Sytuacja epidemiczna niemiłosiernie wprowadziła swe korektywy do kalendarza obchodów wielkich dat zmuszając do przesunięcia uroczystości poświęconych 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja na pierwszą dekadę czerwca.
Podniosłym uwydatnieniem tegorocznych obchodów tego święta stała się wizyta na Ukrainę Wicemarszałek Sejmu RP pani Małgorzaty Gosiewskiej. Pani Wicemarszałek objęła swoim patronatem wystawę „Konstytucja 3 Maja. Historia i tradycja”, którą 8 maja w przededniu jej przybycia na Ukrainę otwarto uroczyście przed Katedrą Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Kamieńcu Podolskim.
Natomiast w pierwszym dniu wizyty w Kijowie, 9 czerwca Pani Małgorzata Gosiewska wraz przedstawicielami korpusu dyplomatycznego na czele z Ambasadorem RP na Ukrainie Bartoszem Cichockim oraz reprezentantami polskiej społeczności stolicy złożyła kwiaty na bratniej mogile 114 żołnierzy Wojska Polskiego (przede wszystkim 5 i 6 Pułku Piechoty Legionów), którzy walczyli w maju i czerwcu 1920 roku w obronie Kijowa od bolszewickiej nawały, w tym na Przyczółku Browarskim.
10 czerwca Pani Wicemarszałek w Radzie Najwyższej uczestniczyła w posiedzeniu w ramach Trójkąta Lubelskiego wraz z wiceprzewodniczącym Seimasu Republiki Litewskiej Pauliusem Saudargasem i wiceprzewodniczącym Rady Najwyżej Ukrainy Rusłanem Stefańczukiem. Następnie wzięła również udział w spotkaniu z przedstawicielami Medżlisu Tatarów Krymskich.
W tym też dniu Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska wraz z litewskim i ukraińskim odpowiednikami w randze reprezentowanych stanowisk była gościem honorowym przyjęcia w ogrodach Soboru Sofijskiego, które zorganizowała Ambasada RP i Ambasada Litwy w Kijowie z okazji 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3-Maja.
W tym uroczystym wydarzeniu uczestniczyli także szefowie placówek dyplomatycznych akredytowanych na Ukrainie, przedstawiciele kierownictwa władz publicznych, m.in. prezydent m. Kijowa Witalij Kliczko, liczni politycy ukraińscy, duchowni, działacze nauki, kultury i biznesu, dziennikarze, przedstawiciele społeczności i organizacji polskich i litewskich na Ukrainie.
W wygłoszonym na otwarciu obchodów przemówieniu Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska zaznaczyła, że Konstytucja 3 Maja była dziełem niezwykłym, które integrowało Narody, pozostawiając je wolnymi, jak również, że stanowiła fundament do budowy nowoczesnego państwa i społeczeństwa. Jej szybkie zniesienie, nie zatarło „ducha wolności”, który był przekazywany przez kolejne pokolenia i który pozwalał marzyć Polakom o wolnej i niepodległej Polsce, by w końcu ją odzyskać. Podkreśliła też, że ten „duch wolności” zawartyw Konstytucji 3 Maja, każe nam upominać się o inne, sąsiednie narody, którym odbierana jest wolność i prawo do samostanowienia.
Do głębokich przemyśleń i wniosków, jakie powinniśmy czerpać z historii apelował w swoim wystąpieniu Wiceprzewodniczący Rady Najwyżej Ukrainy Rusłan Stefańczuk. „Nie będziemy się dziś sprzeczać – zaznaczył – która z konstytucji jest starsza: 3.Maja, czy Pyłypa Orłyka. Ważnym jest to, że ponad 200 lat temu nasze narody gotowe były współżyć według zasad jakie one przyjęły i jakie dla wszystkich były zrozumiałe. Ważnym jest wyciągać wnioski z historii, pamiętając, że rok po przyjęciu konstytucji nastąpiła z pewnej strony potężna agresja wobec naszych krajów. I oto minęło 230 lat i z tą agresją znów mamy do czynienia. Cieszę się niezmiernie, że dziś razem myślimy o tym jak zjednoczyć się i wspólnie przeciwdziałać tej agresji wobec naszego kraju, będącej agresją wobec całego ucywilizowanego świata”.
Uroczystościom towarzyszyła wystawa poświęcona Konstytucji 3-go Maja, pod Honorowym Patronatem Wicemarszałek Małgorzaty Gosiewskiej, będąca wspólnym dziełem polskim i litewskim. Współtwórcą tej wystawy jest Muzeum Historii Polski, a inicjatorem jej ekspozycji Instytut Polski w Kijowie.
Współorganizatorami wydarzenia wystąpiły Międzynarodowe Stowarzyszenie Przedsiębiorców Polskich na Ukrainie oraz Instytut Polski w Kijowie. Partnerzy Strategiczni: ORLEN Lietuva i PGNiG, oraz Partnerzy: Modern Expo i NOVUS
Prawdziwym prezentem dla gości święta był występ ukraińskiego kobzarza Tarasa Kompaniczenko wraz z zespołem „Choreja Kozacka”, którego inauguracyjne wykonanie „Bogurodzicy” wywołało wzruszenie i ogromne emocje.
A. KOSOWSKI
(Zdjęcia A. Płaksina)