcza akcja zademonstrowała szacunek do historii i zainteresowanie kulturą polską i była swoistym znakiem solidarności polsko-ukraińskiej a przeprowadzona została przy współpracy Ambasady Polski w Ukrainie i Konsulatu Generalnego RP w Odessie.
Świąteczne przedsięwzięcie rozpoczęło się od pozdrowień gości honorowych. Mówiąc o święcie narodowym konsul Jarosław Galuba podkreślił, że głównym bogactwem Polski jest jej naród, który wcielił w życie marzenia o wolności i jest dumny ze swojej niepodległości. Kierownik Wydziału Kultury, Narodowości i Religii administracji obwodowej Michaił Dymytrow przekazał Polakom żyjącym w Polsce i poza jej granicami najlepsze życzenia; podkreślił możliwości i prawa polskiej diaspory na chronienie i rozwój swoich tradycji i nauki ojczystego języka. Oficjalną część uroczystości zakończono pozdrowieniami dla przewodniczącej polskiej organizacji Elżbiety Selańskiej i pieśnią „Sto lat”.
Koncert pokazał wkład polskich kompozytorów do skarbnicy światowej sztuki muzycznej i był przepięknym podarunkiem dla mykołajowskich Polaków, osób szanujących polskość i osób lubiących klasyczną muzykę. Program przygotowany przez dyrygenta i jednocześnie kierownika artystycznego orkiestry Wiktorię Żad’ko przeszedł wszelkie oczekiwania. Orkiestra „Ars Nova” przedstawiła publiczności utwory, które do tej pory nie były wykonywane na scenie Mykołajowskiej Filharmonii i w ukraińskich salach koncertowych. Muzycy zaprezentowali „Serenadę na orkiestrę smyczkową” Mieczysława Karłowicza, kompozytora z okresu Młodej Polski, ruchu z początków ubiegłego wieku, szerzącego propagandę rozwoju „nowej sztuki narodowej”. Z ogromnym zainteresowaniem spotkał się utwór, „Koncert na saksofon i smyczki” Jacka Grudnia, znanego ze swojego dążenia do wyjścia poza granice, do których się przyzwyczailiśmy.
Współczesna polska muzyka, ze swoimi ideami estetycznymi, poszukiwaniami nowych środków wyrazu i form twórczych w muzyce klasycznej - to unikalne zjawisko. Idealnym przykładem takich innowacji był utwór „Orawa” Wojciecha Kilara, w który kompozytor włożył swoje przywiązanie do minimalizmu, który dzięki swojemu talentowi nadaje jednocześnie swoim utworom maksymalną wyrazistość. Trudno przedstawić sobie muzykę drugiej połowy XX wieku bez Henryka Mikołaja Góreckiego, którego znamienita trzecia symfonia (Symfonia pieśni żałobnych) zajmowała przewodnie miejsce wśród samych popularnych współczesnych utworów w kategorii muzyki poważnej a dyski z jej zapisem były sprzedane w milionach egzemplarzy. U nas, wiele z utworów mistrza pozostaje nieznanych. Koncert na fortepian i orkiestrę smyczkową, który zagrano w Mykołajowskiej Filharmonii, prowadząca koncert Tamara Piweń nazwała ukraińską premierą. Usłyszeć „na żywo” po raz pierwszy wykonywane arcydzieła – to ogromne szczęście, na które publiczność reagowała owacjami. Zarówno wystąpienie orkiestry jak i solistów – wykładowcy Mykołajowskiej Wyższej Szkoły Muzycznej – Sergheya Galcewa (saksofon) i kijowianki, docenta Narodowej Akademii Muzycznej im. Piotra Czajkowskiego – Oksany Ryndenko (fortepian) było na wysokim poziomie. W koncercie uczestniczyli również nie tylko zawodowi muzycy. Anastazja Waligóra, Lidia Szamańska, Aleksander Magdenko i Michał Olejnik – to uczniowie wykładowcy towarzystwa Polaków – Krystyny Księżnopolskiej, którzy czytali wiersze polskich poetów o muzyce.
W oryginale zabrzmiały strofy „Sonaty h-moll” Jerzego Górnickiego, natchnionego szopenowską sonatą; napisane verlibrą rozmyślenia poety – filozofa Zbigniewa Herberta „Pana Cogito przygody z muzyką”; „Fortepian Szopena” Cypriana Norwida zaliczany do pereł liryki intelektualnej oraz inne utwory charakteryzujące polską szkołę poetycką. Na zakończenie młody trębacz Oleg Zołotoj wykonał polską piosenkę, znaną i lubianą przez wszystkich „Hej sokoły”.
W 1995 roku zasłużona artystka Ukrainy Wiktoria Żad’ko otrzymała Grand Prix „Złota Batuta” prestiżowego Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga w Katowicach. Przyznanie tej nagrody było impulsem do aktywnej popularyzacji osiągnięć polskiej kultury, sztuki i działalności związanej z aukcjonowaniem organizacji „Krynica”.
Obecny koncert, w którym harmoniczno połączono polską muzykę i artystyczne słowo okazał się wydatnym wydarzeniem dla zbliżenia dwóch kultur i dał sygnał startu do nowego cyklu programów muzycznych ukierunkowany na dialog i integrację z kulturą europejską.
Natalia SMIRNOWA
