W dniach 20-22 września w Warszawie odbył się Jubileuszowy X Zjazd Federacji Mediów Polskich na Wschodzie, na który przybyli przedstawiciele 40 redakcji gazet, programów radiowych, telewizyjnych i portali internetowych, m. in. z Ukrainy, Litwy, Łotwy, Kirgistanu Węgier, Kazachstanu, Niemiec, Czech i Francji. Organizatorami Zjazdu były - Fundacja „Wolność i Demokracja” oraz Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie”.
W tym roku obrady toczyły się w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL w Warszawie. W sali, w której odbywało się spotkanie, wyeksponowana została wystawa pt.: „Byłem Polakiem, obywatelem Ukrainy”, opowiadająca o żołnierzach polskiego pochodzenia, którzy zginęli w walce z rosyjską armią na terenie Ukrainy w latach 2014-2023, oraz wystawa o Janie Olszewskim, premierze Polski w latach 1991-1992.
Pierwszy panel Zjazdu poświęcono podsumowaniom dokonanej pracy, w tym wyświetleniu wyzwań z jakimi przyszło się mierzyć (pandemią koronawirusa i rosyjską agresją na Ukrainie), a także zasygnalizowaniu osiągnięć, które udało się zdobyć za miniony dziesięcioletni okres, o czym zebranym opowiedzieli wszyscy pełniący w swój czas funkcję prezesów FMPnW.
W następnych panelach Zjazdu poruszono także kwestie dotyczące przyszłości Federacji Mediów Polskich na Wschodzie, roli jaką odgrywają i odgrywać powinny media polonijne w konkretnych domenach polskiej polityki. Szczególną uwagę udzielono niespotykanym dotychczas działaniom środków masowego przekazu w trakcie wojny w Ukrainie oraz represjom reżimu Łukaszenki stosowanym wobec społeczeństwa białoruskiego.
W debatach utrzymanych w algorytmie pytań i odpowiedzi na temat „Rola organizacji wspierających rozwój FMPnW z punktu widzenia organizacji członkowskich. Wyzwania w roku projektowym 2023 i propozycje ich pokonywania” wypowiadali się: dyrektor Departamentu ds. Współpracy z Polonią i Polakami za granicą w KPRM Jan Badowski, prezes Fundacji „Wolność i Demokracja” Lilia Luboniewicz i wiceprezes Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” Juliusz Szymczak-Gałkowski. Każdy z prowadzących odpowiadał na liczne i nieraz wieloaspektowe pytania członków Federacji odnośnie obecnego i planowanego systemu wsparcia i szeregu innych problemów, z jakimi redakcje polonijne spotykają się na bieżąco.
Poruszony został także temat współpracy Federacji Mediów Polskich na Wschodzie z innymi organizacjami, w tym ze Światowym Stowarzyszeniem Mediów Polonijnych, z którego członkami delegaci Zjazdu FMPnW spotkali się 22 września w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
Delegaci Zjazdu dokonali wyboru nowych władz. Prezesem Federacji na kolejną jednoroczną kadencję wybrany został ponownie Rajmund Klonowski z „Kuriera Wileńskiego” (Litwa).
Zjazd przyjął również Rezolucję, którą publikujemy poniżej.
Tekst rezolucji X Zjazdu Członków Federacji Mediów Polskich na Wschodzie, 21 września 2023 r.
- Federacja Mediów Polskich na Wschodzie wyraża wdzięczność Narodowi Polskiemu oraz instytucjom wspierającym rozwój kultury polskiej za granicą za ciągłość w okazywaniu pomocy oraz podtrzymanie więzi z rodakami za wschodnią granicą.
- Federacja Mediów Polskich na Wschodzie składa się z redakcji działających w większości na terenach byłego ZSRS oraz broniącej się przed Rosją Ukrainie. Prosimy o wrażliwość wobec potrzeb i wyzwań, które przechodzą obecnie media członkowskie, oraz dostrzeganie za „projektami” zwykłych ludzi – często bardzo zasłużonych dla kultury polskiej i cierpiących wskutek swojego pochodzenia polskiego lub przez prowadzenie działalności w warunkach regularnej wojny.
- Federacja Mediów Polskich na Wschodzie jest gotowa na współpracę ze wszystkimi organizacjami zrzeszającymi redakcje polskie lub polonijne działające w trybie demokratycznym i otwartym. Deklarujemy nasze wsparcie dla wszystkich inicjatyw, które mogą doprowadzić do rozwoju kultury polskiej i języka polskiego w kraju i za granicą.
Apelujemy o większe zaangażowanie na rzecz potrzeb Polaków na Wschodzie w formie działań repatriacyjnych oraz humanitarnych. - My jako media członkowskie FMPnW dążymy do rzetelnego przekazu sytuacji polityczno-społecznych w krajach, w których funkcjonujemy oraz często występujemy jako mediatorzy w sytuacjach dyskusyjnych oraz trudnych. Prosimy o umożliwienie dostępu członkom FMPnW do platformy medialnej PAP w celu rzetelniejszego przekazu i przedstawienia pozycji strony polskiej.
- My, członkowie FMPnW, deklarujemy swobodny dostęp do treści naszych mediów oraz udzielanie się na rzecz relacjonowania wydarzeń o treści polonijnej w naszych krajach zamieszkania. Prosimy o wprowadzenie elastycznego mechanizmu współpracy na poziomie KPRM – media członkowskie. Szczególnie w sytuacjach kryzysowych, jakimi są wojna na Ukrainie oraz represje reżimu Łukaszenki na Białorusi.
Działanie realizowane jest w ramach projektu Fundacji Wolność i Demokracja „Polska Platforma Medialna - polonijne media przyszłości”.
Projekt finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023.