W Warszawie 6 listopada 2020 r. toczył obrady VII Zjazd Federacji Mediów Polskich na Wschodzie. W forum uczestniczyli przedstawiciele ponad 50 redakcji m.in. z Ukrainy, Białorusi, Litwy, Rosji, Kirgistanu, Kazachstanu, Słowacji, Czech, Mołdawii i Węgier. Niestety, w związku z pandemią koronawirusa większość uczestników wydarzenia wzięło w nim udział w trybie online na platformie programu Zoom.
W części otwartej spotkania Federacji zabrali głos goście z Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Sejmu i Senatu RP, Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
Organizatorami Zjazdu byli Fundacja Wolność i Demokracja i Fundacja Pomoc Polakom na Wschodzie. Projekt jest współfinansowany przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów w ramach zadania publicznego dotyczącego pomocy Polonii i Polakom za granicą.
Federacja Mediów Polskich na Wschodzie to organizacja, która reprezentuje polskie redakcje działające na Wschodzie. Federację Polskich Mediów na Wchodzie powołali 24 września 2013 roku przedstawiciele ponad 30 polskich redakcji z krajów dawnego ZSRS, uczestniczący w konferencji „Polskie media na Wschodzie” zorganizowanej w Senacie RP przez Fundację Wolność i Demokracja.
Federacja jest ciałem wspierającym i reprezentującym Polaków mieszkających za wschodnią granicą. Członkowie Federacji spotykają się regularnie od 2013 roku, aby dyskutować o sytuacji polskich mediów i przypominać władzom o swoich postulatach. Ponadto zjazdy Federacji służą integracji środowiska dziennikarskiego, sprzyjają poszerzaniu współpracy, wymianie doświadczeń oraz realizacji wspólnych przedsięwzięć.
W części inauguracyjnej Zjazdu sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta Adam Kwiatkowski przemawiał w imieniu prezydenta RP Andrzeja Dudy. Podkreślił, że w tych trudnych czasach, gdy cały świat mierzy się z pandemią, można się spotkać i rozmawiać o roli mediów polskich na Wschodzie.
„Parę miesięcy temu środowisko mediów polskich na Wschodzie, jak też aktywnych Polaków, którzy aktywnie uczestniczyli w wydarzeniach, które się działy za naszą polską granicą, straciło Mirosława Rowickiego – człowieka, którego nie należy przedstawiać. To zasłużony redaktor, który najpierw był żegnany na Ukrainie, potem w Warszawie, odznaczony przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Musimy kontynuować jego testament dla dobra mieszkańców, którzy są na Wschodzie, a także dla dobra naszych dwustronnych relacji” – dodał Kwiatkowski.
„To, co robicie, może przekonywać do pełnienia waszej roli także tych najmłodszych. Możecie pokazywać im, że jest sens angażowania się w działalność polską, kontynuowanie tradycji, dbanie o język, miejsca pamięci” – zwrócił się do dziennikarzy.
Wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska uważa, że powołanie Federacji Mediów Polskich na Wschodzie w 2013 r. – to przede wszystkim kontynuowanie bliskiej współpracy środowisk polskich reprezentujących jej działaczy. „To stała budowa wspólnoty narodowej bez względu na miejsce zamieszkania. Jesteśmy jednym narodem, mamy wspólną historię, łączą nas wspólne cele. Nawet gdyby nie wszyscy tu mieli polskie korzenie, to jestem przekonana, że macie polską duszę. Czuje się to w waszej pracy i działaniach” – sądzi wicemarszałek.
