Dziś: poniedziałek,
07 października 2024 roku.
Pismo społeczne, ekonomiczne i literackie
Archiwum 2010-2011
Cała prawda o „Polanach znad Dniepru”

W nurcie odrodzenia polskiego folkloru w Kijowie, celem ożywienia kontaktów między młodzieżą polską zamieszkującą Ukrainę, w listopadzie 2000 roku w Kijowie z inicjatywy p. Łesi Jermak powstał zespół „Polanie znad Dniepru”, który urósł do rangi ansamblu reprezentacyjnego, działając przy Związku Polaków Ukrainy.

Właśnie w listopadzie br. mija j uż 10 lat od chwili powstania zespołu. Jako jego założycielka chciałabym podzielić się z Wami, drodzy Czytelnicy swoją radością, którą mnie ten jubileusz przepełnia i w paru słowach bliżej zapoznać Was z „Polanami...

 
LUMINARZE POLSKOŚCI

„Każde zasiane przez ciebie ziarno dobroczynności przyniesie ci pożytek”.
(sentencja staroindyjska)

Nasze pismo powoli, ale konsekwentnie wywołuje z cienia imiona i postacie Polaków z plejady godnych, wcześnie niezasłużenie przemilczanych krzewicieli oświaty. Wśród takich luminarzy postać Julii Jaworskiej c. Leonarda zajmuje szczególne miejsce.

Julia J. po obronie pracy doktorskiej (1954 r.)

Julia przyszła na świat w wielodzietnej polskiej rodzinie 25 listopada 1925 roku na Żytomierszczyźnie we wsi Marianówka. Miejsce i czas urodzin zbiegły się z utworzeniem tu Polskiego Rejonu Narodowego, jakiemu bolszewicy nadali...

 

Rozmowa z kierownikiem Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Kijowie, I radcą Rafałem Wolskim

- Kiedy Pan, Panie Radco, usłyszał w swoim życiu pierwsze słowo po ukraińsku?

- Chyba w dzieciństwie i to myślę, że przy okazji jakichś bajek, opowiastek, powiedzonek usłyszanych od mojej babci, ojca, albo jego rodzeństwa. Miałem też nianię – Polkę, która pochodziła z Łucka. A w Olsztynie naprzeciwko domu, gdzie się wychowałem, mieszkała rodzina Balików, rodem z Równego, zaś do państwa Balików dość często z (wtedy jeszcze sowieckiej) Ukrainy przyjeżdżali krewni Polacy, często zasymilowani,...

 
Z krainy Melpomeny

Organizator, reżyser i aktor Polskiego Teatru Ludowego we Lwowie Zbigniew Chrzanowski

W komórce zabrzmiał dziwnie daleki, ale jakiś znajomy głos: „Zapraszam pana na inaugurację VII Międzynarodowego Teatralnego Festiwalu Kobiecych Monodramatów „MARIA””.

 „Tak to jest Zbigniew ze Lwowa – pomyślałem - ten „pluszowy” głos trudno było pomylić z jakimkolwiek innym, mimo, że ostatni raz słyszeliśmy się parę ładnych lat temu.

W wypełnionej po brzegi sali recepcyjnej Narodowego Akademickiego Teatru Dramatycznego im. I. Franki ze zdziwieniem stwierdziłem, że nie ma go wśród prominentów w pierwszym...

 
SAVOIR VIVRE

Otrzymuję wiele zaproszeń. Na część odpowiadam, a na część, z braku czasu, nie. Czy tak można? I jeszcze jedno. Czasem pojawiają się na nich skróty - nie do końca je rozumiem. Co one oznaczają?

Warto pamiętać, że jeśli nie odpowiemy na zaproszenie, możemy już więcej nie zostać zaproszeni. Pomijam tu fakt, że jest to zdecydowanie nietaktowne. 

