Na ludowo - tradycyjnym chlebem i solą powitano delegację w siedzibie Związku Polaków „Aster”
Piękny słoneczny dzień. Dla Związku Polaków «Aster» to dzień niezwykły, z zaplanowanym świątecznym programem, na który przybędą dostojni goście z Kijowa.
I oto prezes Związku, dzieci w strojach ludowych, przedstawiciele administracji miasta gościnnie, kwiatami spotykają Kierownika Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Kijowie radcę Rafała Wolskiego, Kierownika Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP na Ukrainie radcę-ministra Andrzeja Grabowskiego, konsula RP Dorotę Dmuchowską, zastępcę prezesa Związku Polaków na Ukrainie Antoniego Stefanowicza oraz redaktora naczelnego gazety «Dziennik Kijowski» Stanisława Panteluka.
Gości zaprasza do ratusza sam prezydent Nieżyna Mychajło Prichod′ko, gdzie przy wielkim okrągłym stole czekają na nich licznie zgromadzeni przedstawiciele administracji i szefowie najważniejszych przedsiębiorstw miasta. Toczy się wartka, rzeczowa rozmowa. Prezydent miasta przypomina o tradycyjnych już ukraińsko-polskich kontaktach i planach ich rozwoju. Dużo dobrych słów o owocnej współpracy w dziedzinie ekonomicznej i kulturalnej z polskim miastem Świdnica. Gospodarze prezentują krótki film o życiu współczesnego Nieżyna i działalności jego przedsiębiorstw.
Ze strony polskiej radca-minister Andrzej Grabowski rewanżuje się szczegółową (wspomaganą medialnie) informacją o rozwoju handlu i inwestycji Polski na Ukrainie. Podkreśla potrzebę uaktywnienia partnerskich stosunków ze strony Ukrainy. Swoją opinię przedstawia przedsiębiorca Szkurko, twierdząc, iż pozytywnym momentem byłaby wizyta delegacji przedsiębiorców do Polski celem wymiany nowoczesnymi technologiami. Podobnie myśli kierownik Zakładów Mechanicznych miasta A. Korman.
Następnie goście z dużym zainteresowaniem zwiedzają przedsiębiorstwo «Metikol», gdzie można zapoznać się z nowoczesnymi technologiami sprzyjającymi szybkiej nauce prowadzenia pojazdów, jak również nowoczesnymi technologiami z dziedziny medycyny. Radca Rafał Wolski dziękuje za ciekawe spotkania i wyraża nadzieję na dalszą owocną dalszą współpracę.
Następnym, niezwykle wzruszającym, punktem programu staje się ceremonia otwarcia memoriału na Cmentarzu Katolickim w Nieżynie, dokąd przyszło wielu mieszkańców miasta, w tym młodzież szkolna. Cmentarz to historyczne, bardzo dawne miejsce, gdzie począwszy od XVIII stulecia chowano wielu Polaków, Niemców, Francuzów, Czechów wyznania rzymskokatolickiego. Niejeden już rok z rzędu Związek Polaków podejmował kwestię o uporządkowaniu tego świętego terenu, zbezczeszczonego szczególnie cynicznie za czasów radzieckich, kiedy to obszar ten przekształcono w miejsce skąd wydobywano glinę dla potrzeb budownictwa.
I ten czas nastąpił - w listopadzie 2010 roku.
W uroczystej oprawie słowno-muzycznej brzmią słowa ku czci pamięci tu pochowanych. Prezes Związku Polaków Feliksa Bielińska, w swym wystąpieniu dziękuje Aleksandrowi Gryszkewyczowi, który bezinteresownie, na własny koszt ustanowił granitową stelę z napisem:
„Pomnik wzniesiono na miejscu katolickiego cmentarza ku wiecznej pamięci Polaków, mieszkańców Niżyna, tu spoczywających”.
Główny organizator przedsięwzięcia - prezes ZP „Aster” Feliksa Bielińska zapoznała gości z wystrojem wnętrza przestronnej siedziby Związku
W uroczystościach wystąpili też: Leonyd Szagan - kierownik Wydziału Kultury i Turystyki Rady Miasta, Serhij Zozula - starszy pracownik naukowy działu pamiątkoznawstwa Narodowej Akademii Nauk Ukrainy,(który przekazał na ręce radcy Wolskiego czasopismo, w którym w 2004 opublikowano pierwszy (alarmujący) artykuł o stanie cmentarza), Oleksandr Gryszkewycz dobroczynny przedsiębiorca - fundator memoriału.
Radca Rafał Wolski wyraził serdeczne podziękowania władzom miasta, Związkowi Polaków „Aster” oraz wszystkim, którzy przyczynili się do realizacji tak szlachetnej sprawy.
Poświęcenia cmentarza dokonał proboszcz rzymskokatolickiej parafii św. Piotra i Pawła o. Jacek Pyl OMI. U stóp pomnika złożono wieńce i bukiety kwiatów.