„Państwo jako przedstawiciele mediów nie jesteście biernym obserwatorem zagrożeń. Z podziwem obserwowałam z bliska wasze aktywne zaangażowanie w ukraińską Rewolucję Godności czy w wojnę na Donbasie. Ryzykowaliście czasami życiem, aby przekazać rzetelny dostęp do informacji. Byliście wielokrotnie głównym źródłem informacji, a wasza postawa budowała z kolei postawę obywatelskości, ale tak naprawdę znacznie szerzej. Ta rola mediów jest szczególnie istotna w związku z wydarzeniami, jakie z zapartym tchem obserwujemy teraz na Białorusi – pragnienie wolności, budowania demokratycznego państwa. Tu znowu jesteście na pierwszej linii frontu” – zwróciła się do przedstawicieli mediów.
„Jesteście źródłem informacji na temat działalności różnych środowisk. Dzięki temu Polska mogła udzielić odpowiedniego wsparcia lokalnym środowiskom, trafnie i celnie odpowiedzieć na te potrzeby” – dodała Gosiewska.
Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Michał Dworczyk uważa, że to spotkanie jest niezwykle ważne, bo daje możliwość tworzyć swoistą platformę współpracy między niezwykle wartościowymi środowiskami, czyli przedstawicielami polskich mediów na Wschodzie. „W dzisiejszym czasie media są szczególnie istotne” – oznajmił Dworczyk.
Sekretarz stanu, pełnomocnik rządu do spraw Polonii i Polaków za Granicą Jan Dziedziczak powiedział, że spotykam się z przedstawicielami mediów w podwójnej roli – osoby zajmującej się wsparciem dla Polaków na Wschodzie, ale również człowieka, który się interesuje mediami. Według niego, rola mediów – to informowanie o wydarzeniach polskich, formowanie pojęć o tradycjach, historii, ale także integracja środowisk. „Jesteście aktywni w tych krajach, z których pochodzicie. Nie jesteście obojętni – ten etos inteligencki jest przez was pokazywany. Z jednej strony, to buduje wasze środowiska jako poważnego gracza, z którym trzeba się liczyć. Po drugie, to również aktywna mniejszość polska, coś, co wpływa na relacje między naszymi krajami. Mamy was jako pośredników, kolejnych ambasadorów obok naszej oficjalnej dyplomacji. To jest rola absolutnie nie do przecenienia” – cieszy się Dziedziczak.
Zastępca dyrektora Departamentu Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą Ministerstwa Spraw Zagranicznych Sławomir Kowalski powiedział, że resort polskiego MSZ gorąco kibicuje Federacji Mediów Polskich na Wschodzie od czasów jej powstania. „Wiemy dobrze, jak wielkie znaczenie mają media polonijne dla Polaków żyjących poza Ojczyzną, zwłaszcza na Wschodzie. Dzięki mediom społeczność polska ma możliwość aktywnie i emocjonalnie uczestniczyć w życiu Polski. Oddalenie przestaje grać rolę. Możliwa jest natychmiastowa realizacja przedsięwzięć, mobilizacja wspólnych celów i zamierzeń, a także aktywizacja i zaangażowanie Polaków za granicą w promocji Polski i wszystkich wartości, jakie reprezentuje narodowa spuścizna i nasz wspólny dorobek. Publikacje zamieszczane na ramach prasy polonijnej są unikalnym i niezwykle cennym źródłem informacji o życiu społeczności Polski za granicą. Teraz znaczenie komunikacji medialnej nabrało dodatkowej mocy” – tłumaczy Kowalski.
Jerzy Wójcicki, prezes Federacji Mediów Polskich na Wschodzie, podkreślił, że trakcie organizowania zjazdu pojawiło się bardzo dużo trudności, m.in. logistycznych. „Na szczęście, udało się zorganizować dane forum. Nasza Federacja chce stworzyć odpowiednią platformę współpracy, prowadzić dialog z odpowiednimi instytucjami, reprezentować wszystkie media polonijne” – dodał prezes.
Na Zjeździe debatowano m. in o roli Federacji Mediów Polskich na Wschodzie w promocji inicjatyw współpracy międzynarodowej - Trójmorze, Trójkąt Lubelski, w której udział wzięli: Paweł Bobołowicz, Wojciech Jankowski, Grzegorz Kuczyński, Andrzej Pisalnik, Rajmund Klonowski. Moderatorem spotkania był Piotr Pogorzelski.
