"Jest taki dzień, bardzo ciepły, choć grudniowy,
Dzień, zwykły dzień, w którym gasną wszelkie spory
Jest taki dzień, w którym radość wita wszystkich
Dzień, który już każdy z nas zna od kołyski..."
Od 2016 r. w Białej Cerkwi funkcjonuje noworoczna tradycja. Jedna z ulic w centrum - Lesia Kurbasa – na kilka tygodni przeobraża się w aleję choinek. W bieżącym roku władze miasta zaproponowały Stowarzyszeniu Kultury Polskiej im. Z. Krasińskiego udekorowanie jednego z drzewek. Uczniowie Polskiej Szkoły Sobotniej działającej przy Stowarzyszeniu z zapałem wzięli się do pracy. Przynieśli nożyczki oraz kolorowy papier i pod kierunkiem naszej mistrzyni rękodzieła, Ireny Żydeckiej praca ruszyła pełną parą.
Postanowiono, że środkowa część choinki zostanie ozdobiona papierowymi krążkami z wycinankami o motywach łowickich, a wszystkie pozostałe będą wizytówkami naszego Stowarzyszenia i Szkoły. Gdy bombki były gotowe, zostały ofoliowane, aby deszcz i śnieg ich nie zniszczył. Choinkę należało udekorować o określonej godzinie, w czasie kiedy dzieci były na zajęciach lekcyjnych w swoich szkołach. Tak więc nauczyciele przypomnieli sobie czasy dzieciństwa bawiąc się przy dekorowaniu świątecznego drzewka. Efekty pracy w pełni można było podziwiać dopiero wieczorem, gdy na choince zapłonęły elektryczne światełka. Wszyscy zaangażowani w przygotowanie dekoracji z zadowoleniem patrzyli na końcowy efekt swojej pracy.
Kolejnym działaniem Stowarzyszenia związanym z Bożym Narodzeniem był Konkurs Potraw Wigilijnych pod hasłem „Wspieramy polską tradycję”. Na stołach pojawiły się m.in. kapuśniaczki, chleby pieczone, pierogi z kapustą i ziemniakami, kompot z suszu, paszteciki z kapustą i grzybami, śledzie, sałatki jarzynowe, pieczone ryby oraz makowiec.
Rozstrzygnięcie Konkursu jest połączone ze spotkaniem opłatkowym. Członkowie Stowarzyszenia cieszyli się, że i w tym roku mogli uczestniczyć w tym szczególnym wydarzeniu. Z ochotą smakowali i oceniali wigilijne przysmaki, aby wyłonić zwycięzców rywalizacji na najlepsze dania związane z uroczystą kolacją poprzedzającą Boże Narodzenie.
W konkursie potraw wigilijnych:
- I miejsce zdobyła Wiktoria Czernienko za gotowane pierogi z kapustą i ziemniakami, polane masłem z podsmażoną cebulą,
- II miejsce zajął Włodzimierz Kropelnicki, który serwował gorące paszteciki z kapustą i grzybami,
- III miejsce uzyskała Ałła Szatunowa za makowiec, będący obowiązkowym świątecznym wypiekiem na wigilijnym stole.
Podczas wieczerzy członkowie Stowarzyszenia oglądali trzeci odcinek polskiego serialu z 1973 r. pod tytułem „Wielka miłość Balzaka”, w którym wielki francuski pisarz poznaje świąteczne tradycje obowiązujące w ojczyźnie jego ukochanej.
Uczestnicy konkursu Potraw Wigilijnych pod hasłem „Wspieramy polską tradycję”
Ważnym momentem spotkania było tradycyjne dzielenie się opłatkiem i składania życzeń, a także śpiewanie kolęd.
Prezes Stowarzyszenie i jednocześnie dyrektor Polskiej Szkoły Sobotniej, Helena Chomenko opowiedziała o symbolicznym znaczeniu potraw występujących na stole wigilijnym. Tradycja ta sięga odległych czasów pogańskich, gdy słońce było bogiem. Od 22 grudnia dzień się wydłuża, a noc jest coraz krótsza, zaczyna przybywać słońca, a wraz z nim nadziei na nowe życie. W kalendarzach wielu ludów zimowe przesilenie stanowiło najważniejszy punkt cyklu liturgicznego, związany z nieskrępowanym świętowaniem zwycięstwa jasności nad ciemnością.
Grzyby, jako owoce lasu pozwalały także udobruchać leśne demony: Leszego i inne żyjące w gęstwinie licha. Mak na stole wigilijnym był łącznikiem między dwoma światami, tym i tamtym. Wszystkie zachowania miały magiczne znaczenie. Dzisiejszy zwyczaj przygotowywania 12 potraw wigilijnych to nic innego jak pozostałość po pogańskim dziękczynieniu za zbiory. 12 właśnie dlatego, że wypadało podziękować bogom za cały rok, wszystkie dwanaście miesięcy.
Zwycięzcy konkursu
Obejrzeliśmy również nagranie naszego występu w Kijowie 11 grudnia podczas Ogólnoukraińskiego Festiwalu Polskich Kolęd i Pastorałek „Hej Kolęda, Kolęda!”, zorganizowanego przez Związek Polaków Ukrainy. Byliśmy dumni z tego, że niespełna miesiąc po Obwodowym Konkursie Recytatorskim Poezji Patriotycznej udało się przygotować jasełka z udziałem ponad 20 osób, w wieku od 9 do 48 lat. Warto zaznaczyć, iż prawie wszyscy biorący udział w inscenizacji to debiutanci, niemający żadnego doświadczenia w publicznych występach. Jednak po kilku próbach, jakie odbyliśmy, okazało się, że w każdym drzemią ukryte talenty aktorskie i wokalne, albowiem scenki związane z Bożym Narodzeniem przeplatane były śpiewaniem kolęd.
Realizacja różnych form działalności Stowarzyszenia odbywa się w naszej siedzibie, co jest możliwe dzięki dofinansowaniu kosztów utrzymania pomieszczeń przez Fundację Wolność i Demokracja.
(Projekt wspierany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2021)
Helena CHOMENKO,
Paweł KASPRZYK (nauczyciel skierowany przez ORPEG)
