Igor Dowbysz i Natalia Obsztat - członkowie organizacji „Oleksandryjski skryżal”
W dniu 20 maja br. w „Gnatyuk Art. Center” w Żytomierzu odbyło się spotkanie, które planowaliśmy jeszcze w zeszłym roku, spotkanie dotyczyło „Zabytków Żytomierszczyzny. Stan obecny i problemy ich zachowania”.
O zabytkach, sadybach Żytomierszczyzny, o ich obecnym stanie, o problemach ich zachowania, a także o miasteczku Jaropowicze (obecnie Żytomierszczyzna, niegdyś gubernia kijowska) mówił członek Żytomierskiego Oddziału Ukraińskiego Stowarzyszenia Ochrony Zabytków Historii i Kultury, członek organizacji społecznej „Korostyszowskie Stowarzyszenie Naukowo-Krajoznawcze” i „Oleksandryjska Skryżal” (tzn. tablica praw cerkiewnych) - Igor Dowbysz.
Na spotkaniu pan Igor sięgał do historii znanych dworów Żytomierszczyzny, opowiadając o wiadomych postaciach z nimi związanych; o dzisiejszych losach sadyb, dworów, o ich obecnym stanie. Większa część spotkania poświęcona była miasteczku Jaropowicze oraz sadybie, która tam się znajduje.
Wieś Jaropowicze należała od ІІ połowy XIX w. do Zygmunta Kotiuszyńskiego (1826-1894), współtwórcy przemysłu cukrowniczego na Ukrainie. Wybudował on tam swoją rezydencję. W majątku funkcjonowała też cukrownia. Z czasem jednak zbankrutował, a włości przejęli wierzyciele. W czasach radzieckich w pałacu znajdowała się szkoła. W 2008 r. została ona przeniesiona do innego pomieszczenia.
Od kilku lat sadybą w Jaropowiczach opiekują się członkowie organizacji „Oleksandryjska Skryżal”, którzy wszelkimi siłami starają się zachować i wyremontować ten budynek. Stale szukają inwestorów, darczyńców, którzy mogliby pomoc w odnawianiu sadyby. Kilka lat temu organizacji „Oleksandryjska Skryżal” udało się zdobyć koszty i wykonać system odwodnienia dachu, tej drewnianej sadyby. Koszty na te roboty udzieliła Fundacja im. Feliksa hr. Sobańskiego, a z historii wiemy, że ostatnimi właścicielami majątku we wsi przed rewolucją, była rodzina Sobańskich. Oprócz poszukiwania kosztów, odnawiania sadyby, wolontariusze tej organizacji zajmują się poszukiwaniem informacji historycznych dotyczących sadyby oraz tej miejscowości.
Podczas spotkania w Gnatyuk Art. Center nasi goście mogli także wysłuchać muzyki, w tym gry na flecie, w wykonaniu mistrza sztuki ludowej Walerego Bereziwskiego.
Dziękujemy wszystkim obecnym: naszym studentom, krajoznawcom, wszystkim tym, kto interesuje się naszą wspólna historią. Dziękujemy naszym Zbrojnym Siłom Ukrainy za spokojne niebo, za asekurację!
Organizatorami spotkania wystąpili: organizacje społeczne „Studencki Klub Polski” i „Oleksandrijska Skryżal” oraz Gnatyuk Art Center.
Walentyna JUSUPOWA
(Studencki Klub Polski w Żytomierzu)