Dziś: sobota,
27 lipca 2024 roku.
Pismo społeczne, ekonomiczne i literackie
Archiwum 2019
Ojciec polskiej opery
Wsłuchując się w muzykę Moniuszki

W ramach projektu „Hołosijiwska rezydencja” i przy wsparciu Kijowskiego Narodowościowo-Kulturalnego Stowarzyszenie Polaków „Zgoda" (prezes Oleg Krysin) 8 czerwca w Muzeum Maksyma Rylskiego w KIjowie odbył się koncert poświęcony 200. rocznicy urodzin polskiego kompozytora Stanisława Moniuszki.

„Jeżeli nasz Fryderyk Chopin – konstatował w przedmowie Bartosz Jabłoński - I Radca Ambasady RP na Ukrainie – stał się znakomitością dla całego świata, to Stanisław Moniuszko – był takim przede wszystkim dla Polski!” I jest tak rzeczywiście, jako że drugiemu najbardziej znanemu kompozytorowi polskiemu dane było się stać ojcem opery narodowej. I nie tylko Polski, lecz i Białorusi!

Twórczy dorobek Moniuszki mieści niezliczoną ilość kompozycji - 22 oper i operetek, 3 balety, utwory symfoniczne, requiemy i msze, muzyka do sześciu spektakli teatralnych, wodewile, utwory na fortepian, organy i orkiestrę, blisko 80 romansów oraz (według różnych źródeł) od 268. do 400 pieśni!  Pieśni najczęściej komponowane były do słów takich poetów jak: Adam Mickiewicz, Józef Kraszewski, Władysław Syrokomla, Jan Czeczot, Teofil Lenartowicz.

Urodził się Stanisław Moniuszko 5 maja 1819 roku w majątku Ubiel, w rodzinie szlacheckiej. Początkowo w kierunku muzycznym kształciła go matka Elżbieta (z domu Madżarska) grając synowi na klawikordzie „Śpiewy historyczne" Juliana Niemcewicza. Ojciec, Czesław Moniuszko, był uczestnikiem kampanii napoleońskiej 1912 r. Ojciec miał aspiracje literackie, m.in. napisał poemat pt. „Rok 1812". Żona S. Moniuszki - Aleksandra Müllerówna, z którą ożenił się w 1840 r., urodziła 10-cioro dzieci.

Gdy rodzina przeniosła się do Warszawy, ośmioletni Moniuszko rozpoczął naukę muzyki u Augusta Freyera, organisty w miejscowym kościele Świętej Trójcy. Po trzech latach rodzina przeprowadziła się do Mińska, gdzie Moniuszko kontynuował naukę u Dominika Stefanowicza. W 1837 wyjechał do Berlina, aby kształcić się muzycznie u Tarła Rungenhagena, (ukończył studia w 1840.)  Następnie zamieszkał w Wilnie, gdzie działał jako organista, kompozytor, pedagog i organizator życia muzycznego w mieście. W 1858, ponownie przeniósł się wraz z rodziną do Warszawy, gdzie objął stanowisko dyrektora i organizatora opery. Jednocześnie od 1864 był wykładowcą w Instytucie Muzycznym w Warszawie. Kilka miesięcy po udanej warszawskiej premierze „Halki”, Moniuszko wyruszył do Pragi, Niemiec, Paryża. W europejskich podróżach poznał m.in. Rossiniego, Aubera, Gounoda, Smatanę, Liszta. Znużony pracą, stałymi trudnościami materialnymi, zmarł na atak serca w 1872 roku w Warszawie. Miał wówczas 53 lata.

Pogrzeb artysty, w którym uczestniczyło blisko 100 tysięcy osób, stał się pochodem patriotycznym, manifestacją narodową. Kompozytor został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. Większość pamiątek po nim przechowuje Warszawskie Towarzystwo Muzyczne noszące Jego imię.

W programie wieczoru wystąpili: organizator koncertu - Helena Arendarewska (fortepian), Maryna Garkusza (sopran, współorganizator koncertu), Pawło Bielski (baryton), Ariadna Tereszczenko (sopran), Anton Pankin (flet) i najmłodszy uczestnik - 17-letni uczeń Lubelskiej Szkoły Muzycznej im. T. Szyligowskiego Jan Bodrow (bas,).
W programie znalazły się też utwory fortepianowe i wokalne Stanisława Moniuszki i innych kompozytorów. Zobrazowaniu twórczości kompozytora towarzyszyła wideo prezentacja przygotowana przez Olgę Smolnicką.

A ponadto Helena Arendarewska zademonstrowała zebranym prawdziwy rarytas - pożółkły od czasu clavier opery „Halka”. - Mój dziadek Franciszek Bodziński – zwierzyła się Helena – sprezentował go mojej ciotce Elżbiecie (starszej siostrze mojej mamy Zofii) jeszcze sto lat temu z następującą dedykacją: „Mojej ukochanej córce od ojca. Lwów, 1 maja 1918 r.”.

W instalacji słownej wieczoru Wanda Pawłowa, Zasłużona dla Kultury Polskiej, zarecytowała wiersz Adama Mickiewicza „Do Niemna” zaś chwilę po tym utwór Moniuszki zatytułowany identycznie wykonali Helena Arendarewska – (fortepian) i Anton Pańkin – (flet).

Po części koncertowej wszyscy uczestnicy programu kontynuowali obcowanie przy herbatce w muzealnym ogrodzie pamiętającym gospodarza rezydencji - Maksyma Rylskiego.

Informacja własna

Передплатити „Dziennik Kijowski” можна протягом року в усіх відділеннях зв’язку України