W przeddzień akcji „Płomień braterstwa” i Dnia Wojska Polskiego członkowie Kijowskiego Narodowościowo-Kulturalnego Stowarzyszenie Polaków „Zgoda” porządkowali miejsca pamięci polskich pochówków, w tym Kwatery Legionistów Piłsudskiego na cmentarzu Bajkowa.
Tradycyjnie inicjatorką i aktywną uczestniczką akcji porządkowania była pani Wanda Pawłowa, szefowa Sektora Ochrony Miejsc Pamięci Polskich Pochówków.
Cmentarz Bajkowa (Байкове Кладовище) w Kijowie (pow. ok. 63,551 ha) położony jest na wschodnim zboczu Góry Bajkowa i funkcjonuje od 1834 roku. Otoczony jest charakterystycznym XIX‑wiecznym murem z czerwonej cegły. W podzielonej na dwie części nekropolii – starej i nowej – pierwotnie wyznaczono cztery kwatery: luterańską, polską (katolicką), prawosławną i żydowską. Ponadto w głębi cmentarza zlokalizowano kwaterę polskich legionistów – żołnierzy 1 Dywizji Piechoty Legionów, którzy polegli w walkach o Kijów w 1920 roku:
TU SPOCZYWA
114 ŻOŁNIERZY WOJSKA POLSKIEGO
POLEGŁYCH W REJONIE KIJOWA
WIOSNĄ 1920 R. W BOJACH
TOCZONYCH PRZY WSPÓŁUDZIALE
FORMACJI UKRAIŃSKICH
PRZECIW ARMII CZERWONEJ
CZEŚĆ ICH PAMIĘCI
W polskiej kwaterze znajduje się dziś ok. 600 nagrobków z okresu 1833‒2020. Najstarszy z nich, upamiętniający Joannę Czekanowską, pochodzi z ok. 1835 r. W XIX w. na cmentarzu Bajkowa wystawiono ok. 200 nagrobków, w pierwszej połowie XX w. ok. 300, a w drugiej połowie ‒ ok. 80. Pomniki te mają dla kultury polskiej szczególną wartość jako materialne dziedzictwo kulturowe o cechach historyczno-artystycznych.
Wśród zacniejszych spoczywających tu Polaków, zasłużonych dla życia kulturalnego i gospodarczego dawnego Kijowa, wymienić należy malarza Wilhelma Kotarbińskiego (zm. 1921 r.) – przedstawiciela polskiego akademizmu, romantyzmu i secesji; Antoniego Włodzimierza Wysokowicza (1854–1912) – wybitnego bakteriologa i patologa oraz Włodzimierza Wysockiego (zm. 1894) – wziętego fotografa kijowskiego i poety. W XX w. Cmentarz Bajkowa stał się ukraińską nekropolią narodową, niemal panteonem wybitnych osobistości – polityków, pisarzy, naukowców i postaci kultury.
Informacja: KNKSP „ZGODA”