Skrót R.S.V.P. oznacza, że zapraszający prosi o odpowiedź (z reguły podany jest numer telefonu, pod który trzeba oddzwonić). Gdy najpierw zaproszono nas telefonicznie, a potem otrzymaliśmy zaproszenie w formie papierowej, należy się spodziewać przekreślonego R.S.V.P. z dopiskiem "Pour mémoire", czyli "dla pamięci".

Określenia "Regrets only" lub "En cas d'empéchement" informują nas, że w tylko...

 
Ex libris
Paweł Antoniewski ukraiński poeta muzyk i pedagog, działacz mniejszości polskiej na Ukrainie 

„Wertując kartki zbioru wierszy Pawła Antoniewskiego o powyższym tytule, zanurzając się w świat jego myśli, trosk, radości i nadziei, mimowolnie wspominasz słowa amerykańskiego poety Walta Whitmana: „Przyjacielu mój, to nie jest tylko książka: dotykając jej dotykasz się do człowieka, do jego duszy…”.

Tak lapidarnie w przedmowie do zbioru ocenił tę nową pozycję z sakwy współczesnej...

 
Losy i drogi

Z okazji 80. lecia urodzin Mosiewicza Edwarda

„ Zrobiłem, co mogłem, kto potrafi, niech zrobi lepiej
(sentencja starogrecka)

Rodzina Mojsiewiczów – Edward z żoną Haliną i synem Konstantynem (przyszłym znakomitym alpinistą)

Tytuł mojego szkicu nie jest przypadkowy, bowiem jego bohater przypomina legendarną postać wykreowaną przez genialnego francuskiego pisarza Wiktora Hugo – Gawrosza, śmiałka, który poległ na barykadach rewolucyjnego Paryża, podnosząc powstańcom amunicję. Czyn Gawrosza znają miliony, czyn Mosiewicza jednostki.

Nasz bohater powtórzył...

 
Konferencja

Podczas konferencji: Mirosław Cieślik - Radca-Minister Departamentu Polityki Bezpieczeństwa Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej (L), Serhij Dżerdż - przewodniczący Społecznej Ligi Ukraina-NATO (S), Paulina Gas - dyrektor Fundacji „Instytut Badań Strategicznych” w Krakowie

Słowa te wypowiedział Mirosław Cieślik, Radca-Minister w Departamencie Polityki Bezpieczeństwa, Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej podczas Konferencji Międzynarodowej na temat: „Postrzeganie społeczne współpracy z NATO: doświadczenie Polski i Ukrainy", która odbyła się 17 września br. w Odessie.

Konferencję uroczyście...

 

Нещодавно в Києві вийшов друком фотоальбом Дмитра Клочка «Моя Україна». Він містить фото різних країв України. Багато знімків нагадують про спільну історію Польщі й України. Це фото Величних костьолів, грізних замків і фортець та красивих палаців. Стилі підписи розповідають про історичні події і цікаві випадки, які там відбулися.

Так, під Хотином у 1621 році польське військо разом з українськими козаками завдало поразки турецькій армії. Ця перемога змусила султана Туреччини відмовитися від планів завоювання Європи і сприяла...

 
Na antenie

Poniższą notatkę zatytułowano hasłem, często powtarzanym na fali 69,68 FM

Eugeniusz Gołybard i Kyryło Bułkin w studio radiowym prezentują baner, który sprezentowali oni Radiu Maryja

Międzynarodowa dobroczynna organizacja «Radio Maryja» otrzymała licencję emisji na antenie z Kijowa w pierwszym kwartale b.r. i już z początku lata całodobowo prowadzi nadawanie własnych programów.

W ten sposób po raz pierwszy na Ukrainie zjawił się ośrodek wielkiej rodziny chrześcijańskich kulturalno-oświatowych stacji radiowych, które pod tą nazwą...