Kolejnym punktem programu stało się zwiedzanie Muzeum Starodruków biblioteki uniwersyteckiej z unikatowymi rarytasami drukarstwa polskiego z początku XVI w. po salach którego, sypiąc ciekawostkami, delegację oprowadził, kierownik działu starodruków Oleksandr Morozow. Przyjemnie było usłyszeć, iż nieżyczanie przechowali do dziś niektóre unikatowe egzemplarze, przekazane tu onegdaj przez Uniwersytet Warszawski.
Gościnnie, chlebem i solą, spotkano kierownika WK Ambasady RP w Kijowie w Centrum Kultury Polskiej gdzie prezes Feliksa Bielińska, opowiedziała o pracy Centrum, o znakomitych Polakach Nieżyna, o głównych nurtach działalności Związku „Aster”, zapoznając obecnych z kroniką organizacji. Z dumą zaprezentowała też kolejne edycje opracowań pt. „Polacy w Nieżynie”.
Jednym z głównych punktów programu była wizyta delegacji do Nieżyńskiego Państwowego Uniwersytetu im. M. Gogola i spotkanie z rektorem uczelni, prof. Bojko O.D., który w rozmowie wyraził wdzięczność Konsulatowi RP za wieloletnie wspieranie kontaktów uniwersytetu Nieżyna ze specjalistami z polskich wyższych uczelni. W obecności czcigodnych gości rektor wyraził też wdzięczność wspólnocie polskiej miasta za konkretne sprawy i sprawną współpracę w dziedzinie kultury i edukacji. Wyraził też nadzieję, że strona polska pomoże w organizacji przewidywanej wymiany ukraińskich studentów dla opanowania języka polskiego w uczelniach polskich i studentów polskich celem doskonalenia znajomości języka ukraińskiego w Uniwersytecie Nieżyńskim. Rektor nie wykluczył również ewentualności wprowadzenia na uczelni wykładów z języka polskiego.
Następnie delegacja kijowska spotkała się z dyrektorem Nieżyńskogo Teatru Dramatycznego im. R. Kociubińskiego Jurijem Mukwiczem, który z satysfakcją podkreślił, że do dziś kontynuowane są tradycje i dzieła Łużyckich, znanej dynastii aktorów. Teatr, mimo trudnych czasów lat 90. XX stulecia, funkcjonował bez przerwy. Dziś cieszy się dużą popularnością. Często wyjeżdża na występy gościnne do przeróżnych miast Ukrainy i krajów ościennych.
Swoistym podsumowaniem tego obfitego w wydarzenia dnia stała się prezentacja czwartego tomu wydania «Polacy w Nieżynie», która przebiegała w Teatrze Dramatycznym. Ten kolejny tom przygotowany przez Związek «Aster» poświęcono działaniom wybitnej rodziny Łużyckich. O ich twórczym szlaku, opowiedzieli obecnym Alina Kudriawcewa (w języku polskim) i Anna Chodot (po ukraińsku).
Pasjonujące i wszechstronnie wyważone były wystąpienia: profesora Uniwersytetu Hryhorija Samojlenko, kierownika działu muzeum krajoznawczego W. Jemieljanowa, uniwersyteckiego wykładowcy M. Potapenko, kierownika działu kultury Urzędu Miasta Ł. Szagana, mecenasa O. Gryszkewycza, które zabrzmiały podczas omawiania tej nowej pozycji wydawniczej.
Z unikatowymi zbiorami uniwersyteckiego Muzeum Starodruków delegację zapoznał elokwentny znawca tematu Oleksandr Morozow
W swoim wystąpieniu radca Rafał Wolski m.in. podkreślił: „Miło mi, że społeczność polska czyni tak piękną i chlubną sprawę, sprzyjającą rozwojowi kultury polskiej w mieście. Cieszy mnie, iż ma też ona dobre, otwarte stosunki z władzami miasta, i to jest właśnie to, ku czemu powinnyśmy dążyć w ukraińsko-polskich stosunkach, zarówno w aspekcie gospodarczym, jak i w kulturalnym.
Profesor Bojko O.D., rektor Uniwersytetu Nieżyńskiego, zasugerował, że specjaliści uniwersytetu zawsze gotowi są do rzeczowej, współpracy partnerskiej. Na zakończenie programu prezes «Aster» nagrodziła dyplomami i prezentami aktywnych członków Związku, którzy przyczynili się do edycji czwartego tomu pozycji «Polacy w Nieżynie».
Omówienie tego wydania przeplatane było świetnym programem koncertowym, w którym wystąpili Julia Borszcz, grupa wokalna piosenki polskiej «Gwiazdeczka», bajanista - zasł. artysta Ukrainy, docent nieżyńskiej alma mater - M. Szumśkyj. Polskie przeboje śpiewały Kateryna Rowienczin, Ałła Chomenko, Julia Szugajewa, zaś reprezentacyjna grupa taneczna «Wiktoria» zatańczyła polskiego krakowiaka.
W finale świątecznego programu Felikss Bielińska wyraziła szczerą wdzięczność polskim gościom, którzy zawitali do Nieżyna, władzo miasta za okazywane wparcie działalności Związku oraz wszystkim obecnym, którzy przyszli na to polskie święto, by podzielić się radością Polaków z Nieżyna.
Felicja BIELIŃSKA