Zjazd zakończyło zamknięte zebranie członków Federacji Polskich Mediów na Wschodzie, na którym przyjęto Uchwałę dziennikarzy polskich i polonijnych zrzeszonych w FMPnW (przytaczamy poniżej) oraz jednogłośnie postanowiono przedłużyć kadencję Zarządu Federacji pod kierownictwem prezesa Jerzego Wójcickiego z Winnicy na następny rok.
***
Uchwała nr 1/2020 podjęta przez dziennikarzy polskich zrzeszonych w Federacji Mediów Polskich na Wschodzie (FMPnW) w trakcie spotkania w dniu 6 listopada 2020 r.
Dziennikarze polscy i polonijni zrzeszeni w FMPnW, która działa na rzecz krzewienia języka i kultury polskiej, a także promowania dobrego imienia Polski w ich krajach zamieszkania, deklarują chęć dalszego poprawiania jakości treści swoich mediów przy aktywnej współpracy z partnerami z Polski.
Dla dużej części z nas tworzenie mediów polskich i polonijnych to działalność społeczna, trwająca często 24 godziny na dobę. W swojej pracy zmagamy się z wyzwaniami związanymi z utrzymaniem ciągłości realizowanych przez nas działań – mimo braku wsparcia w pierwszej połowie każdego kolejnego roku – oraz wewnętrznymi uwarunkowaniami politycznymi i społecznymi pojawiającymi się w naszych krajach.
Zaznaczamy, iż jakościowe zmiany w działalności FMPnW wymagają wyznaczenia planu rozwoju naszej organizacji w perspektywie czasowej do 2030 r. Zarysowanie obszarów, które wymagają wsparcia oraz skierowanie wspólnych wysiłków i zasobów na konkretne zadania, pozwoli usprawnić komunikację pionową oraz horyzontalną i pokaże naszym partnerom gotowość polskich mediów do wprowadzenia pozytywnych zmian.
Ze względu na wyzwania, które przyniósł w 2020 rok, w tym te związane z epidemią koronawirusa, informujemy, że dokładamy wszelkich starań do rzetelnego informowania o rozwoju sytuacji z uwzględnieniem punktu widzenia państwa polskiego.
Federacja Mediów Polskich na Wschodzie nie akceptuje łamania praw człowieka zarówno na Białorusi, jak i w żadnym innym kraju, w którym aktywni są jej członkowie. Opieramy swoją działalność na wartościach chrześcijańskich i demokratycznych, nie możemy być bierni wobec sytuacji, w której władze centralne stosują instrumenty represji, podobne do tych, jakich używano wobec naszych dziadków i pradziadków w latach 1937-1938.
Jesteśmy bardzo przychyli inicjatywom podobnym do Międzymorza czy Trójkąta Lubelskiego z uwzględnieniem aktywnego, a nie biernego, uczestnictwa krajów, które reprezentujemy. Zapewniamy również o naszej gotowości podjęcia działań mających na celu popularyzację tych inicjatyw na łamach wszystkich kierowanych przez nas mediów.
Biorąc pod uwagę obecną sytuację międzynarodową wywołaną pandemią, jak również w celu przyspieszenia i usprawnienia prac FMPnW jesteśmy gotowi zbierać się w trybie on-line.
Odczuwamy silne wsparcie naszej aktywności płynące ze strony polskiego rządu i polskich instytucji pozarządowych. Zauważamy, że nasze postulaty sprzed roku, polegające na zapewnieniu ciągłości wsparcia, zostały uwzględnione i są brane pod uwagę podczas formowania budżetu na 2021 i kolejne lata. Apelujemy przy tym o przywrócenie dwuletniej promesy zapewniającej ciągłość i skuteczność pracy naszych redakcji.