 

Dwu i półmetrowy pomnik odlany w brązie przedstawia króla Władysława Jagiełłę w stroju koronacyjnym. Król jedną ręką wskazuje kościół, którego był pierwotnym fundatorem a którego budowę z drzewa modrzewiowego zakończono około 1391 roku, drugą zaś fragment tekstu przywileju nadanego mieszkańcom wsi Jedlnia.

Całość dopełnia informacja umieszczona na tablicy u podstawy pomnika: „Przez pamięć o królu, który bywając w Jedlni w puszczy przygotowania czynił do wielkiej wojny z zakonem krzyżackim a Jedlnię sławną uczynił przez statut w niej ułożony w 1430 roku....”. Obok...

 
Ex libris „DK”

Kaзімір Гурницький „В одвічним колі дванадцяти” (ukr., pol.) «Мистецька лінія» Ужгород, 2010

W 2008 roku na szpaltach naszego pisma publikowaliśmy wspomnienia Kazimierza Górnickiego pod tytułem „Kustosze polskości” poświęcone losom polskiej szkoły w polskich wsiach na Podolu.

Ten pamiętnikowy materiał obejmował okres od lat dwudziestych ubiegłego stulecia po nasze dni. Był na tyle ciekawy i jednocześnie doniosły, podejmował tak aktualny i boleśnie trudny problem odrodzenia na Ukrainie oświaty polskiej, że zamieściliśmy go aż w 7 kolejnych numerach pisma....

 

Katastrofa lotnicza w Smoleńsku w kwietniu 2010 r. stała się katastrofą narodową Polaków a dla Rosjan przypomniała przegrane bitwy z Francuzami w 1812 r. i z Niemcami w 1941 r.

Przy okazji warto przypomnieć, że zwycięstwo francuskiej Wielkiej Armii w tym mieście zostało osiągnięte głównie dzięki polskiemu wojsku. W wojnie z Rosją wzięło udział 90,000 polskich żołnierzy pod dowództwem gen. J. Poniatowskiego. Niestety Napoleon podporządkował polskiego dowódcę swojemu bratu Jerome, który dowodził prawym skrzydłem. Potem już na wygnaniu na Św. Helenie, Napoleon przyznał, że był to błąd i gdyby Poniatowski dowodził prawym skrzydłem to los wojny prawdopodobnie byłby inny. W bitwie o Smoleńsk (rozpoczętej 14 lipca 1812 r.) Francuzi stracili 12,000...

 

W mieście Sumy niedawno opublikowana została książka Ihora Skrypczenki i Iwana Abarowskiego pt.: „Nedryhajlywszczyzna w zwierciadle historii”. Jest to pierwsze wydanie opisujące najbardziej dokładnie dzieje tego regionu - od czasów najdawniejszych do początku XXI stulecia.

Odnośnie daty powstania Nedrygajłowa i szeregu innych miejscowości w tym kraju, autorzy odwołują się do opracowanej gruntownie monografii naukowca z Narodowego Uniwersytetu „Akademia Ostrogska” Petra Kułakowskiego „Ziemie Czernihowsko-Siewierskie w składzie Rzeczpospolitej w latach 1618-1648”.

Nedryhaijliw założony został w marcu roku 1639 przez polskiego dworzanina Krzysztofa Sinożackiego - inspiratora i organizatora zagospodarowania tutejszych ziem. Krzysztof Sinożacki - podkomorzy koronny w latach 1625-1644, służył pod protektoratem...

 

Jak zacząć i jak skończyć list ?

Mam wątpliwości, czy po postawieniu przecinka piszemy wielką literą czy małą. Oto konkretny przykład:

«Szanowny Panie Dyrektorze,  
W załączeniu przesyłam Panu...
»

Mój szef czasami nie stawia przecinka po słowie «dyrektorze», a czasami stawia. Niezależnie od tego, zawsze każe pisać wielką literę od nowego zdania. Ja uważam, że po przecinku winna być mała litera. Proszę o poradę.

Przecinek i wielka litera po nim trochę się kłócą. Zgodnie z zasadami interpunkcji, jeśli je respektować bezwzględnie, słowa «w załączeniu...

