W stolicy Ukrainy członkowie Kijowskiego Narodowościowo-Kulturalnego Stowarzyszenia Polaków „Zgoda" zdecydowali, że najbardziej odpowiednim miejscem dla przeprowadzenia tego wspaniałego spotkania z poezją będzie sad przed domem (obecnie muzeum) wybitnego poety Ukrainy Maksyma Rylskiego
Rok 2022 został ustanowiony przez Sejm RP Rokiem Romantyzmu Polskiego. Data jest nieprzypadkowa, bowiem dwieście lat temu w Wilnie ukazały się „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza. One to zawarte w pierwszym tomie „Poezji” wyznaczyły początek polskiego romantyzmu. Stąd też zgodnie z porządkiem rzeczy kanwą 11. edycji Narodowego Czytania stały się „Ballady i romanse” największego polskiego wieszcza, które to w sobotę 3 września połączyły we wspólnym czytaniu Polaków i osoby polskiego pochodzenia na całym świecie.
***
W stolicy Ukrainy członkowie Kijowskiego Narodowościowo-Kulturalnego Stowarzyszenia Polaków „Zgoda" na czele z prezesem Olegiem Krysinem zdecydowali, że najbardziej odpowiednim miejscem dla przeprowadzenia tego wspaniałego spotkania z poezją będzie sad przed domem (obecnie muzeum) wybitnego poety Ukrainy Maksyma Rylskiego, w twórczości którego Adam Mickiewicz zajmuje miejsce szczególne, chociażby ze względu na jego polski rodowód czy też kongenialny, tzn. dorównujący pod każdym względem oryginałowi, przekład jego arcydzieła „Pan Tadeusz”.
Spotkanie zaszczycili swoją obecnością Ambasador RP w Ukrainie Bartosz Cichocki, Dyrektor Instytutu Polskiego w Kijowie Robert Czyżewski i konsul RP w Ukrainie Jacek Gocłowski.
Otwierając 11. odsłonę Narodowego Czytania Pan Ambasador podziękował za współtworzenie akcji i odczytał przesłanie Andrzeja Dudy, w którym Prezydent Polski zwrócił się do uczestników m. in. z takimi słowami:
– Dwieście lat temu w Wilnie zostały wydane Ballady i romanse Adama Mickiewicza – zbiór poezji, który zapoczątkował w Polsce romantyzm. Młodzieńcze, a jednocześnie bardzo dojrzałe wiersze okazały się przełomowe i dzisiaj trudno wyobrazić sobie bez nich dalsze dzieje naszej literatury. (…) Romantyzm to istota polskości i fundament nowoczesnej tożsamości naszego narodu. To epoka zmagań z zaborcą, utrwalona w biografii Adama Mickiewicza oraz tych wszystkich polskich patriotów, uczestników tajnych stowarzyszeń i powstań, działaczy emigracyjnych i spiskowców, którzy na różne sposoby, w kraju i na obczyźnie, czynem i słowem toczyli bój o suwerenną Rzeczpospolitą”.
Przy romantycznej wczesnojesiennej pogodzie u stóp obelisku zwieńczonego popiersiem mistrza poezji ukraińskiej Maksyma Rylskiego długo rozbrzmiewały wiekopomne ballady i romanse Adama, jak w języku oryginału, tak i w tłumaczeniu na język ukraiński.
***
Tradycyjnie akcją Narodowego Czytania rozpoczęła rok szkolny grupa dzieci z Polskiej Sobotniej Szkoły w Kijowie przy Związku Polaków Ukrainy przybywających w tym roku z przyczyn działań wojennych w Ukrainie w Domu Polonii w Pułtusku wraz z przedstawicielami polonijnych organizacji Ukrainy z różnych jej zakątków: Mariupola, Charkowa, Zaporoża, Żytomierza, Kijowa, Łucka. W deklamowaniu wierszy wzięli też udział prezes Związku Polaków Ukrainy Antoni Stefanowicz i Dyrektor Domu Polonii w Pułtusku Michał Kisiel.
Do akcji w biurze ZPU w Kijowie tradycyjnie dołączyli się przedstawiciele kijowskich organizacji zrzeszonych w Związku Polaków Ukrainy, w tym działacze z KPKO Stowarzyszenia im. A. Mickiewicza, KNKSP „Zgoda”, „Domu Polonii w Kijowie”, ZPIT „Polanie znad Dniepru”, OS „Polonia”. Funkcję koordynatora tej akcji w Kijowie pełnił dyrektor biura ZPU Rościsław Raczyński.
***
Trzeciego września Szkoła Języka i Kultury Polskiej przy Chmielnickim Miejskim Związku Polaków im. Władysława Reymonta była gospodarzem tradycyjnego spotkania studentów i członków Związku z okazji rozpoczęcia nowego roku akademickiego, a także udziału w ogólnopolskiej akcji polskiej pary prezydenckiej „Narodowe czytanie”.
W tym roku odbyło się online spotkanie, podczas którego, jak zawsze, w ciepłej przyjaznej atmosferze, odczytano ballady i romanse Adama Mickiewicza.
