4 maja dyrektor Instytutu Polskiego w Kijowie Robert Czyżewski przed siedzibą placówki otworzył, stworzoną z inicjatywy Fundacji „Wolność i demokracja”, wystawę zatytułowaną „Byłem Polakiem – obywatelem Ukrainy”, poświęconą obywatelom ukraińskim polskiego pochodzenia, którzy polegli na frontach trwającej od 2014 roku wojny obronnej z Rosją.
W otwarciu ekspozycji, na którą przybyły rodziny poległych żołnierzy, uczestniczyli: zastępca szefa administracji państwowej miasta Kijowa Hanna Starostenko, przedstawiciele korpusu dyplomatycznego Ambasady RP w Kijowie, autor wystawy – Dmytro Antoniuk oraz przedstawiciele środowisk polskich stolicy.
– Trwający przez stulecia sprzeciw wobec Rosji, był protestem przeciw poddaństwu – podkreślił dyrektor Robert Czyżewski – i jestem głęboko przekonany, że ludzie, którzy zginęli w wojnie Ukrainy z rosyjską agresją, nie chcieli być poddanymi cudzego państwa. Słowo „obywatel” jest jednym z tych słów, które nas łączy, a konstytucja jest symbolem obywatelstwa.
Autor wystawy, historyk i dziennikarz Dmytro Antoniuk, zaznaczył, że wśród poległych żołnierzy są tacy, którzy zginęli jeszcze przed szerokoskalową rosyjską napaścią na Ukrainę, co uprzytamnia nam fakt, że wojna ta ciągnie się już ponad dziewięć lat i o tym – podkreślił – trzeba pamiętać.
„Kiedy w październiku ubiegłego roku w Fundacji „Wolność i Demokracja” zaproponowano mi realizację pomysłu tej wystawy przeczuwałem, że będzie to niełatwe zadanie, gdyż przyjdzie się zgromadzić obszerny i autentyczny materiał tekstowy i ilustracyjny. Profesjonalną pomoc okazali zaangażowani graficy. Najtrudniejsze jednak były rozmowy z najbliższymi poległych, bo śmierć to niełatwy temat. Niektórzy wolą milczeć, ponieważ smutek ich nie opuszcza i wspominane przeżycia są dla nich zbyt traumatyczne. Większość jednak mimo, że utrata odcisnęła na całej rodzinie pourazowe piętno ze zrozumieniem odpowiadali na bolesne pytania”.
Dmytro Antoniuk chciałby, by w przyszłości wystawa została pokazana w Polsce –wyznając: „Chciałbym, żeby w Polsce wiedziano, że Polacy, jak mieszkali od wieków na Ukrainie, tak i nadal tu mieszkają i giną nie tylko za Ukrainę, bo umierają też za Polskę”.