 
Pamiętajmy o nich

Z okazji 65. rocznicy zwycięstwa nad faszyzmem Rada Stowarzyszenia Weteranów Wojska Polskiego  Żytomierszczyźny z inicjatywy jego prezesa Zygmunta Wengłowskiego wydała pieczołowicie przygotowany i pięknie ilustrowany folder poświęcony działalności tej organizacji, począwszy od jej powstania w 1993 roku po dzień dzisiejszy.

We wstępie dowiadujemy się o genezie powstania Stowarzyszenia. Autorzy piszą:

„Podczas II wojny światowej w kwietniu 1944 roku, na Żytomierszczyźnie dyslokowana była 1 Armia Wojska Polskiego, sformowana wcześniej w głębi ZSSR. Latem tegoż samego roku rozpoczęto tu formowanie dwóch Dywizji Piechoty (5 i 6) dla 2 AWP,...

 
Sympozjum

Na sali obrad

Na pograniczu

Region Lubelski znajduje się we wschodniej Polsce i obejmuje obszar pomiędzy Wisłą a Bugiem. Przez wieki były to tereny pogranicza, co sprzyjało wytworzeniu się specyficznej spuścizny duchowej i cywilizacyjnej, zawierającej elementy wielu narodowości i religii.

W pewnych okresach historycznych mieliśmy do czynienia z formowaniem się mitów kulturowych, w tym mitu kresów, i nie tylko po stronie polskiej. Problem w tym, że współczesne pogranicze żyje swoim życiem, ale zanika jego język – „język chachłacki”, bo tak potocznie określają go mieszkańcy różnych...

 
Obchody jubileuszu Konsulatu Generalnego RP w Charkowie

Ambasador RP na Ukrainie Jacek Kluczkowski otworzył okolicznościową wystawę pt. „Historia polskiej służby dyplomatyczno-konsularnej”

„Z perspektywy czasu zdaje się nie ulegać wątpliwościom, że stosunki polityczne z Rosją Sowiecką, a następnie ZSRR, miały dla odrodzonego w 1918 r. państwa polskiego kluczowe znaczenie. Nie będzie przesadnym stwierdzenie, że determinowały one całość polityki zagranicznej II Rzeczpospolitej.

Obszarem szczególnego polskiego zainteresowania, a zarazem polem zaczętej, toczonej na wielu płaszczyznach rywalizacji między Warszawą a Moskwą – stała się Ukraina....

 

Karolina Sobańska z Rzewuskich  na rysunku A. Puszkina

Kolejny (dwunasty już raz) Polskie Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe im. A. Mickiewicza w Kijowie zorganizowało inscenizację teatralną, autorem i głównym aktorem której, jak zawsze, była Walentyna Sapronowa.

Tematem tej imprezy stał życiorys znanej Polki Karoliny Rozalii Sobańskiej z domu Rzewuskiej – hrabiny, przyjaciółki Adama Mickiewicza i Aleksandra Puszkina, żony   Hieronima...

 
W przededniu wyniesienia na ołtarze - Mama „proroka z Okopów”...

Warszawa, 25.04.1981. Uroczystość poświęcenia sztandaru NSZZ "Solidarność" Huty Warszawa, fot. Adam Szymański/Agencja FORUM

1. Rok 2009

Wiosna 2009 byłem na rekolekcjach w Dolistowie nad Biebrza.

Tylko rzut kamieniem dzielił mnie od Suchowoli i Okopów. Chciałem skorzystać z okazji, by kolejny raz odwiedzić mamę księdza Jurka Popiełuszko. Plan rekolekcji był napięty a ja nie miałem samochodu do dyspozycji. Gdy jednak podzieliłem się swym marzeniem z miejscowym wikariuszem a moim dawnym podopiecznym z seminarium ten niezwłocznie mnie zabrał ze sobą na samochodowa wycieczkę w przerwie obiadowej. Tego też dnia spontaniczny ks. Antoni...