***
3 września 2022 roku, na platformie ZOOM, odbyło się Narodowe Czytanie 2022 on-line, organizowane we współpracy zrzeszeń: KPKO Stowarzyszenie im. A. Mickiewicza, OS Polonia i Wspólna Przestrzeń Polskości. W akcji uczestniczyli Polacy z Kijowa i z innych miast Ukrainy, którzy przebywają obecnie w Polsce i w Niemczech. Przedsięwzięcie prowadził - prezes pozarządowej organizacji Polaków "Wspólna Przestrzeń Polskości" Ołeksij Wychor.
Podczas spotkania, dzięki inicjatywie Katarzyny Skoczelas, na kilka minut połączono się z uczestnikami spotkania w Kijowie, organizowanego przez KNKP "Zgoda" w Domu-Muzeum Maksyma Rylskiego.
***
Na schodach Pałacu Branickich w Białej Cerkwi 3 września „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza czytali uczniowie Polskiej Sobotniej Szkoły przy Stowarzyszeniu Kultury Polskiej im. Zygmunta Krasińskiego. W wydarzeniu wzięli udział proboszcz i wikariusz białocerkowskiego kościoła św. Jana Chrzciciela, prezes Związku Polaków „Bez granic” Helena Sedyk, nauczyciele i uczniowie szkoły ogólnokształcącej nr 1 i inni miłośnicy słowa.
Na pamiątkę tego wydarzenia nagrodą dla czytających była broszura o zabytkach Ziemi Kijowskiej. Próby Czytania odbywały się w sali Polskiej Szkoły Sobotniej, utrzymanie której wspierane jest ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach zadania publicznego dotyczącego pomocy Polonii i Polakom za Granicą 2022. Projekt „Wspieranie struktur oświatowych na Ukrainie” realizowany przez Fundację Wolność i Demokracja.
***
Organizacja społeczna "Liga Polonistów", powstała już po wybuchu wojny i jednoczy polonistów, którzy rozpowszechniają język polski, kulturę i tradycje Polski. Aby serdecznie podziękować polskiemu narodowi, pomimo wojny, dołączyła się ona do 11. edycji akcji Narodowego Czytania. Zebraliśmy się zatem w Irpieniu, w mieście, które przeżyło okupację i niestety zostało srodze zniszczone. Obecnie wbrew trwającej wojnie stopniowo miasto wstaje z ruin, pokazując wyraziste świadectwo tego, że kultura i cywilizacja zwycięża nad okrutnym barbarzyństwem.
W organizacji akcji wzięli także udział przedstawiciele Magistratu Irpienia, Miejskiej Biblioteki im. M. Rylskiego, Centrum "Re re kum kum klub". Utwory z mickiewiczowskiego tomu "Ballady i romanse" czytali nauczyciele Ligi Polonistów, uczniowie Szkoły Językowej funkcjonującej przy Lidze oraz amatorzy języka polskiego, literatury i kultury polskiej.
Oprócz czytania ballad posłuchaliśmy utworów Chopina na fortepianie deklamacji naszych najmłodszych recytatorów wierszy polskich, zobaczyliśmy wideo-prezentacje o Polsce i wideo z frontu gdzie walczy białoruski batalion im. Dmytra Apanasiewicza “Terrora”, nazwany tak na cześć chłopca, który zginął w walkach za miasto Irpiń. Aktualnie Batalion walczy teraz o niepodległość na południu, gdy pozwala na to sytuacja chłopcy, nawet w okopach, czytają książki i chętnie przeczytali nam balladę «Świtezianka» w języku białoruskim.
***
Klub PKP UA - pierwszy i największy klub konwersacyjny na Ukrainie już od 6 lat bierze udział w Ogólnopolskich Czytaniach. W 2022 roku odbyło się Czytanie online, do którego przyłączyło się ponad 20 uczestników z Ukrainy, Polski, Niemiec i Ameryki, a transmisję obejrzało ponad 700 widzów. Podczas spotkania, w ciepłej przyjaznej atmosferze, słuchacze klubu czytali ballady i romanse Adama Mickiewicza.
***
W ramach akcji Narodowe Czytanie 2022 Polacy z obwodu żytomierskiego wzięli udział w 11. edycji Narodowego Czytania. 10 września Żytomierski Obwodowy Związek Polaków na Ukrainie zaprosił miłośników polskiej literatury do uczestnictwa w tej akcji. Już tradycyjnie połączono to ważne wydarzenie z uroczystym rozpoczęciem roku szkolnego w Polskiej Szkole Sobotnio-Niedzielnej im. I. J. Paderewskiego z udziałem dzieci i młodzieży uczących się̨ języka polskiego. Miało ono charakter hybrydowy – uczestnicy zebrali się w Bibliotece Obwodowej im. O. Olżycza, natomiast część połączyła się do akcji w reżimie online.
W lekturze dramatu uczestniczyli prezesi organizacji polskich: Wiktoria Laskowska-Szczur, Walentyna Żurawlowa, nauczyciele języka polskiego z ORPEG, członkowie organizacji polskich, uczniowie Polskiej Szkoły Sobotnio-Niedzielnej im. Ignacego Jana Paderewskiego, studenci KUL oraz mieszkańcy Żytomierza. Warto nadmienić, że w czasie agresji rosyjskiej, społeczność polska w Żytomierzu pożąda polskiego słowa, kultury polskiej.
