Adolf Kondracki
30 maja 2019 r. na terenie Narodowego Memoriału Historyczno-Kulturowego „Groby Bykowni” odbyło się wydarzenie poświęcone pamięci znanego historyka i społecznika Adolfa Kondrackiego – człowieka szczególnego wymiaru, który stał u źródeł polskich organizacji społecznych regionu Kijowa i Ukrainy.
Życie Adolfa Kondrackiego jest przykładem służenia ludziom, przykładem osiągnięcia wysokiego celu, jakim jest ustanowienie prawdziwie braterskich stosunków między Ukrainą i Polską. Jako człowieka o dużym autorytecie wybierano go do kierowniczych organów na I-XVII Kongresach Związku Polaków Ukrainy. Pracował w projekcie „Z polskich rodzin”(w latach 2011-2012).
Wraz z dr. Henrykiem Strońskim założył Zrzeszenie Polskich Naukowców Ukrainy. Towarzystwo Naukowców Polskich Ukrainy. Brał czynny udział w działalności Kijowskiego Polskiego Towarzystwa Kulturalno-Oświatowego im. Adama Mickiewicza. Był wieloletnim, pełnym inwencji, członkiem Kolegium Redakcyjnego „Dziennika Kijowskiego”.
Urodził się 17 maja 1934 r. w Charkowie w rodzinie ukraińskich Polaków. W 1937 roku jego ojcu, na podstawie sfabrykowanego oszczerczego donosu, zarzucono szpiegostwo na rzecz Polski i Japonii i przysądzono najwyższy wymiar kary. Rodzinie udało się uniknąć deportacji na Syberię dzięki ucieczce z wysyłkowego punktu. Ojca rehabilitowano w 1957 roku, zaś pozostałych członków rodziny dopiero w 1994 roku.
Przez wiele lat owocnej pracy A. Kondracki został odznaczony wysokimi nagrodami państwowymi Ukrainy i Polski: Order „Odznaka Honoru” (Ukraina, 2004), „Za zasługi III stopnia” (Ukraina, 2005). W 1999 r. Otrzymał odznakę Zasłużony dla Kultury Polskiej. Za znaczący wkład w umocnienie polsko-ukraińskiej przyjaźni został odznaczony Orderem Krzyża Grunwaldu Rzeczypospolitej Polskiej (2009) oraz 9 kwietnia 2015 r. jednym z najwyższych odznaczeń w Polsce - Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi RP za wybitne zasługi w popularyzowaniu polskiej historii i kultury, za działalność na rzecz społeczności polskiej na Ukrainie.
Syn cynicznie tytułowanego „wroga ludu”, zastrzelonego i pochowanego w którymś z bykowniańskich grobów, był jednym z tych, dzięki któremu w dobie sowieckiej prawda o pochówkach w Bykowni, pomimo wszystkich prób uciszenia, wydobywała się na jaw, a w niepodległej Ukrainie była gruntowniej badana.
Jego ostatnią pracą naukową pracą naukową był referat pt. „Polski ślad w bykowniańskich pochówkach” wygłoszony przez niego na naukowo-praktycznej konferencji pod dewizą „Wspólna przeszłość. Ukraińcy i Polacy - ofiary komunistycznego terroru” zwołanej z okazji 75. rocznicy zbrodni Katyńskiej w dniu 25 marca 2015 r. Dokładnie miesiąc później 25 kwietnia 2015 r. odszedł od nas na zawsze.
Uczestnicy przedsięwzięcia złożyli kwiaty i zapalili znicze na masowych grobach Międzynarodowego Memoriału Pamięci Ofiar Totalitaryzmu w latach 1939–1941, a także złożyli kwiaty na grobie Adolfa Kondrackiego na Cmentarzu Leśnym.
Olga OZOLINA