 
Osobistości

Franciszek Brzezicki (C) pod polską flagą na obchodach Dnia Zwycięstwa 9 maja 2010 r. w Żytomierzu

Jeśli rzeczywiście oczy są zwierciadłem duszy, to jakże jasną jest dusza Franciszka Karłowicza Brzezickiego. I jakże zranioną. A jego oczy? Są spokojne, czasami ciemne jak woda w leśnej rzeczce płynącej na jego rodzinnym Polesiu. Gdy opowiada o dziesięciu kręgach piekła, to nagle milknie, jak gdyby jeszcze raz, od nowa, przeglądał film o swoim życiu, lecz oczy pełne są wyrazu. Brzezicki jest ostatnim żyjącym więźniem Majdanka na Ukrainie. W lutym 1943 roku było ich 1240. I oto pozostał tylko on z tego pociągu towarowego,...

 
Ex libris

 

W kwietniu bieżącego roku nastąpiło ważne wydarzenie - ukazała się dwujęzyczna publikacja „Kronika kijowskiego Polskiego Stowarzyszenia Kulturalno-Oświatowego im. A. Mickiewicza (1989-2010)”.

Można sobie zadać pytanie, czy dwadzieścia lat działalności dla stowarzyszenia kulturalno-oświatowego to dużo, czy mało? Dla wszechświata to chwila, dla człowieka – to pewien okres życia, zaś dla organizacji weteranów – wieczność.

Zaistnienie niniejszej publikacji związane jest nie tylko z jubileuszem, ale również z faktem, że historia stowarzyszeń...

 
Porady językowe

PRZEKONUJĄCY DOWÓD?

 - Jak należy powiedzieć: przekonujący dowód czy przekonywujący dowód?

 - Należy powiedzieć: przekonujący dowód, albo używając starszej formy: przekonywający dowód. Forma przekonywujący, używana niestety najchętniej, jest niepoprawną mieszanką obu form zalecanych.

TĘ KSIĄŻKĘ?

- Tę książkę czy tą książkę?

- Użycie formy tą w bierniku liczby pojedynczej rodzaju żeńskiego (tą książkę) jest dopuszczalne tylko w języku mówionym. W języku pisanym jedyną poprawną formą jest tę książkę.

PRZYPADEK CZY WYPADEK?...

 
Na antenie

Історія українсько-польського літературного спілкування має давні традиції. Класик української літератури Іван Франко писав також і польською мовою. Добре знала  цю мову й уважно слідкувала за новинами літературного життя Польщі й Леся Українка. Традиції українсько-польського літературного спілкування підтримали видатні поети ХХ - початку ХХ1 століття: Максим Рильський, Павло Тичина, Микола Бажан, Дмитро Павличко, Ліна Костенко, а з польського боку - Юліан Тувім, Константи-Ільдефонс Галчинський. З минулих століть  треба назвати,...

 
Ex libris

 Znany polski pisarz Zbigniew Fronczek - redaktor naczelny dwumiesięcznika „Lublin. Kultura i społeczeństwo” niejednokrotnie bywał na Ukrainie, a na początku tego roku jego oryginalna proza dotarła do ukraińskiego czytelnika. Zbiór opowiadań „Ludzki głos konia” (Dom Wydawniczy „Bałdruk”) zawiera czasami dziwaczne, czasami pouczające, a ogólnie rzecz biorąc - filozoficzne utwory tego pracowitego poety, prozaika, publicysty i wydawcy. W przedmowie do książki autor zaznaczył: „Wierzę, że w tych tekstach, często zaskakujących i dwuznacznych, zawarta jest cząstka wiecznie młodej wiedzy o ludziach i o świecie. I mam nadzieję, że...

 
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
Передплатити „Dziennik Kijowski” можна протягом року в усіх відділеннях зв’язку України